Cuộc sống của người Anh gắn liền với trà. Nhưng ít ai biết rằng, nguồn gốc sâu xa của trà tại Anh lại cực kỳ bất ngờ.
Ngày nay, trà là một phần đặc biệt trong nền văn hóa của xứ sở sương mù. Thế nhưng, kể cả người dân Anh cũng ít ai biết được, nhân vật đã truyền cảm hứng cho sự phổ biến của trà ở nước họ là ai.
Người dân Anh luôn cảm ơn Trung Quốc vì đây là nơi bắt nguồn của việc trồng trọt, thu hoạch lá trà. Tuy nhiên, người truyền cảm hứng cho sự phổ biến của trà ở nước Anh không phải đến từ Trung Quốc, mà lại đến từ một phụ nữ người Bồ Đào Nha.
Rất ít người biết rằng người Bồ Đào Nha đã truyền cảm hứng cho việc uống trà ở Anh. (Nguồn ảnh: Christopher Furlong/Getty Images).
Câu chuyện bị lãng quên
Ngược dòng thời gian về năm 1662, công chúa Catherine (con gái vua John IV của Bồ Đào Nha) được gả cho vị vua của vương triều vừa mới được phục hồi ở Anh - vua Charles III. Việc này đã giúp cô trở thành một người phụ nữ rất quan trọng: hoàng hậu của khu vực Anh, Scotland và Ireland.
Chân dung hoàng hậu Catherine.
Khi chuyển đến nước Anh chung sống với vua Charles, nàng đã mang theo trà trong hành lý của mình. Một truyền thuyết thú vị kể rằng những thùng trà nàng mang theo được đánh dấu là Transporte de Ervas Aromaticas (theo tiếng Bồ Đào Nha có nghĩa là: vận chuyển thảo dược thơm), và viết tắt là T.E.A. Từ "trà" trong tiếng Anh hiện nay được gọi là "tea" có lẽ xuất phát từ nguyên nhân ấy.
Thế nhưng, một số nhà ngôn ngữ học lại cho rằng chữ "tea" trong tiếng Anh bắt nguồn từ việc phiên âm từ chữ "trà" trong tiếng Hoa. Tuy câu chuyện này còn gây tranh cãi, nhưng một điều chắc chắn là vào thời điểm ấy, trà đã được dùng rộng rãi trong giới quý tộc Bồ Đào Nha, do nước này có mối buôn bán trực tiếp với Trung Quốc thông qua thuộc địa của mình là Macau.
Khi Catherine tới Anh, trà đã được dùng ở đây nhưng mới chỉ dưới vai trò là một loại thuốc chữa bệnh. Lí do là vì giá trà thời đó khá đắt đỏ. Anh không buôn bán trực tiếp với Trung Quốc và một số ít gói trà mà người Hà Lan nhập khẩu vào đã được bán với giá rất cao. Ở thời kỳ đó, một pound - khoảng 454gr, có giá bằng mức thu nhập của một người lao động trung bình trong một năm. Do đó, trà chỉ dành cho giới thượng lưu nhất, giàu có nhất trong xã hội.
Thế nhưng, Catherine - một hoàng hậu nổi tiếng lại có thói quen uống trà hàng ngày. "Khi Catherine kết hôn với Charles, nàng trở thành tâm điểm chú ý - mọi thứ, từ váy áo cho tới đồ dùng của nàng đều trở thành chủ đề bàn tán nơi cung đình", Sarah-Beth Watkins, tác giả cuốn Catherine of Braganza: Charles II's Restoration Queen chia sẻ.
"Việc nàng thường uống trà khiến những người khác cũng uống. Các quý bà quý cô đua nhau học theo nàng, và đua trở thành thành phần thân cận với nàng". Dần dần, những tầng lớp xã hội thấp hơn cũng thường xuyên uống trà, đưa trà trở thành thứ đồ uống phổ biến hơn.
Những người phụ nữ nhanh chóng sao chép thói quen uống trà của Catherine.
Ngày nay, trà đã trở thành một phần trong cuộc sống của người dân Anh, thậm chí còn là nỗi ám ảnh. Tuy nhiên, điều đáng nói chính là người Anh không tạo ra văn hóa uống trà, mà chỉ là những người học theo.
Khi trà được người Hà Lan mang tới, người Anh không biết gì về văn hóa uống trà. Họ không có thìa nhỏ, không có tách uống, không có ấm pha trà. Cho nên người Anh phải nhập khẩu những chén sứ nhỏ, tách, đĩa đựng đường, những ấm pha trả nhỏ và sao chép toàn bộ nghi lễ uống trà từ Trung Quốc.
Người Anh sao chép lễ nghi thưởng trà của Trung Quốc.
Sống lại cùng văn hóa thưởng trà
Nếu đến London, bạn có thể trải nghiệm sự phù hoa và kiểu cách của giới quý tộc xưa khi dùng trà chiều tại các khách sạn sang trọng như khách sạn Langham, khách sạn Ritz.
Bạn cũng có thể bắt gặp các sự kiện dùng trà rất thú vị tại Bồ Đào Nha. Tại thành phố Sintra, có một khách sạn đang nỗ lực quảng bá câu chuyện hoàng hậu Catherine đã góp phần giúp phổ biến trà. Đó chính là khách sạn Tivoli Palácio de Seteais Sintra. Tổng giám đốc Mario Custódio của khách sạn đang thực hiện một chương trình trà chiều đặc biệt với chủ đề Catherine. "Trong trường học, chúng tôi không được biết về câu chuyện lịch sử này", Custódio nói. "Tôi không biết gì. Thậm chí người dân Bồ Đào Nha cũng không ai biết".
Một tiệc trà thường thấy ở Anh.
Với Custódio, việc đưa phần lịch sử ít người biết này vào với đời sống sẽ khiến du khách tới thành phố có được trải nghiệm đặc biệt.
Hiện Custódio đang hợp tác với một sử gia để phục vụ loại trà mà Catherine đã từng uống. "Người Bồ Đào Nha chúng tôi muốn tin rằng Catarina đóng vai trò quan trọng đối với trà. Tôi không muốn câu chuyện lịch sử này mất đi" Custosdio cho biết.