Một email thông báo về kích thước ngoạn mục của Sao Hỏa trên bầu trời vào ngày 27 tháng 8 đã được phát tán trong suốt 5 năm qua. Và đâu là sự thật?
Bức thư nặc danh đến từ một nơi vu vơ nào đó nói rằng hành tinh đỏ “…sẽ có kích thước bằng Mặt Trăng” trong bầu trời đêm, và rằng “không một người nào đang tồn tại trên đời có được cơ hội thứ hai quan sát hiện tượng này thêm một lần nữa.”
Thông báo nói trên đã được gửi đến hòm thư điện tử của rất nhiều người khắp thế giới trong 5 mùa hè vừa qua. Giờ đây câu chuyện bịa đặt về Sao Hỏa đã trở thành một nội dung spam trong thế giới ảo – và các nhà thiên văn đang cố gắng lật tẩy trò lừa này.
“Thông báo rằng bạn sẽ được quan sát Sao Hỏa với kích thước lớn bằng Mặt Trăng kích thích trí tưởng tượng của nhiều người,” Marc Jobin, nhà thiên văn làm việc tại viện Montréal Planetarium ở Quebec, nói.
“Điều đáng buồn là rất nhiều nạn nhân không có đủ kiến thức thiên văn để hiểu ra rằng đây chỉ là một trò bịp bợm.”
Sự thật
Thực ra, có một sự thật liên quan đã khơi nguồn cho trò đùa này.
Các hành tinh không quay theo một quỹ đạo tròn hoàn toàn, và trong hành trình chuyển động elip quanh mặt trời, khoảng cách chính xác giữa các hành tinh sẽ thay đổi theo thời gian.
Ví dụ, trong quỹ đạo của Sao Hỏa, khoảng cách tới Trái đất có thể xê dịch từ 34,6 triệu dặm (55,7 triệu km) tới gần 250 triệu dặm (401,3 triệu km).
Vào 27 tháng 8 năm 2003, Sao Hỏa đã có một khoảng cách gần hiếm có, khi đó nó chỉ cách Trái Đất 34,7 triệu dặm (tức 56 triệu km).
Khoảng cách gần như vậy chưa từng xảy ra trong 60.000 năm trở lại đây, và sẽ không lặp lại cho tới tận 28/8/2287.
Vào năm 2003, các nhà mô hình vũ trụ đã gửi thông báo tới các nhà chiêm tinh về sự kiện thiên văn có thật này.
(Ảnh : nationalgeographic.com)
“Ở thời điểm đó, sao Hỏa nhìn qua kính thiên văn có kích thước bằng Mặt Trăng nhìn bằng mắt thường,” Geza Gyuk, nhà thiên văn học tại viện Adler Planetarium, Chicago, cho biết.
Qua kính thiên văn công suất thị kính cao, người quan sát thậm chí có thể mô tả được nhiều đặc điểm bề mặt của Sao Hỏa.
“Một email với những nội dung nói trên đã được lưu hành phổ biến trên Internet, nhưng không may, phần nội dung nói về ‘quan sát qua kính thiên văn’ đã bị lược bỏ, mọi người chỉ truyền cho nhau phần thông tin về ‘kích thước bằng Mặt Trăng’ mà thôi.”
Bằng mắt thường, Sao Hỏa vẫn chỉ là một ngôi sao màu cam đang phát sáng trên bầu trời. Nhưng trò bịp bợm qua email đã ra đời.
Hồi kết cho sự sống trên Trái Đất?
Thật may mắn cho toàn nhân loại, Sao Hỏa sẽ không bao giờ hiện ra với kích thước bằng Mặt Trăng trên bầu trời.
Nếu hành tinh đỏ thực sự lớn như trong miêu tả của bức email bịp bợm, khi đó nó chỉ cách Trái Đất có 466.000 dặm (tức 750.000 km), gấp hai lần khoảng cách từ Mặt Trăng.
Nhà thiên văn Jobin đến từ viện nghiên cứu Montréal Planetarium cho biết, với khoảng cách này, sự sống trên Trái Đất sẽ đi tới hồi kết.
Dưới tác động trọng lực giữa Mặt Trời và các hành tinh, một Sao Hỏa gần Trái Đất như vậy “sẽ có ảnh hưởng cực lớn đối với hình dạng quỹ đạo Trái Đất – hành tinh của chúng ta sẽ di chuyển khi thì sát gần mặt trời, khi thì cách xa hơn hiện tại nhiều lần,” ông nói.
“Từ đó, khí hậu trái đất sẽ hoàn toàn thay đổi, với hai kiểu thời tiết cực đoan rất nóng và rất lạnh, tạo nên những điều kiện sống hết sức phức tạp và khắc nghiệt mà chưa chắc những dạng sống tiến hóa cao hơn ngày nay có thể chống chịu được."