Các nhà nghiên cứu sử dụng dữ liệu radar độ phân giải cao để phát hiện hàng loạt núi lửa ngầm ở các đại dương trên thế giới.
Núi ngầm Pao Pao cao 4.776m (phải) ở Nam Thái Bình Dương nằm trong số những ngọn núi đã được lập bản đồ bằng sonar. (Ảnh: Văn phòng Nghiên cứu và Thám hiểm Đại dương thuộc Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA))
Dữ liệu radar dùng trong nghiên cứu mới, có thể phát hiện những dấu hiệu rất nhỏ của nước biển đọng phía trên núi ngầm, tích tụ do lực hấp dẫn của ngọn núi. Đa số những núi lửa ngầm này vẫn chưa được lập bản đồ bằng sonar (hệ thống định vị thủy âm), Interesting Engineering hôm 20/4 đưa tin. Danh mục núi lửa ngầm mới được công bố trên tạp chí Earth and Space Science.
Trước đây, chỉ 1/4 đáy đại dương được lập bản đồ bằng sonar, khiến giới khoa học không nắm rõ có bao nhiêu núi lửa ngầm tồn tại. Tuy nhiên, nghiên cứu mới sử dụng dữ liệu radar độ phân giải cao, bao gồm dữ liệu từ vệ tinh CryoSat-2 của Cơ quan Vũ trụ châu Âu và vệ tinh SARAL của các cơ quan vũ trụ Ấn Độ và Pháp, để xác định vị trí những núi lửa ngầm cao 1.100 m trở lên.
Theo nhà địa vật lý biển David Sandwell, người dẫn đầu cuộc nghiên cứu, phát hiện mới rất đáng kinh ngạc. Núi lửa ngầm là mối nguy hiểm với tàu thuyền, nhưng cũng chứa đất hiếm và trở thành mục tiêu thương mại cho những nhà khai thác khoáng sản biển sâu.
Núi lửa ngầm cũng là những ốc đảo quan trọng với sinh vật biển. Các sườn dốc của chúng là nơi sinh sống của san hô và nhiều sinh vật khác. Ngoài ra, chúng cũng ẩn chứa thông tin về các mảng kiến tạo và hoạt động magma, đồng thời góp phần kiểm soát các dòng hải lưu lớn giúp cô lập một lượng lớn nhiệt và CO2.
Theo Larry Mayer, giám đốc Trung tâm Lập bản đồ Đại dương và Ven biển thuộc Đại học New Hampshire, danh mục núi lửa ngầm mới là một bước tiến quan trọng. Danh mục có thể hữu ích cho các nghiên cứu về sinh thái học, mảng kiến tạo và sự hòa trộn đại dương. John Lowell, nhà khoa học tại Cơ quan Tình báo Địa không gian Quốc gia Mỹ (NGA), cho biết, việc hiểu rõ hơn về hình dạng đáy biển sẽ giúp ứng phó với biến đổi khí hậu.