Gây ra nhiều tranh cãi về ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, các thực phẩm muối chua (lên men) vẫn mang lại lợi ích nhất định.
Lợi ích bất ngờ từ các món muối chua
Tại Việt Nam, người dân đã quen với các món muối chua (lên men) như dưa cải muối, cà pháo muối. Trên thế giới, kim chi cải thảo, kim chi củ cải (Hàn Quốc); natto, miso (Nhật Bản); dưa chuột muối, olive ngâm… cũng không còn xa lạ.
Những thực phẩm này đều được sản xuất bằng cách sử dụng một số vi khuẩn, nấm men hoặc các sinh vật chứa lợi khuẩn khác để phân hủy đường, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lên men.
Các thực phẩm lên men mang tới nhiều lợi ích cho sức khỏe. (Ảnh: little_plant).
Sarah Anzlovar, chuyên gia dinh dưỡng tại Sarah Gold Nutrition (Massachusetts, Mỹ), nói: "Lên men vốn được sử dụng chủ yếu như một cách bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên, hiện nay quá trình lên men trở thành phương pháp chế biến thực phẩm để tạo ra một số hương vị nhất định cũng như tăng cường sức khỏe”.
Một ví dụ là olive. Quả olive quá đắng để ăn tươi do một hợp chất tên là oleuropein. Do đó, họ thường lên men olive để chuyển hóa oleuropein thành sản phẩm không đắng, khiến chúng dễ ăn hơn với người tiêu dùng.
Lợi ích của thực phẩm lên men đối với sức khỏe
Bổ sung probiotics
Một trong những lợi ích hàng đầu mà kim chi và các thực phẩm lên men khác (như dưa cải bắp muối, dưa muối…) mang đến là hàm lượng probiotics cao. Probiotics là những vi khuẩn hoặc nấm men có ích hỗ trợ, khôi phục lại sự cân bằng trong đường ruột. Chúng kích thích hệ tiêu hóa làm việc và hỗ trợ miễn dịch cho cơ thể.
Tốt cho đường ruột
Thực phẩm lên men có hàm lượng cao probiotics và các vi khuẩn có lợi giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và giải quyết các vấn đề đường ruột. Nhiều người bị IBS (hội chứng ruột kích thích), bệnh Crohn (một dạng bệnh về viêm ruột), rối loạn tiêu hóa và một số bệnh có liên quan có thể cải thiện tình hình nhờ tiêu thụ các sản phẩm lên men như sữa chua và kefir thường xuyên. Nếu thường xuyên bị táo bón, bạn có thể bổ sung các thực phẩm lên men vào chế độ ăn uống.
Thực phẩm lên men tốt cho đường ruột. (Ảnh: healingenergiesinc.com).
Thêm các enzyme sống
Enzyme là một dạng protein thiết yếu trong cơ thể giúp hỗ trợ các phản ứng hóa học và sinh học. Thực phẩm lên men như kim chi cực kỳ giàu enzyme, chúng giúp tăng cường tiêu hóa, bạn sẽ cảm thấy bớt khó chịu, cồng kềnh sau khi ăn.
Cải thiện não bộ
Ruột và não bộ có mối liên kết chặt chẽ với nhau, vì vậy có một dạ dày khỏe mạnh, hệ tiêu hóa năng suất sẽ giúp bạn có tinh thần minh mẫn và cải thiện mức độ tập trung vào công việc.
Giảm viêm
Nếu ăn nhiều thực phẩm đã chế biến sẵn hoặc đồ ăn không tốt, cơ thể bạn sẽ phải đối mặt với một số triệu chứng viêm, thường là trong đường ruột. Bổ sung các thực phẩm lên men sẽ giúp giảm thiểu viêm nhiễm, giúp sức khỏe tổng thể của bạn tốt hơn.
Tăng cường miễn dịch
Hoạt động của đường ruột có liên quan đến khả năng miễn dịch và chống lại sự xâm nhập của bệnh tật vào cơ thể. Các thực phẩm lên men giàu men vi sinh khỏe mạnh, chế phẩm sinh học có thể giúp bạn phòng tránh bệnh. Nếu hệ miễn dịch không tốt, hoặc bạn thường hay mắc bệnh mỗi khi thay đổi thời tiết, môi trường, hãy thử bổ sung các thực phẩm lên men như kim chi, kefir, sữa chua, dưa muối chua vào chế độ ăn uống và bạn sẽ nhận thấy sự thay đổi của cơ thể.
Giúp cơ thể cân bằng
Thực phẩm lên men giúp cân bằng số lượng giữa những vi khuẩn tốt và vi khuẩn có hại trong cơ thể, từ đó giúp cơ thể bạn cân bằng và khỏe mạnh hơn. Cho dù bạn là một người ăn chay hay đang theo đuổi bất kỳ chế độ ăn uống giảm cân nào đó, các thực phẩm lên men thực sự là một thành phần lành mạnh để thêm vào chế độ ăn uống.
Cách kết hợp thực phẩm lên men vào chế độ ăn hàng ngày
Anzlovar khuyến nghị người dân nên đa dạng các loại thực phẩm lên men trong chế độ dinh dưỡng. Nguyên nhân là mỗi loại thực phẩm có thể cung cấp các chủng lợi khuẩn khác nhau.
Một lưu ý khác là chúng nên ăn các loại thực phẩm lên men khi chưa chế biến. Theo vị chuyên gia, nhiệt độ cao khi nấu có thể tiêu diệt nhiều chủng lợi khuẩn.
Người dân nên đa dạng các loại thực phẩm lên men trong chế độ dinh dưỡng để tối ưu lợi ích với sức khỏe. (Ảnh minh họa: Women's Health).
Dù vậy, việc ăn các thực phẩm lên men vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ, nhất là với người chưa hoặc ít đưa chúng vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày.
“Trong một số trường hợp không quen, việc ăn nhiều loại thực phẩm lên men cùng lúc có thể gây ra một số khó chịu nhẹ ở dạ dày, gây các triệu chứng như đầy hơi”, Kelsey Kunik, chuyên gia dinh dưỡng và cố vấn dinh dưỡng cho Zenmaster Wellness (Mỹ), nói.
Để tránh tình huống này xảy ra, vị chuyên gia khuyến cáo người dân có thể đưa dần thực phẩm lên men vào chế độ ăn với lượng nhỏ.
Mặt khác, bà Kunik cho hay về lý thuyết, thực phẩm lên men an toàn. Tuy nhiên, nhóm thực phẩm này, do không trải qua quá trình thanh trùng để bảo tồn vi khuẩn tốt, có thể tạo cơ hội cho vi khuẩn xấu phát triển.
Vị chuyên gia chia sẻ: “Dù hiếm gặp, các đợt bùng phát vi khuẩn salmonella và E. Coli từng bắt nguồn từ các loại thực phẩm lên men trong quá khứ”.