Ong Wallace lớn bằng một một ngón tay cái của người trưởng thành vừa lộ diện tại Indonesia sau gần 40 năm. Kích thước của con vật có thể khiến nhiều người kinh sợ, song sự xuất hiện của nó lại trở thành đề tài đáng quan tâm đối với giới nghiên cứu.
Theo CNN, một nhóm nhà nghiên cứu đã “tái phát hiện”, sau đó chụp ảnh và quay video đầu tiên về ong Wallace ngày 25/1. Con vật “tái xuất” sau khi biến mất kể từ năm 1981. Nhóm nghiên cứu - bao gồm nhiếp ảnh gia Clay Bolt, nhà côn trùng học Eli Wyman, nhà sinh thái học hành vi Simon Robson và nhà nghiên cứu sinh vật học Glenn Chilton, đã dành nhiều năm nghiên cứu về loài ong bí ẩn cư trú trong các khu rừng ẩm ướt ở Indonesia trong nhiều ngày trước khi tình cờ gặp một con.
Hình ảnh ong khổng lồ Wallace.
Việc tái phát hiện loài ong này đã đem lại hy vọng rằng khu vực xung quanh rừng có thể là nơi ẩn náu của sinh vật hiếm này. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế xếp loại loài côn trùng này vào hạng "dễ bị tổn thương" do hoạt động đào và khai thác đá.
Trước đó, chỉ có hai nhà nghiên cứu khác may mắn được ghi nhận là đã nhìn thấy loài ong này. Người thứ nhất là nhà tự nhiên học người Anh Alfred Russel Wallace, phát hiện một con ong khổng lồ vào năm 1858 trên hòn đảo nhiệt đới Bacan, Indonesia. Người thứ hai là nhà côn trùng học Adam Messer, phát hiện loài này vào năm 1981.
Trong khi đó, nhóm nghiên cứu vừa qua đã lần theo dấu vết các ổ mối trong rừng ở hòn đảo hẻo lánh Bắc Moluccas, Indonesia. Họ có được thông tin về hành vi và môi trường sống của loài ong khổng lồ từ tài liệu của Adam Messer và họ đã khảo sát hình ảnh vệ tinh của hòn đảo để làm quen với địa hình nơi đây. Các nhà khoa học biết được rằng loài ong khổng lồ Wallace thường được tìm thấy ở rừng hạ và tại các tổ mối trong cây.
Một thành viên trong đội hướng dẫn viên đã trèo lên cây để khám phá tổ ong "khả nghi".
Tuy nhiên, việc phá rừng tại Indonesia gia tăng trong những năm gần đây để mở đường cho phát triển nông nghiệp đã thu hẹp môi trường sống tự nhiên của loài ong, khiến con người rất khó bắt gặp chúng.
Đoàn thám hiểm đã phải quan sát từng tổ trong khoảng nửa giờ trước khi chuyển sang tổ tiếp theo. Đôi khi, họ nghĩ rằng đã gặp phải một con ong khổng lồ, nhưng chủ yếu đó là ong bắp cày.
Đến ngày cuối cùng trong kỳ thám hiểm kéo dài 5 ngày, hướng dẫn viên và người phiên dịch trong đoàn đã phát hiện ra một tổ ong trên cây nằm ở vị trí cách mặt đất khoảng 1m6. Khi nhiếp ảnh gia Bolt trèo lên cây để nhìn rõ hơn vào trong tổ, anh đã phát hiện ra một con ong cái khổng lồ Wallace. “Đây là một khoảnh khắc đáng nhớ và tuyệt vời", nhiếp ảnh gia Bold cho biết. Sau đó, cả nhóm đã ghi lại những hình ảnh đầu tiên của loài ong hiếm gặp này.
"Chúng tôi như ngừng thở khi nhìn thấy "cỗ máy bay khổng lồ" của loài côn trùng mà cứ ngỡ đã tuyệt chủng. Chúng tôi đã phát hiện bằng chứng thực ngay trước mắt, trong thế giới tự nhiên", Clay Bolt, nhiếp ảnh gia về lịch sử tự nhiên, người chụp những tấm ảnh đầu tiên và quay video về ong Wallace, nói.
"Tôi rất vui mừng khi tận mắt chứng kiến vẻ đẹp và kích thước to lớn của loài này trong tự nhiên, nghe thấy âm thanh vù vù từ đôi cánh khổng lồ của nó khi lướt qua đầu tôi. Thật không thể tin nổi", ông bày tỏ.
Ong khổng lồ được các nhà khoa học Mỹ và Úc phát hiện trên quần đảo Moluccas xa xôi ở phía đông bắc Indonesia.
Loài ong khổng lồ này được phát hiện tại quần đảo Bắc Moluccas, làm dấy lên hy vọng rằng rừng rậm trong khu vực này vẫn là nơi ẩn náu an toàn cho một trong những loài côn trùng hiếm và bị săn lùng nhiều nhất thế giới. Hiện thế giới chưa có luật bảo vệ loài ong Wallace khỏi nạn săn bắt và buôn bán.
Bề ngoài loài ong quý hiếm Wallace có chiều dài đến 4cm, sải cánh dài tới 6cm, là loài ong lớn nhất thế giới. Con cái làm tổ trong gò mối, sử dụng bộ hàm lớn của nó để thu thập nhựa cây dính tổ, bảo vệ khỏi mối xâm nhập. Người cùng phát triển thuyết tiến hóa với Charles Darwin đã mô tả "đây là loài côn trùng lớn màu đen, có bộ hàm to như bọ cánh cứng".
Trong nỗ lực bảo tồn nhiều loài sinh vật quý hiếm, các nhà khoa học đang cố gắng hướng đến việc tìm lại các loài động vật, thực vật tưởng chừng như đã "tuyệt chủng". Ông Robin Moore, người thuộc Tổ chức Bảo tồn động vật hoang dã toàn cầu, nói: "Việc tìm thấy và tái bảo tồn cho loài ong này sẽ mở ra một tương lai tươi sáng hơn cho loài sinh vật này".