Tương ớt thì cay, tương cà thì ngọt, mặc định là như thế đúng không? Bạn có thể có một quả ớt chuông ngọt, nhưng không thể có một quả cà chua cay được. Ops, chưa chắc đâu.
Mới đây, một nhóm các nhà khoa học ở Brazil và Ireland đã xuất bản một bài báo trên tạp chí Xu hướng Khoa học cây trồng. Họ đã chứng minh tới 2 cách biến đổi gene bằng kỹ thuật CRISPR, có thể khiến những quả cà chua có vị cay như ớt.
Nhưng làm như vậy để được gì cơ chứ?
Cà chua cay ra đời để để sản xuất hợp chất sinh học, cung cấp cho ngành dược và các ngành công nghiệp khác.
Bạn hãy yên tâm rằng cà chua mua để nấu ăn ngoài chợ vẫn sẽ ngọt. Các nhà khoa học trong nghiên cứu, dẫn đầu bởi Agustin Zsögön từ Đại học Liên bang de Viçosa ở Brazil, cho biết họ chỉ làm ra những quả cà chua cay để sản xuất hợp chất sinh học, cung cấp cho ngành dược và các ngành công nghiệp khác.
Các phân tử tạo ra vị cay được gọi là capsaicinoids, chúng có mặt trong 30 loài cây thuộc chi Capsicum, bạn biết đấy, ớt cũng thuộc chi này. Nhiều người thích ăn cay cho nên capsaicinoids xuất hiện trong nhiều món ăn ngon.
Nhưng hợp chất này không chỉ phục vụ bữa ăn cho bạn, nó còn được dùng để sản xuất thuốc giảm đau an toàn, có trong các loại kem dành cho bệnh nhân viêm khớp, và một số ngành công nghiệp khác như để sản xuất bình xịt hơi cay chẳng hạn.
Capsicum là chi thực vật duy nhất tạo ra các phân tử này một cách tự nhiên, nhưng trồng chúng phải mất rất nhiều công sức. Lượng capsaicinoids trong các cây họ ớt cũng có thể khác nhau, dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Điều này khiến ớt bị hạn chế trong việc phục vụ nhu cầu công nghiệp.
Mặt khác, cà chua là một loài cây dễ kiểm soát hơn, chúng vốn là đối tượng mẫu của nhiều nghiên cứu sinh học. Quan trọng nhất, cà chua chỉ tách ra từ chi nhà ớt ở thời điểm 11 triệu năm trước, nhờ đó, chúng vẫn có những cơ chế để tạo ra capsaicinoids.
"Cà chua có gene cay", Zsögön nói. "Bạn chỉ cần kích hoạt chúng theo đúng thứ tự, đúng chỗ là có thể tạo ra cà chua cay".
Thay vì ghép các gene mới vào cà chua, các nhà nghiên cứu sẽ kích hoạt các gene hiện có bằng cách sử dụng các công cụ chỉnh sửa gene như TALEN hoặc CRISPR/Cas9. Sau đó, những cây cà chua có thể trở thành một nhà máy sản xuất capsaicinoids.
Chỉnh sửa gene có thể giúp cho cà chua có vị cay.
Câu hỏi đặt ra lúc này là liệu con người có nên làm điều này không? Chúng ta có thể, nhưng đừng làm vội, Zsögön lưu ý rằng vẫn còn nhiều câu hỏi về độ an toàn. Liệu CRISPR/Cas9 có thể vô tình chỉnh sửa các phần khác ngoài ý muốn của bộ gene cà chua hay không? Đó là một vấn đề cần phải được giải quyết trước tiên để đảm bảo sự tồn tại cho giống cây trồng này.
Nhưng tương lai của nó rất hứa hẹn, cà chua chỉnh sửa gene có thể là giải pháp cho ngành công nghiệp capsaicinoids. Khi dân số trở nên đông hơn, chúng ta không chỉ cần những ngành công nghiệp chuyên biệt trên khía cạnh máy móc, chúng ta sẽ cần cả đến một ngành nông nghiệp chuyên biệt và hiệu quả.
Các giống cây trồng biến đổi gene sẽ là lời giải cho bài toán, chỉ có điều, chúng ta nhất quyết phải đảm bảo sự an toàn của chúng trước tiên đã.