Lịch sử ẩn chứa vô số bí ẩn về những nền văn minh đã mất và những công nghệ tiên tiến mà họ sở hữu. Cho đến ngày nay, nhiều người vẫn tin rằng một số nền văn minh cổ đại có trình độ khoa học và kỹ thuật vượt xa so với nhận thức hiện tại của chúng ta.
Công nghệ cổ xưa luôn là một chủ đề hấp dẫn. Việc phát hiện ra cỗ máy Antikythera giống như chiếc chìa khóa mở ra kho báu công nghệ cổ đại. Sự tồn tại của nó đã làm đảo lộn sự hiểu biết của chúng ta về những nền văn minh trong quá khứ. Thiết bị này không chỉ là một cỗ máy phức tạp mà còn là một máy tính cổ có thể dự đoán các vị trí thiên văn, theo dõi nhật thực và nguyệt thực, thậm chí ghi lại các chu kỳ của Thế vận hội Olympic.
Sự xuất hiện của nó khiến mọi người nhận ra rằng sự phát triển của khoa học và công nghệ của con người không phải lúc nào cũng tiến về phía trước. Thay vào đó, nó có thể thay đổi thất thường theo thời gian, điều này có thể đồng nghĩa với việc công nghệ chúng ta đánh mất có thể mạnh hơn công nghệ chúng ta đang có.
Công nghệ hiện đại đã trở nên tiên tiến đến mức người hiện đại lầm tưởng rằng chúng ta tiến bộ hơn người xưa rất nhiều. Chúng ta thường cho rằng con người thời cổ đại sống cuộc sống lạc hậu, nhưng với sự phát triển không ngừng của khảo cổ học, chúng ta dần nhận thấy quan điểm này không hoàn toàn phù hợp với thực tế.
>>> Khảo sát về con tàu chứa chiếc máy tính cổ nhất thế giới
>>> Người Hy Lạp tính toán thế nào vào năm 100 trước công nguyên
Theo Fox News, cỗ máy Antikythera Mechanism có từ thời xa xưa là "chiếc máy tính" đầu tiên trên thế giới, được trục vớt từ một con tàu đắm ngoài khơi bờ biển Hy Lạp vào năm 1901. Nó thể hiện trình độ khoa học kỹ thuật bậc thầy của người Hy Lạp cổ đại. Cỗ máy Antikythera Mechanism hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Khảo cổ học Quốc gia Athens.
Nghiên cứu mới nhất của James Evans, giáo sư vật lý tại Đại học Puget Sound, Mỹ, và giáo sư Christian Carman tại Đại học Quilmes, Argentina, cho thấy cỗ máy xuất hiện trong khoảng năm 205 trước Công nguyên, sớm hơn từ 50 đến 100 năm so với tính toán trước đây.
Cỗ máy Antikythera Mechanism được thu hồi từ một con tàu đắm dưới vùng biển ngoài khơi Hy Lạp. (Ảnh: Wikimedia Commons)
Cỗ máy này nhìn thì đơn giản, nhưng các cơ chế được sử dụng trong nó dường như đã đi trước thời đại rất lâu. Trên thực tế, chúng có cấu trúc phức tạp hơn bất kỳ công cụ nào từng được phát hiện ra trong 1.000 năm qua.
Một phần của Antikythera được trưng bày tại bảo tàng ở Hy Lạp. (Ảnh: Reuters).
Các vật liệu bao gồm 30 bánh răng bằng đồng đã bị ăn mòn, khiến các nhà khoa học không thể có cái nhìn tổng thể. Để phác họa rõ hơn về thiết bị, các chuyên gia tại Đại học College London đã sử dụng hệ thống mô hình 3D để giải quyết bí ẩn về cách thức hoạt động.
Nghiên cứu này tiết lộ rằng chiếc máy tính đầu tiên là “sự sáng tạo tài tình”. Các nhà nghiên cứu đã trình bày chi tiết về thiết bị và mô hình hoạt động chuyên sâu trong một bài viết được đăng trên tạp chí Scientific Reports.
Nhìn chung, các nhà nghiên cứu tin rằng thiết bị có khả năng theo dõi nhiều hơn những gì con người mong đợi trong khoảng thời gian đó.
"Việc giải mô hình 3D này tiết lộ một sáng tạo thiên tài, kết hợp giữa thiên văn học Babylon, toán học của Plato và các lý thuyết thiên văn Hy Lạp cổ đại", nhóm nghiên cứu viết trong phần tóm tắt báo cáo.
Những dụng cụ này đã cho giới khoa học một cái nhìn sâu sắc và độc đáo về thế giới của thời cổ đại. Những khám phá gần đây như ngôi đền dưới đáy biển Pozzuoli cũng cung cấp nhiều thông tin hấp dẫn về khoảng thế kỷ I trước Công nguyên.
Tuy nhiên, nghiên cứu đã gặp phải rất nhiều khó khăn vì chỉ còn một phần ba cỗ máy Antikythera Mechanism được bảo tồn nguyên vẹn cho đến ngày nay.
Giới khoa học cũng đặt ra câu hỏi về mối liên hệ giữa cỗ máy và cuộc đời của Archimedes. Ông là một trong những nhà khoa học hàng đầu của người Hy Lạp thời bấy giờ. Ông qua đời năm 212 trước Công nguyên.