Những hình dáng khác nhau của các loài hoa nhiệt đới, từ những bông to nở rộ đến các hình ống thon dài, là để giúp các loài chim và dơi dễ dàng đưa mỏ vào để thụ phấn cho hoa. Chính sự đa dạng của loài chim và dơi đã khuyến khích hoa phát triển nên các kích cỡ để phù hợp với chiếc mỏ hay mũi của sinh vật.
Nhà nghiên cứu đứng đầu Nathan Muchhala tại Đại học Miami cho biết hoa dường như đáp trả tới bất cứ thứ gì tồn tại và làm mọi cách tốt nhất để phát tán sự thụ phấn. Chim và dơi cũng có thể đã thay đổi hình dáng cơ thể để phù hợp với nguồn thức ăn, nhưng hoa đã làm điều này tích cực hơn.
"Về cơ bản, hoa là kẻ quyết định trong sự tiến hoá. Các sinh vật thường chuyên biệt về một thứ nào đó, như có chiếc miệng rộng hay hẹp, nhưng chúng phải đánh đổi để trở nên tốt hơn trong một mặt nào đó".
Các nhà sinh vật từ lâu đã quan sát thấy rằng những kẻ thụ phấn cho hoa, như chim và dơi, dường như có những sở thích khác nhau với các hình dáng khác nhau của hoa. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng nào ủng hộ ý kiến rằng sự đa dạng của hoa là kết quả trực tiếp của việc đáp ứng nhu cầu của kẻ thụ phấn.
(Ảnh: LiveScience)
Để kiểm chứng, Muchhala và nhóm đã bắt một số loài dơi hút mật và chim ruồi tại rừng nhiệt đới ở Ecuador và mang về tiếp xúc với một loạt các loại hoa giả có chứa mật ong.
Kết quả cho thấy sự ăn khớp giữa hoa và kẻ thụ phấn là vô cùng quan trọng mang tới sự thụ phấn thành công. Các con chim ruồi với chiếc mỏ nhọn và dài nhắm đến những bông hoa có hình thuôn dài nhiều hơn. Mặt khác, những con dơi to hơn thì bâu đến những bông hoa có vành miệng rộng.
"Chắc chắn có một mức độ đồng tiến hoá nào đó mà ở đó những con chim và dơi hút mật có mỏ dài hơn những con khác. Tuy nhiên, hoa dường như tiến hoá nhanh hơn nhiều", Muchhala nhận định.
M.T.