Trồng lúa cấy là bước tiến mới trong sản xuất theo chương trình “ba giảm ba tăng”, vượt trội hơn cả kỹ thuật sạ hàng, bởi vừa tiết kiệm giống, nông dược, ít công chăm sóc nhưng vẫn cho năng suất cao. Từ việc cấy lúa thủ công, đến nay nông dân An Giang đã chuyển sang cấy bằng máy do Viện Cơ điện Công nghệ sau thu hoạch (Bộ NN&PTNT) sản xuất.
Ở An Giang, cấy lúa bây giờ không còn là chuyện khó nhọc. Trước đây, kỹ thuật “cấy” chỉ áp dụng trong việc nhân giống hoặc chọn tạo, phục tráng giống nguyên chủng, siêu nguyên chủng. Đến nay, nông dân đã áp dụng đại trà trên diện tích sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao. Nơi áp dụng kỹ thuật trồng lúa cấy đầu tiên là ở xã Bình Hòa (Châu Thành- An Giang), rồi hình thành nhiều đội quân đi cấy thuê chuyên nghiệp.
Nông dân Từ Thanh Vân kể: “Tôi lom khom cấy lúa dưới ruộng, nhiều người đứng trên bờ đê cười mỉa mai. Đến khi lúa trổ, bông to, bằng ngọn, ai thấy cũng mê xin đổi làm giống”. Nông dân Nguyễn Thanh Tùng (xã Vĩnh Bình - Châu Thành), sau khi được tập huấn kỹ thuật, đã áp dụng kỹ thuật cấy bụi một tép để phục tráng giống nguyên chủng. Anh cho biết, cách làm này mặt ruộng phải bằng phẳng, khử ốc bươu vàng và cỏ dại rồi giăng dây thẳng hàng là cấy. Còn ông Vân, mỗi vụ chọn một vài bông lúa đẹp gieo mạ trong sân rồi mang xuống ruộng cấy. Mấy ký lô lúa giống
Sử dụng máy cấy lúa trên đồng ruộng An Giang. (Ảnh: Baocantho) |
Kỹ thuật canh tác lúa cấy bài bản nhất là ở Trung tâm Nghiên cứu và sản xuất giống. Diện tích lúa cấy cả ba trại giống Bình Đức, Tà Đảnh và Định Thành (thuộc trung tâm) khoảng 250ha, sản lượng thu hoạch từ 5.000-6.000 tấn/năm. Anh Hồ Hữu Trí, Trưởng trại giống Định Thành, cho biết: 28 loại giống lúa trồng ở trại đều canh tác theo kỹ thuật cấy mạ sân. Sử dụng 4kg lúa giống để gieo 10m2 mạ sân lót nilon, đủ để cấy cho 1.000m2 đất, bón phân cả vụ hết 15kg phân Urea, 15kg Kali, 10kg DAP và 10kg Lân. Gieo mạ 12-16 ngày là đem cấy 44 bụi/m2 (bụi cách bụi 1,5 tấc).
Sau khi cấy, áp dụng kỹ thuật bón phân: 3 đợt chính + bón lót và phun xịt phân bón lá trước- sau khi trổ bông, nuôi hạt. Thực hiện nghiêm chỉnh quy trình phòng chống rầy nâu, bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá theo khuyến cáo của Viện Bảo vệ thực vật. Theo anh Trí, cấy thủ công sẽ cơ động hơn trong điều kiện nền đất lún không ổn định, tuy nhiên phải huy động đông nhân công.
Kỹ sư Ngô Văn Hóa, Phòng kỹ thuật- Trung tâm Khuyến nông An Giang nói rằng, sử dụng máy cấy sẽ rút ngắn được thời gian xuống giống đại trà. Trồng lúa cấy càng phù hợp hơn trong điều kiện khan hiếm các giống lúa chống chịu rầy nâu, bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá. Viện Cơ điện Công nghệ sau thu hoạch (Bộ NN&PTNT) chuyển giao 10 chiếc máy cấy lúa MC8-20 cho các HTX và nông dân An Giang (24,5 triệu đồng/máy), công suất cấy 8 giờ/1ha, bằng 20 thợ cấy giỏi, tiết kiệm được 90-120 kg giong/ha. HTX Nông nghiệp An Hòa (Châu Thành) đã thay thế sức người bằng máy cấy MC8-20 trong sản xuất vụ đông xuân 2006-2007.
Bài, ảnh: Vũ Hà