Các nhà khoa học Trung Quốc tìm thấy tỉ lệ cao các mẫu môi trường dương tính với SARS-CoV-2 ở khu bán nhiều động vật hoang dã của ngôi chợ ở Vũ Hán, cho thấy khả năng virus tồn tại ở nhiều người và động vật chứ không chỉ liên quan đến con lửng chó.
Nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà khoa học William J.Liu từ Phòng thí nghiệm trọng điểm về an toàn sinh học NHC - Viện Kiểm soát và phòng ngừa bệnh do virus Quốc gia, thuộc Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Trung Quốc, chính là nhóm nghiên cứu của Trung Quốc sử dụng các trình tự gene virus từng được tải lên cơ sở dữ liệu quốc tế GISAID, sau đó rút lại.
Các trình tự gene này được CDC Trung Quốc giải mã từ các mẫu ở chợ hải sản Hoa Nam, nơi chính Trung Quốc nghi ngờ là khởi nguồn của vụ dịch Covid-19 tại Vũ Hán năm 2019.
Chợ hải sản Hoa Nam - Vũ Hán. (Ảnh: THỜI BÁO HOÀN CẦU).
Vụ việc từng được bàn cãi nhiều vì việc rút lại dữ liệu - mà theo Trung Quốc cho biết là để cập nhật - xảy ra sau khi một nhóm nghiên cứu quốc tế của phương Tây cho biết họ tìm ra mối liên quan giữa những con lửng chó và vật liệu di truyền SARS-CoV-2.
Theo News Medical, nghiên cứu của Trung Quốc, vừa công bố chính thức trên tạp chí khoa học hàng đầu Nature, cho biết động vật hoang dã trong chợ không chỉ có con lửng chó, mà có tới 10 gian hàng bán động vật hoang dã được ghi nhận trong tổng số 678 gian hàng trong chợ.
10 gian hàng này nằm ở phía Tây Nam của Khu Tây chợ, và phía Tây Bắc của Khu Đông. Các động vật bị buôn bán bao gồm: một số loài gia cầm, rắn, lửng, hươu sao, chuột tre, thỏ, nhím gai, nhím lông, kỳ nhông khổng lồ, một số loài cá sấu. Trong đó rắn, cá sấu và kỳ nhông bị bán trong tình trạng còn sống.
923 mẫu môi trường cùng 457 mẫu động vật, bao gồm các con chết trong tủ đông hoặc tủ lạnh, động vật đi lạc quanh khu vực và phân của chúng, đã được tập hợp cho đến ngày 30-3-2020.
Trong 923 mẫu môi trường trong và quanh ngôi chợ ở Vũ Hán, có tới 73 mẫu dương tính với SASR-CoV-2. Xét riêng các mẫu trong chợ, 64/828 mẫu dương tính.
Đặc biệt, Khu Tây của chợ, là một trong những nơi có bán động vật hoang dã, chiếm tới 74% số mẫu dương tính. Có tới 5/14 số mẫu lấy từ các kho của chợ dương tính.
24 trong số 110 mẫu lấy từ cống chợ hoặc các rãnh thoát nước quanh chợ dương tính với axit nucelic của SARS-CoV-2.
"Dữ liệu chỉ ra rằng virus có thể được truyền trong chợ thông qua nước thải bị ô nhiễm từ người hoặc động vật nhiễm bệnh" - các tác giả viết trên Nature, đồng thời bình luận rằng lưu lượng người cao trong khu chợ có thể đã khuếch đại sự lây truyền, dẫn đến một số ổ dịch đầu tiên trong giai đoạn đầu của đợt bùng phát SARS-CoV-2.
Vào ngày 22-1-2020, các cơ quan y tế cũng lấy 30 mẫu môi trường từ ngôi chợ khác tên Dongxihu ở Vũ Hán, 1 mẫu dương tính.
"Ba virus sống đã được phân lập thành công. Các loại virus ở chợ có chung bản sắc nucleotide từ 99,9% đến 100% với HCoV-19/Vũ Hán/IVDC-HB-01/2019 phân lập ở người SARS-CoV-2 dòng A (8782T và 28144C) đã được tìm thấy trong một mẫu môi trường.
Phân tích RNA-seq của các mẫu môi trường dương tính và âm tính cho thấy có rất nhiều động vật có xương sống khác nhau được buôn bán. Tóm lại, nghiên cứu này cung cấp thông tin về sự phân bố và mức độ phổ biến của SARS-CoV-2 tại Chợ hải sản Hoa Nam trong giai đoạn đầu của đợt bùng phát Covid-19" - nhóm nghiên cứu "Liu và các cộng sự" viết trên Nature.