Nghiên cứu mới đã bổ sung thêm hiểu biết cho giới khoa học về nỗi đau khi mất đi người thân, để từ đó đưa ra các phương pháp giúp người ở lại vượt qua.
Ở các cặp vợ chồng già, người ta ghi nhận một hiện tượng lạ như sau: dù đã sống cùng nhau một khoảng thời gian dài, nhưng khi một người qua đời, người còn lại cũng chỉ trụ lại một thời gian ngắn rồi cũng giã biệt thế gian.
Hiện tượng này được gọi là "widowhood effect" - hiệu ứng góa phụ, đã được khoa học ghi nhận nhưng chưa xác định được nguyên nhân. Nhưng một nghiên cứu mới đây đã tìm ra lý do, và thậm chí còn đưa ra được bằng chứng cho thấy đây là một hiện tượng nguy hiểm.
Bằng chứng cho thấy đây là một hiện tượng nguy hiểm.
Cụ thể, nhóm nghiên cứu do tiến sĩ tâm sinh lý học Chris Fagundes từ ĐH Rice (Mỹ) đứng đầu đã thực hiện khảo sát trên 99 người. Tất cả đều có đặc điểm chung là đã mất đi người bạn đời của mình, với thời gian trung bình là 3 tháng trước lúc nghiên cứu.
Trước đó, đội của Fagundes đã nhận thấy xu hướng những người như vậy có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn. Và nay, họ muốn tìm hiểu sâu hơn về thủ phạm thực sự gây ra hiệu ứng này.
"Các nghiên cứu trước kia đã chỉ ra rằng hiện tượng viêm nhiễm là thủ phạm gây ra hầu hết các bệnh của người già" - Fagundes cho biết.
"Trầm cảm cũng có liên hệ với tình trạng viêm nhiễm cao ở người già, trong khi nỗi buồn khi mất đi người bạn đời lại dễ gây ra trầm cảm, bệnh tim, đột quỵ, và giảm tuổi thọ".
Trong nghiên cứu mới, Fagundes thực hiện phỏng vấn với các ứng viên, từ đó phân loại mức độ đau buồn mà họ đang trải qua. Đồng thời, họ thực hiện xét nghiệm máu, nhằm kiểm tra mức độ trầm cảm có liên hệ thế nào với nồng độ viêm nhiễm trong cơ thể.
Người có mức độ đau buồn cao cũng có nồng độ protein gây viêm nhiễm được gọi là cytokine cao hơn.
Các phân tích cho thấy những người có mức độ đau buồn cao cũng có nồng độ protein gây viêm nhiễm - được gọi là cytokine - cao hơn. Cụ thể, các cytokin bao gồm IFN-γ, IL–6, và TNF-α ở nhóm này cao hơn người bình thường tới 17%.
Đặc biệt, nhóm người đau buồn nhất (chiếm hơn 30%) cho thấy mức độ viêm nhiễm cao hơn nhóm thấp tới 54%.
Theo Fagundes, nghiên cứu này cho chúng ta cái nhìn rõ hơn về tác hại của cái gọi là "hiệu ứng quả phụ" so với trước kia.
"Đây là nghiên cứu đầu tiên khai thác về các dấu hiệu viêm, để phân biệt giữa những người trải qua sự mất mát. Nó cho thấy những người càng đau buồn, mức độ viêm nhiễm cũng cao hơn" - trích trong báo cáo nghiên cứu.
"Với việc xác định được nguyên nhân, chúng ta có thể ngăn chặn hiệu ứng quả phụ bằng cách nhắm trực tiếp vào các yếu tố gây viêm nhiễm".
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Psychoneuroendocrinology.