Nhiều loài cá sống quanh quần đảo Florida Keys, bang Florida, Mỹ, đang có những hành vi hết sức bất thường trước khi chết khiến các nhà khoa học lo ngại và đang phải đau đầu tìm lời giải thích.
Hiện tượng lạ này lần đầu tiên được phát hiện bởi thợ lặn người Mỹ Gregg Furstenwerth vào tháng 11 năm ngoái, khi anh lặn xuống vùng biển ngoài khơi quần đảo Florida Keys, bang Florida, Mỹ.
Tại đây, Gregg đã nhìn thấy một con cá mú bơi lội khó khăn, liên tục bơi lộn ngược đầu tạo thành một hình vòng tròn trước khi ngừng lại và chết. Đáng chú ý, Gregg sau đó còn bắt gặp một vài con cá thuộc những loài khác cũng có hành động tương tự trước khi chết.
Gregg rất kinh ngạc và tò mò trước sự việc diễn ra nên đã sử dụng chiếc camera dưới nước của mình để quay lại hình ảnh về hành vi của các loài cá này. Gregg sau đó chia sẻ những đoạn video này lên mạng xã hội để hỏi cư dân mạng về hành vi kỳ lạ của các loài cá.
Video những con cá có hành vi bất thường trước khi chết ngoài khơi Florida. (Video: Gregg Furstenwerth).
Những đoạn video này đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học, khiến họ phải vào cuộc điều tra. Mới đây, kết quả cuộc điều tra cho thấy có đến 44 loài cá khác nhau sống trong phạm vi 56km (35 dặm) xung quanh quần đảo Florida Keys bị ảnh hưởng bởi hiện tượng kỳ lạ này, bao gồm cả loài cá răng đao nhỏ, một trong những loài cá có nguy cơ bị tuyệt chủng.
Đặc điểm chung của chúng đó là bơi lộn vòng thành hình tròn hoặc xoay người liên tục trước khi chết.
Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa thể biết được nguyên nhân gây ra hiện tượng lạ này ở các loài cá.
"Mọi người đều muốn biết điều gì đã khiến những loài cá quanh quần đảo Florida Keys có hành vi kỳ lạ đến như vậy, nhưng chúng tôi chưa thể đưa ra câu trả lời. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để cùng nhau xác định nguyên nhân dẫn đến hiện tượng lạ này nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp", nhà khoa học biển Alison Robertson chia sẻ.
"Thật khó hiểu khi một hiện tượng lạ như vậy lại có thể kéo dài và ảnh hưởng đến nhiều loài khác nhau", Robertson cho biết thêm.
Mặc dù chưa thể xác định rõ nguyên nhân gây ra vấn đề, các nhà khoa học đang cố gắng loại trừ những nguyên nhân không hợp lý.
Cá răng đao nhỏ, loài cá có nguy cơ bị tuyệt chủng, cũng bị ảnh hưởng bởi hiện tượng lạ khiến ít nhất 21 cá thể đã bị chết. (Ảnh: Doug Perrine).
Ban đầu, nhiều nhà khoa học cho rằng "thủy triều đỏ" chính là nguyên nhân dẫn đến hành vi lạ của các loài cá. "Thủy triều đỏ" là hiện tượng tảo nở hoa trong môi trường tự nhiên với số lượng lớn, diễn ra ở sông hoặc biển. Tùy thuộc vào loại tảo mà nước sông hoặc biển xung quanh sẽ chuyển màu theo, có thể là đỏ, xanh hoặc tím…
Một số loại tảo trong quá trình phát triển có thể sản sinh ra độc tố. Khi tảo chết, các chất độc này sẽ giải phóng vào môi trường nước, gây hại cho sinh vật khác trong hệ sinh thái khiến các loài sinh vật biển chết hàng loạt.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết họ không ghi nhận hiện tượng "thủy triều đỏ" xuất hiện xung quanh quần đảo Florida Keys. Ngoài ra, họ cũng không phát hiện thấy nhiệt độ cao bất thường, mức oxy thấp hay ký sinh trùng ở những con cá bị ảnh hưởng.
"Cá chết là chuyện thường xảy ra. Nhưng trong trường hợp này, chúng tôi không thể giải thích nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt. Đó là sự kỳ lạ của hiện tượng này", chuyên gia về sinh thái biển Michael Parsons, đến từ Đại học Florida, chia sẻ.
Các nhà khoa học hiện vẫn rất tích cực nghiên cứu để cố gắng tìm ra nguyên nhân chính xác khiến các loài cá có hành vi bất thường trước khi chết như vậy.