Bình thường, các rạn san hô thường sống cộng sinh với tảo, những loài tảo này sẽ quang hợp để sản xuất chất dinh dưỡng cho san hô ăn và cũng bằng cách này nó làm cho tảo có màu sắc.
Hiện tượng tẩy trắng san hô như đã xảy ra tại Rạn san hô Great Barrier của Úc là bằng chứng nghiệt ngã về những gì sẽ xảy ra khi mối quan hệ đó tan vỡ. Các nhà khoa học hiện đã có được cái nhìn sâu sắc chưa từng có về hiện tượng này khi lần đầu tiên quan sát thấy các tế bào san hô nuốt tảo.
Một loạt các điều kiện bất thường có thể làm mối quan hệ cộng sinh trên mất cân bằng và khiến các loại tảo sẽ bị san hô xua đuổi, như thủy triều xuống thấp, quá nắng hoặc ô nhiễm, nhưng nguyên nhân chính là nhiệt độ nước biển tăng do hành tinh nóng lên. Rất nhiều nghiên cứu tập trung vào việc làm cho san hô có khả năng chống chịu tốt hơn với mối đe dọa này, thông qua cấy ghép vi khuẩn hữu ích, chế phẩm sinh học probiotics hay thậm chí là triển khai màng nổi để giữ cho san hô mát mẻ.
San hô thường sống cộng sinh với tảo, những loài tảo này sẽ quang hợp để sản xuất chất dinh dưỡng cho san hô ăn và cũng bằng cách này nó làm cho tảo có màu sắc. (Ảnh: Depositphotos).
Các nhà khoa học Nhật Bản đứng sau những quan sát đột phá mới này đang nghiên cứu loại san hô phổ biến nhất được tìm thấy ở các rạn san hô nhiệt đới, ở các loài đá thuộc họ Acroporidae. Vào tháng 4 năm nay, các nhà nghiên cứu đã nuôi cấy thành công các dòng tế bào từ ấu trùng của những loài san hô đá này trong các đĩa petri, và tập trung vào một dòng tế bào chịu trách nhiệm nuốt tảo có tên là IVB5.
Khi tảo hai lá mầm được thêm vào đĩa petri, các nhà khoa học đã theo dõi thấy các tế bào san hô mọc ra những chỗ lồi lõm để với đến tảo. Trong vòng 30 phút, khoảng 40% tế bào san hô đã tiến hành nuốt chửng loại tảo này.
Trong 2 ngày sau đó, tảo bên trong các tế bào bị vỡ ra thành các mảnh được bọc trong các túi có màng bao bọc. Các tế bào san hô nuốt tảo đã sống được khoảng một tháng trước khi chết. Các nhà khoa học cho biết điều này cung cấp manh mối về cách mà mối quan hệ cộng sinh có thể đã bắt đầu từ hàng nghìn năm trước.
Tiến sĩ Satoko Sekida cho biết: “Có thể ban đầu, tổ tiên của san hô đã nuốt những loài tảo này và phá vỡ chúng để làm thức ăn. Nhưng theo thời gian, chúng đã tiến hóa để thay vào đó sử dụng tảo để quang hợp”.
Trong thời gian tới, các nhà khoa học có kế hoạch khám phá điều này và các ý tưởng khác thông qua các thí nghiệm tiếp theo liên quan đến kính hiển vi điện tử để có được cái nhìn rõ ràng hơn về các tế bào và tảo.
“Điều này sẽ rất thú vị vì sau đó chúng ta có thể đặt ra những câu hỏi mới, như cách phản ứng của san hô khi bị căng thẳng. Điều này có thể cung cấp cho chúng ta hiểu biết đầy đủ hơn về cách hiện tượng tẩy trắng xảy ra và cách để giảm thiểu nó”, tiến sĩ Satoko Sekida chia sẻ.