Lần đầu tiên các nhà khoa học Nauy đã sản xuất được kháng sinh loại mới hoàn toàn từ các loại vi khuẩn sống dưới biển. 11 loài vi khuẩn sản xuất ra hợp chất tiêu diệt tế bào ung thư và 3 loại vi khuẩn khác sản xuất kháng sinh đã được các khoa học tại NTNU và SINTEF phát hiện ra.
Sự phối hợp giữa các nhóm nghiên cứu Matxcova và Đại học Bergen đã mang lại bước đột phá trong lĩnh vực công nghệ sinh học. Trước đây chưa bao giờ các nhà nghiên cứu Nauy tiến hành một chu trình toàn diện từ thu thập vi khuẩn trong các vịnh hẹp đển việc hoàn toàn sản xuất các loại hợp chất mới thú vị trong chai.
Đằng sau thành công của họ là một quá trình lâu dài và khó nhọc bao gồm việc sàng lọc, nuôi cấy, cách ly và thử nghiệm. Tuy nhiên vẫn còn phải mất một khoảng thời gian nữa trước khi họ có thể chắc chắn rằng quá trình sẽ bước tiếp đến giai đoạn thương mại hóa và sản xuất dược phẩm.
Mạng lưới đang được hình thành
Các nhà nghiên cứu NTNU và SINTEF đã hy vọng suốt 5, 6 năm tìm kiếm các hợp chất mới lại được vi khuẩn sống dưới biển sản sinh ra. Quy mô rộng về chuyên môn của nhóm nghiên cứu này khiến nó trở nên độc nhất vô nhị, đồng thời gắn kết khả năng sinh lý học vào di truyền học, tiếp cận với các phòng thí nghiệm lên men và sàng lọc hiện đại.
Tốc độ của quá trình đã tăng lên trong vòng vài tháng trở lại đây kể từ khi có sự tham gia của nhóm nghiên cứu của giáo sư Stein Ove Døskeland thuộc Đại học Bergen. Các nhà nghiên cứu cũng thử nghiệm các phần của vi khuẩn tại Nga.
99% không gây hứng thú
Rất nhiều loại vi khuẩn được được lấy lên từ vịnh hẹp Trondheim cũng có chức năng sản sinh kháng sinh, nhưng hầu hết trong số chúng đều đã được biết đến dó đó chúng không gây được hứng thú. Những hợp chất mới có khả năng được cấp bằng sáng chế mới là những cái gây hứng khởi nhất.
Giáo sư Sergey Zotchev thuộc đại học NTNU cho biết: “Chúng tôi hy vọng rằng với một phương pháp khác biệt chưa hề được biết đến các hợp chất có cấu trúc hóa học mới có thể có giá trị lớn trong việc chống lại căn bệnh ung thư chẳng hạn. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần thêm nhiều cấu trúc đặc biệt. Không phải tất cả các cấu trúc đó đều có thể phát triển được thành thuốc, nhưng nếu chúng tôi thành công với chỉ một hoặc hai cấu trúc, chúng tôi cũng rất vui mừng”.
(Ảnh: library.queensu.ca) |
Mới đây một số loại vi khuẩn được chọn lựa làm trọng tâm nghiên cứu đã mang lại những phát hiện thú vị. Tại Bergen và Matxcova, 11 hợp chất chống ung thư đã được thử nghiệm chống lại bệnh bạch cầu, cũng như các bệnh ung thư tiền liệt tuyến, ruột kết hoặc dạ dày.
Nhà khoa học thâm niên Håvard Sletta thuộc SINTEF cho biết: “Chúng tôi phát hiện ra rằng tế bào ung thư đã bị tiêu diệt trong khi các tế bào thường vẫn sống sót. Mỗi một loại hợp chất lại có tác động khác nhau đối với từng dạng tế bào ung thư khác nhau. Tuy nhiên chúng tôi vẫn chưa nhận diện được các hợp chất hoạt hóa trong số những hợp chất do vi khuẩn tạo ra”.
Vẫn còn rất nhiều việc phải làm
Những thí nghiệm tỉ mỉ trong phòng thí nghiệm cho phép các nhà khoa học nhận diện các cấu trúc hóa học của một trong số 3 chất có thể được sử dụng làm kháng sinh. Hiện họ đã biết được rằng chất này chống lại vi khuẩn kháng nhiều thứ thuốc. Cho đến cuối tháng 1, chất này đã được thử nghiệm trên động vật ở Matxcova. Nếu kểt quả mang tính tích cực thì con đường sẽ rộng mở đối với các ứng dụng được cấp bằng sáng chế.
Sergay Zotchev cho biết: “Nếu chất nói trên không có công dụng với động vật, điều tệ hại nhất xảy ra sẽ là nỗ lực của chúng tôi buộc phải dừng lại. Tuy nhiên trong nhiều trước hợp tất cả mọi thứ cần thiết để cho chúng tôi tiến xa hơn chính là biến đổi cấu trúc phân tử, nhưng công việc này cần phải nghiên cứu thêm. Chúng tôi có thể buộc phải dừng lại vì thiếu kinh phí”.
“Chúng ta cần phải nhớ rằng những loài vi khuẩn sống dưới biển có thể sản sinh ra kháng sinh nhằm đối phó với những đối thủ cạnh tranh tự nhiên của chúng chứ không phải để chống lại các bệnh nhiễm trùng trên cơ thể con người”.