Dạ dày rỗng của người trưởng thành lớn tương đương lon nước 0,5 lít và có thể giãn nở bằng chai 2 lít, một số thậm chí đến 4 lít.
Sau khi thưởng thức một bữa thịnh soạn, người ăn sẽ cảm thấy bụng lớn hơn và quần chật hơn trước. Vậy dạ dày có thể giãn nở tối đa bao nhiêu?
Dạ dày rỗng của người trưởng thành giống như chiếc túi gấp lớn tương đương lon nước 0,5 lít và trong bữa ăn, nó có thể phát triển đến kích thước của một chai nhựa 2 lít, theo Arthur Beyder, phó giáo sư y học và sinh lý học tại Bệnh viện Mayo Clinic.
"Nó sẽ mở rộng gấp 4 lần hoặc hơn", Beyder nói. Với hầu hết người lớn, điều này đồng nghĩa, dạ dày có thể chứa 1 - 2 lít thức ăn và chất lỏng, tùy thuộc vào tuổi và kích thước cơ thể. Trong những trường hợp đặc biệt, ví dụ ở những người ăn thi, dạ dày có thể giãn nở để chứa được 4 lít.
Dạ dày có thể mở rộng gấp 4 lần khi ăn no. (Ảnh: New York Post).
Nghiên cứu năm 2018 trên tạp chí Gastroenterology ghi nhận trường hợp một người ăn thi phải cấp cứu sau khi ăn quá nhiều đến mức dạ dày giãn lớn, chèn ép tụy và đẩy ruột sang một bên. Sau 5 ngày trong bệnh viện, người này đã có thể xì hơi và đi tiêu, nghĩa là đủ điều kiện xuất viện.
Việc ăn quá nhiều cũng thường xuyên xảy ra trong các bữa tiệc, khi bị căng thẳng hoặc mất tập trung do xem TV, theo Benjamin Levy, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Đại học Y khoa Chicago. "Họ bị phân tâm, và trước khi nhận ra, họ đã ăn quá nhiều", ông nói.
Cơn đói do hormone ghrelin kích thích. Hormone này chủ yếu được tiết ra bởi dạ dày, ngoài ra còn có não, ruột non và tuyến tụy, theo trung tâm y tế Cleveland Clinic. Ghrelin được giải phóng khi dạ dày rỗng để cảnh báo não rằng đã đến lúc ăn.
Khi một người bắt đầu ăn, thức ăn sẽ đi xuống thực quản và vào dạ dày. Những nếp gấp gọi là ruga cho phép dạ dày mở rộng để chứa thức ăn và chất lỏng. Khi thức ăn đi vào, dạ dày tiết ra axit hydrochloric và các enzyme tiêu hóa. Cơ quan này cũng bắt đầu co bóp, nghiền thức ăn thành những mảnh nhỏ hơn để chất dinh dưỡng có thể được hấp thụ sau, trong ruột non.
Dạ dày cấu tạo từ cơ trơn, có thể thắt chặt và giữ các cơn co trong thời gian dài, ngay cả sau khi giãn ra. Điều này cho phép dạ dày tạo thêm không gian cho nhiều thức ăn hơn.
"Gần giống như dây chun, bạn kéo nó và nó sẽ bật lại", Beyder nói. Điều này gọi là trương lực cơ, giúp kiểm soát mức căng dạ dày. Mức căng dạ dày được truyền đến não thông qua dây thần kinh phế vị, chạy từ ruột già đến não, theo Cleveland Clinic. Đây chỉ là một trong những cách thông báo độ no của dạ dày với não.
Ngoài ra, cũng có những thay đổi về hormone báo hiệu cho não khi nào nên ngừng ăn. Hormone ghrelin giảm, trong khi các hormone khác báo hiệu trạng thái no đến não và giảm cảm giác thèm ăn. Nếu ăn quá nhiều, người này có thể đã bỏ qua những tín hiệu đó, hoặc ăn nhanh đến mức các hormone chưa kịp báo hiệu cho não.
Bí quyết là ăn chậm lại, Levy cho biết. "Hãy ngồi đó và nói chuyện 15 phút trước khi quay lại để lấy thêm thức ăn", ông nói. Dù dạ dày được thiết kế để giãn nở và chứa nhiều thức ăn, mọi người sẽ cảm thấy tốt hơn nếu không ăn quá nhiều, Levy cho biết.
Nhưng nếu quá no, người ăn có thể làm một số việc để giảm bớt sự khó chịu. Đầu tiên là không nằm vì có thể gây trào ngược axit. Thay vào đó, Levy khuyên nên đi bộ. Hành động này giúp kích thích tiêu hóa và kích thích thức ăn đi qua hệ tiêu hóa.