Những người ăn họa mi nướng hay còn gọi là Ortolan, món ăn xa hoa và cầu kỳ bậc nhất ở Pháp, tin rằng việc trùm khăn trắng kín đầu giúp họ lẩn tránh khỏi ánh mắt của Chúa khi ăn thịt sinh linh bé nhỏ, xinh đẹp và vô tội.
Chim họa mi là một loài chim biết hót chỉ nhỏ bằng lòng bàn tay. Trung bình một con chim có trọng lượng khoảng 30g. Chúng là loài hiếm và chỉ sống tập trung chủ yếu ở những vùng có khí hậu ấm áp của châu Âu, đặc biệt là miền nam nước Pháp, Italy, Tây Ban Nha và Hy Lạp. Loại chim này ăn côn trùng trong mùa hè, và các loại ngũ cốc, hạt giống từ mặt đất vào các thời điểm khác trong năm.
Ngoài tiếng hót hay, từ xa xưa, chim họa mi đã đặc biệt nổi tiếng trong nền ẩm thực Pháp với tư cách là món ăn xa xỉ và "quý tộc" bậc nhất. Chúng được chế biến cầu kỳ để giữ được nguyên vẹn độ căng bóng, béo ngậy đồng thời thấm đượm hương vị của hạt dẻ, hòa quyện với vị ngọt đậm đà của thịt và nội tạng. Tất cả thể hiện đẳng cấp và tinh hoa của nền ẩm thực số một thế giới.
Cũng vì mùi vị quá đỗi tuyệt vời của chúng mà nhiều người bất chấp sự man rợ trong khâu chế biến vẫn cố tìm mua để ăn.
Thịt chim họa mi được chế biến qua bàn tay của những đầu bếp hàng đầu và có mặt trong thực đơn của những nhà hàng cao cấp nhất. (Ảnh: Tumblr).
Quá trình nuôi giết tàn nhẫn
Nguyên nhân gây tranh cãi về món chim họa mi nướng xa xỉ không chỉ bởi sự khan hiếm số lượng chim ở châu Âu mà còn bởi cách thức săn bắt, nuôi và giết thịt rất tàn nhẫn. Vào mùa di cư khi chim bay về châu Phi, những thợ săn đặt nhiều bẫy trên các cánh đồng để bắt được nhiều chim nhất có thể.
Tuy nhiên, nguyên liệu tuyệt vời nhất cho món chim họa mi nướng phải là những con chim béo núc gấp 2 đến 4 lần so với bình thường. Vì vậy, sau khi sập bẫy, chúng bị giam trong những chiếc lồng chật ních để hạn chế tối đa vận động. Nhằm vỗ béo nhanh, chim họa mi liên tục được nhồi nhét các loại thức ăn bổ dưỡng như hạt kê, nho khô và quả sung bất kể chúng có nhu cầu hay không. Tương truyền, Hoàng đế La Mã xưa kia còn cho kẹp mù mắt con chim làm chúng tưởng là ban đêm, vì thế sẽ ăn nhiều hơn.
Sau khi đã được vỗ béo đủ ngày tháng và đạt số cân nặng hoàn hảo, người ta sẽ dìm ngập chim trong rượu Armagnac để chúng chết từ từ. Quá trình này khiến cho những thớ thịt chim ngấm dần vị ngọt của rượu và lớp da chuyển sang màu vàng ô liu. Cuối cùng, đầu bếp chỉ cần thêm một chút gia vị và tiến hành nướng trong vòng 6 - 8 phút là món ăn hoàn thành.
Sau khi bị nhấn chìm trong rượu Armagnac, lớp da của chim họa mi có màu ô liu và những thớ thịt ngấm vị ngon ngọt. (Ảnh: Telegraph).
"Ánh mắt của Chúa"
Đối với món chim họa mi thượng hạng, việc thưởng thức cũng là quá trình được tiến hành như một nghi lễ. Thực khách không cắt thịt chim ra thành miếng nhỏ và dùng dao dĩa như thông thường. Theo truyền thống, mỗi người phải dùng một chiếc khăn màu trắng trùm kín đầu, sau đó bỏ cả con chim vào miệng sao cho phần đầu hướng ra ngoài rồi nhai từ từ tất cả các phần từ chân cho đến xương, chỉ bỏ lại đầu. Việc trùm khăn một phần để khiến cho người ăn không cảm thấy xấu hổ với những người xung quanh, nhưng hơn hết là vì người ta tin rằng việc làm này giúp họ lẩn trốn khỏi ánh mắt của Chúa khi ăn thịt sinh linh bé nhỏ và xinh đẹp.
Người ta tin rằng những chiếc khăn trắng trùm kín đầu giúp họ tránh khỏi ánh mắt của Chúa khi ăn thịt sinh linh bé nhỏ và vô tội. (Ảnh: MAXPPP).
Ăn thịt chim họa mi là một niềm vui lén lút của người Pháp nhưng đó không phải là cái cớ để những sinh vật bé nhỏ này phải chịu đựng sự tàn bạo của con người.
Lệnh cấm bắt và giết thịt chim họa mi
Từ năm 1970 đến năm 1980, số lượng chim họa mi ở Pháp đã giảm đáng kể do bị săn lùng ráo riết để làm nguyên liệu cung cấp cho các đầu bếp trong những nhà hàng sang trọng. Nhằm thu về lợi nhuận khổng lồ, những tay săn trộm đánh bắt số lượng lớn khiến cho số loài chim này giảm 30% với 30.000 con chim bị giết thịt mỗi năm chỉ tính riêng vùng tây nam Aquitaine. Trước thực tế đó, năm 2007, trong khi việc săn bắt để làm thịt chim họa mi bị cấm trên toàn EU thì chính phủ Pháp tuyên bố mức phạt nặng nhất cho hành động này lên tới 6.000 euro (khoảng 150 triệu đồng).
Mặc dù không công khai nhưng trước thời điểm năm 2007, nhiều nhà hàng tại Pháp vẫn phục vụ món ăn này.
Ranh giới nào cho món ăn tuyệt đỉnh tinh tế và tàn bạo tận cùng
Người Pháp sở hữu nền văn hóa ẩm thực đáng tự hào trên thế giới, nhưng cũng là điểm khởi đầu cho những tranh cãi về nhân tính không ngớt. Từ câu chuyện rùng mình về loài ngỗng bị cưỡng ăn qua ống kim loại cứng luồn thẳng vào cổ họng nhằm có buồng gan lớn, đến những chú chim họa mi căng phồng không tự chủ,... tất cả đều để phục vụ thú ăn chơi xa hoa luôn song hành cùng những lời khen ngợi hoa mỹ về sự tinh tế trong thưởng thức.
Ngoài chim họa mi, cách thức thực hiện gan ngỗng béo của người Pháp cũng gây nhiều tranh cãi về nhân tính
Chính sự chênh vênh trong quan điểm của nhiều người về khái niệm món ngon kiểu Pháp đã góp phần khiến gan ngỗng béo, hay chim họa mi nướng trở nên đầy li kì và thu hút.
Lại nói về tấm khăn ăn che mắt Chúa, một truyền thuyết độc đáo, một quan điểm nhân đạo lạ lùng. Phải chăng dù mang niềm tin vào tín ngưỡng tôn giáo, nhưng một món ăn gây tranh cãi về nhân tính cũng khiến con người phải tự dằn vặt lương tâm?