Đột ngột sụt cân không rõ nguyên nhân, có bất thường trên da, vết thương, vết xước lâu liền, thay đổi thói quen đại tiểu tiện... có thể là chỉ báo sớm của căn bệnh ung thư.
Các xét nghiệm và chụp chiếu định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, chưa lan rộng, chưa có dấu hiệu gì đặc biệt và rất dễ dàng điều trị. Đối với ung thư cổ tử cung và ung thư ruột kết, xét nghiệm y khoa có thể ngăn ngừa bệnh phát triển ngay từ những bước đầu tiên. Một số loại ung thư khác không có phương tiện chụp chiếu chuyên dụng, thì các dấu hiệu bất thường rất quan trọng chỉ báo ung thư.
Ung thư không đơn giản một căn bệnh mà là một nhóm căn bệnh gây ra hầu hết các dấu hiệu và triệu chứng bất thường. Dấu hiệu và triệu chứng sẽ phụ thuộc vào ung thư ở bộ phận nào và độ lớn của khối u ung thư, ảnh hưởng lên các bộ phận nội tạng của cơ thể cũng như tế bào. Nếu ung thư đã lan rộng (di căn), thì dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện ở những phần khác của cơ thể - không phải chỉ là ở bộ phận gây ra ung thư ban đầu.
Ung thư gây ra nhiều triệu chứng khá chung chung như cúm, vô cùng mệt mỏi (suy nhược) và giảm cân. Nguyên do là tế bào ung thư sử dụng nhiều năng lượng của cơ thể cung cấp hoặc chúng tiết ra những chất thay đổi quá trình hấp thụ năng lượng của cơ thể từ thức ăn. Ung thư cũng có thể gây ra các phản ứng với hệ miễn dịch của cơ thể, từ đó sản sinh ra các dấu hiệu và triệu chứng ung thư.
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO) và Hiệp hội ung thư thế giới (UICC), hút thuốc lá/khói thuốc là một trong 9 nguy cơ chính gây ra ung thư.
(Ảnh minh họa: Ovca.org).
Các nghiên cứu cho thấy nhiều người bỏ qua các triệu chứng hoặc đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng của triệu chứng gây ung thư. Trong một nghiên cứu thực hiện ở London - Anh, các nhà khoa học đúc kết rằng 60% bệnh nhân trải qua các triệu chứng gây ra bởi ung thư 3 tháng trước khi phát hiện bệnh và đến gặp bác sĩ để trao đổi về các dấu hiệu, triệu chứng này. Rất ít người trong số họ nghĩ chúng là dấu hiệu của ung thư.
Triệu chứng bao gồm việc giảm cân nhanh không giải thích được, thay đổi hình dạng của nốt ruồi - hai dấu hiệu này phải được bác sĩ ung bướu kiểm tra ngay lập tức. Ngoài sự mệt mỏi, ho dai dẳng thường gây ra bởi các nguyên nhân khác hơn là ung thư, còn lại không có dấu hiệu nào nên bị bỏ qua hoặc kiểm tra sơ sài, đặc biệt là khi chúng kéo dài và người bệnh không cảm thấy đỡ hơn dù đã sử dụng một vài loại thuốc, điều trị.
Các lý do cần gặp bác sĩ ung bướu:
Sụt cân không rõ nguyên nhân:
Nếu bạn giảm khoảng 4,5 kg không phải do cố tình thì có thể đó là dấu hiệu của ung thư. Giảm cân xảy ra hầu hết với các loại ung thư như ung thư tuyến tụy, dạ dày, thực quản (đường ống dẫn từ miệng xuống dạ dày) hoặc ung thư phổi.
Cúm, sốt
Đôi khi ung thư có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm cho cơ thể không có sức đề kháng với các viêm nhiễm gây cúm, sốt. Nó có thể là triệu chứng ung thư sớm của ung thư máu hoặc ung thư hạch.
Mệt mỏi và suy nhược
Mệt mỏi cùng kiệt và người bệnh không cảm thấy đỡ dù đã nghỉ ngơi. Đây có thể là dấu hiệu của một vài loại ung thư bao gồm: ung thư máu, ung thư ruột kết, ung thư dạ dày.
Đau đớn
Ung thư xương, ung thư dương vật gây ra các đau đớn. Một cơn đau đầu không làm cách nào dứt được dù đã uống thuốc giảm đau có thể là dấu hiệu của khối u ác tính ở não. Các cơn đau ở lưng là dấu hiệu của ung thư ruột kết hoặc ung thư buồng trứng.
Các thay đổi trên da
Khi các loại mụn cóc, nốt ruồi, tàn nhang có thay đổi về màu sắc, kích cỡ, hình dạng hoặc mờ nhạt đường viền, bạn nên đi kiểm tra ung thư da hoặc những loại ung thư khác trên da. Những thay đổi về da khác là dấu hiệu của ung thư, chẳng hạn da nhìn tối hơn, vàng da, vàng mắt, da mẩn đỏ, ngứa hoặc tóc mọc dài nhanh khác thường.
Thay đổi thói quen đại, tiểu tiện
Táo bón hoặc tiêu chảy liên tục, thay đổi kích thước của phân là dấu hiệu của ung thư ruột kết hoặc ung thư kết tràng.
Những vết xước hoặc rách lâu liền miệng
Ung thư da có thể gây chảy máu và các vết xước không thể liền miệng. Vết rách để lâu trong miệng là dấu hiệu ung thư miệng, nhất là với những người nghiện thuốc lá, nhai thuốc lá và thường uống chất có cồn. Đau ở bộ phận sinh dục cũng có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm phụ, nam khoa hoặc ung thư sớm.
Các đốm trắng xuất hiện trong miệng
Các đốm trắng trong miệng, các chấm trắng trên lưỡi là tiền đề của ung thư miệng. Các triệu chứng này gây ra bởi việc rộp miệng thường xuyên - là dấu hiệu tiền ung thư. Triệu chứng này ở người hút thuốc và sử dụng thuốc lá có thể phát triển thành ung thư miệng nếu không chịu điều trị.
Chảy máu bất thường
Ho ra máu là dấu hiệu của ung thư phổi. Thấy máu trong phân khi đi ngoài (nhìn phân tối màu hoặc phân màu đen) là dấu hiệu của ung thư ruột kết. Chảy máu âm đạo là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung hoặc ung thư dạ con. Đi tiểu tiện ra máu, coi chừng ung thư thận hoặc ung thư bàng quang Chảy máu núm vú báo tình trạng ung thư vú.
Sờ thấy u, cục
Rất nhiều loại ung thư cảm nhận được qua da. Các loại ung thư này thường là ung thư vú, ung thư dương vật, ung thư hạch và ung thư tế bào mềm trong cơ thể. Một vài dạng khác của ung thư vú không xuất hiện u, cục nhưng da cú mẩn đó, dầy lên.
Khó tiêu hóa hoặc khó nuốt thức ăn
Các triệu chứng khó tiêu và khó khăn khi nuốt thức ăn không thuyên giảm là dấu hiệu của ung thư dạ dày, vòm họng và ung thư thực quản.
Ho dai dẳng và hoa mắt chóng mặt
Các đợt ho kéo dài và không thuyên giảm là dấu hiệu của ung thư phổi. Hoa mắt chóng mặt là dấu hiệu của ung thư thanh quản hoặc tuyến giáp.
Có một hay nhiều các triệu chứng nêu trên không có nghĩa rằng bạn đã mắc ung thư hoặc có thể bị ung thư. Nhưng nếu bạn có một triệu chứng hoặc cảm nhận rõ cơ thể của mình có vấn đề, cần tới gặp bác sĩ sớm nhất có thể. Điều này vô cùng quan trọng nếu các triệu chứng kéo dài và bạn không thấy đỡ hơn. Ngay cả khi chẳng phát hiện ra điều gì liên quan đến ung thư thì bạn cũng giải quyết được vấn đề sức khỏe và mối lo lắng của mình.