Mực ma cà rồng vẫn quấn lấy con mồi khi cùng rơi xuống vũng bùn nhão ở đáy biển vào đầu kỷ Jura cách đây gần 200 triệu năm.
Khoảng 180 triệu năm trước, một động vật săn mồi 8 cánh tay tóm được con mồi dưới nước và bắt đầu gặm nhấm cho tới khi thảm họa ập tới và cả hai con vật đều chết ngạt, theo nghiên cứu mới công bố hôm 16/3 trên tạp chí Cổ sinh vật học Thụy Sĩ. Tấm đá phiến sét lưu giữ hóa thạch của chúng vẫn bảo quản dấu vết mô mềm vô cùng chi tiết. Kết quả phân tích phiến đá hé lộ giờ khắc cuối cùng của chúng kết thúc trong "vòng ôm vĩnh cửu".
Mô phỏng mực ma cà rồng đang mải túm chặt con mồi nhỏ hơn. (Ảnh: Christian Klug).
"Chúng tôi cho rằng kẻ săn mồi quá phấn khích đến mức nó không nhận ra nó đang chìm xuống", trưởng nhóm nghiên cứu Christian Klug, quản lý triển lãm ở Bảo tàng Cổ sinh vật học thuộc Đại học Zurich kiêmgiáo sư ở Viện Cổ sinh vật học, chia sẻ. "Có thể nó bị thương ở tầng nước có nồng độ oxy thấp, ngạt thở, chết và chìm trong đống bùn nhão".
Nhà sưu tập nghiệp dư Dieter Weber tìm thấy phiến đá ở một mỏ đá bỏ hoang đối diện câu lạc bộ golf ở Ohmden, một tỉnh thuộc miền nam nước Đức. Cánh tay của động vật săn mồi cuộn quanh con mồi nhỏ hơn. Sau khi làm sạch hóa thạch, Weber bán lại cho một nhà nghiên cứu. Người này sau đó quyên tặng mẫu vật cho Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Stuttgart.
Ở đầu kỷ Jura, khu vực nơi hai con vật sinh sống là một bồn địa dưới biển trải rộng khắp phần lớn trung tâm châu Âu và nước ở tầng đáy có nồng độ oxy rất thấp. Cả hai sinh vật cổ đại đều là thành viên của Octobrachia, một họ động vật thân mềm 8 cánh tay bao gồm bạch tuộc, argonaut, mực ma cà rồng. Đặc biệt, chúng đều là vampyromorph, họ hàng cổ đại của mực ma cà rồng ngày nay (Vampyroteuthis infernalis).
"Vampyromorph có 8 cánh tay, một cặp sợi mảnh trông giống sợi mỳ spaghetti dày bị nấu hơi kỹ. Những sợi này thực chất được sử dụng để bắt mồi", Klug cho biết.
Ngày nay, mực ma cà rồng ăn mạt vụn, sinh vật phù du và con mồi nhỏ. Sau khi phân tích mẫu vật, nhóm nghiên cứu nhận định động vật săn mồi lớn hơn dài 47 cm có thể là loài Jeletzkyteuthis coriacea. Sinh vật nhỏ hơn chắc chắn là loài Parabelopeltis flexuosa, dài 16,7cm, ngắn hơn 40% so với chiều dài của động vật săn mồi ăn thịt nó.
Mẫu vật là bằng chứng cho thấy vampyromorph thuở sơ khai theo đuổi chiến thuật kiếm ăn phong phú nhưng chưa thích nghi với những vùng có nồng độ oxy thấp trong nước biển như họ hàng hiện đại của chúng. Mực ma cà rồng ngày nay là động vật cơ hội kiếm ăn chậm rãi ở các khu vực ít oxy, sử dụng sợi dài có thể co rút.