Từ lâu nay, loài cá heo luôn thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học toàn thế giới. Họ cố gắng giải mã nhiều điều bí ẩn về hành vi và ngôn ngữ của loài động vật kỳ lạ này.
Cá heo giao lưu và tiếp thu thông tin từ môi trường xung quanh nhờ sự hỗ trợ của âm thanh.
Các chuyên gia của Viện tiến hóa sinh lý và hóa-sinh Saint Peterburg của Nga đã tập trung nghiên cứu các tín hiệu âm thanh mà cá heo thường phát ra và tiếp nhận.
Nhà sinh học Kira Zaitseva lãnh đạo nhóm nghiên cứu âm thanh sinh học tại Viện tiến hóa sinh lý và hóa-sinh Saint Peterburg mang tên Sechenov nhận xét rằng đặc điểm của cá heo là có hệ thẩm âm tốt.
Ở dưới nước, tầm nhìn của loài động vật này chỉ hạn chế trong khoảng 8-20 mét, vì thế nếu con người có thị giác thì cá heo ở dưới nước có thính giác khá nhạy. Tức là với sự hỗ trợ của âm thanh, cá heo có thể phân biệt các đối tượng khác theo bề ngoài, chất liệu, kích thước, khoảng cách xa gần…
Dải tần tín hiệu âm thanh ở cá heo cao hơn nhiều so với ở người. Nếu âm thanh giao tiếp của người nằm trong dải tần khoảng 20 kHz (còn ở các nhạc sĩ có thể tới 40 kHz), thì ở cá heo đến 300 kHz.
Hiện nay, các nhà khoa học đã phân biệt được 186 “tiếng huýt sáo” trong “câu chuyện” của những con cá heo. Những tiếng huýt đó chia thành 5 cung bậc, mỗi bậc sẽ đáp ứng cho hành động đặc biệt của loài động vật biển này.
Ở cá heo cũng có trình độ tổ chức âm thanh như ở người - 6 mức, tức là tiếng, âm tiết, từ, câu, đoạn, ngữ mạch. Cá heo cũng có phương ngữ riêng của chúng. Những con cá heo đều rất cởi mở, quảng giao, thân thiện, sống quây quần theo từng gia đình.
Bà Kira Zaitseva cho biết tại vùng Biển Đen có 3 loại cá heo sinh sống: cá heo Azov, cá heo mình trắng và cá heo Afalina. Các nhà khoa học Nga đang tiến hành những nghiên cứu cơ bản với cá heo Afalina.
Những con cá này dễ dạy hơn cả, chịu đựng được những điều kiện cưỡng chế. Cũng có nhiều nghiên cứu đã được thực hiện với cá heo Azov.
Ở Viễn Đông và vùng biển miền Bắc của Nga còn có giống cá heo trắng rất lớn, có khả năng bơi lội nhiều giờ dưới đáy biển băng, vì thế chúng cũng có những đặc tính khác biệt về hệ thống nội tại. Đó là cả thị giác, cả thính giác và khả năng lặn sâu.
Còn nhiều điều bí ẩn liên quan với ngôn ngữ và hành vi của cá heo đang chờ đợi sự khám phá giải mã của giới khoa học, không riêng từ phía các chuyên gia âm thanh sinh học, mà cả của các nhà vật lý, toán học và ngôn ngữ học./.