Giành được độc lập năm 2002, quốc gia nhỏ bé của Đông Nam Á này từng trải qua lịch sử đấu tranh đau thương. Đất nước này có nhiều điều thú vị đáng để khám phá.
Câu hỏi
1. Quốc gia nào trẻ nhất Đông Nam Á?
A - Timor Leste
B - Campuchia
C - Brunei
2. Đông Timor từng là thuộc địa của quốc gia nào?
A - Bồ Đào Nha
B - Hà Lan
C - Pháp
3. Đông Timor là quốc gia Đông Nam Á duy nhất chưa phải là thành viên chính thức của ASEAN?
A - Đúng
B - Sai
4. Tôn giáo được nhiều người Đông Timor theo nhất là gì?
A - Công giáo
B - Phật giáo
C - Hồi giáo
Timor Leste có có tên đầy đủ là Cộng hòa Dân chủ Đông Timor.
5. Tượng Chúa Jesus nổi tiếng Đông Timor nằm ở đâu?
A - Đảo Jaco
B - Đảo Atauro
C - Thủ đô Dili
6. Sự kiện thường niên được tổ chức ở Đông Timor là gì?
A - Thi lặn biển
B - Đua xe đạp
C - Thi lướt sóng
7. Đông Timor dùng loại tiền gì làm đồng tiền chính thức?
A - Bảng Anh
B - Đô la Mỹ
C - Franc Pháp
8. Yêu cầu với học sinh Đông Timor khi học hết phổ thông là gì?
A - Sử dụng cùng lúc 4 ngôn ngữ
B - Biết bơi
C - Biết lặn
9. Hộ chiếu của Đông Timor là một trong những hộ chiếu "có giá" nhất ở Đông Nam Á?
A - Đúng
B - Sai
Đáp án
1. Đáp án A - Đông Timor (hay Timor Leste) có tên đầy đủ là Cộng hòa Dân chủ Đông Timor, nằm ở Đông Nam Á, có diện tích hơn 15.000 km2, bao gồm phần đông bắc và một phần phía tây của đảo Timor cùng hai đảo phụ cận là Atauro và Jaco. Phía tây của đảo Timor là lãnh thổ của Indonesia. Phía đông và bắc của Đông Timor gần với các đảo thuộc Indonesia, phía nam gần với Australia và được ngăn cách bởi biển Timor. Đông Timor có thủ đô là Dili và là nước non trẻ nhất Đông Nam Á. Quốc gia này phải trải qua thời gian lịch sử dài đau thương và chỉ giành được độc lập hoàn toàn vào năm 2002.
2. Đáp án A - Đông Timor là thuộc địa của Bồ Đào Nha từ đầu thế kỷ 16. Cách đây 13.000 năm, đảo Timor đã có cư dân đến sinh sống. Năm 1509, các thương nhân Bồ Đào Nha bắt đầu đến đảo này, lập thuộc địa đầu tiên ở Lifau (nay là quận Oecussi), sau đó mở dần phạm vi thuộc địa ra toàn đảo Timor. Từ năm 1942 đến năm 1945, phát xít Nhật xâm chiếm Timor, dùng làm căn cứ chống Australia và quân đồng minh. Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Bồ Đào Nha quay lại Đông Timor và coi đây là một tỉnh hải ngoại của mình. Theo trang thông tin Đại sứ quán Đông Timor ở Washington D.C, năm 1975, Bồ Đào Nha đột ngột rút khỏi Đông Timor. Đến này 28/11/1975, đảng FRETILIN của Đông Timor đơn phương tuyên bố độc lập khỏi Bồ Đào Nha. Tuy nhiên chỉ chín ngày sau, khi tuyên bố độc lập của Đông Timor chưa được quốc tế công nhận, đất nước này đã bị Indonesia xâm chiếm, rất nhiều cư dân bản xứ bị giết hại, làng mạc bị thiêu trụi. Liên Hợp Quốc đã ra nhiều nghị quyết yêu cầu Indonesia rút quân khỏi Đông Timor và tôn trọng quyền tự quyết của nhân dân đất nước bé nhỏ này. Tháng 1/1999, Tổng thống Indonesia là Habibie lên nắm quyền thay tổng thống Suharto. Ông đã thay đổi lập trường đối với Đông Timor, để Đông Timor lựa chọn giữa tự trị và độc lập. Một cuộc trưng cầu ý dân được tổ chức với 78,5% cử tri chọn độc lập. Điều này dẫn đến những vụ xung đột bạo lực dữ dội. Ngày 20/9/1999, một lực lượng gìn giữ hòa bình (INTERFET) do Australia dẫn đầu, đã can thiệp để tái lập trật tự, chấm dứt bạo loạn, sau INTERFET được thay thế bằng lực lượng của Liên Hợp Quốc - UNTAET. Ngày 20/5/2002, Đông Timor tuyên bố độc lập.
3. Đáp Án A. Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là liên minh chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Tổ chức này được thành lập ngày 8/8/1967 tại Bangkok (Thái Lan) với các thành viên đầu tiên là Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines. Theo website của ASEAN, hiện tại tổ chức này có 10 thành viên bao gồm 5 nước kể trên và Brunei, Myanmar, Campuchia, Lào, Việt Nam. Đông Timor là nước duy nhất ở Đông Nam Á chưa phải thành viên chính thức của tổ chức này. Theo Diplomat, Đông Timor giành độc lập năm 2002 thì đến năm 2011, khi Indonesia giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN, Đông Timor đệ đơn xin gia nhập ASEAN. Các nước thành viên ASEAN đã nhất trí tiến hành một cuộc nghiên cứu về tính khả thi của quốc gia mới này, tập trung vào ba lĩnh vực là chính trị, an ninh và văn hóa - xã hội. Tuy nhiên đến nay, Đông Timor vẫn chưa được công nhận là thành viên chính thức của ASEAN.
4. Đáp án A. Dân số Đông Timor hiện nay hơn 1,3 triệu, trong đó 97% người dân theo Công giáo, số còn lại theo đạo Tin lành, đạo Hồi và Phật giáo. Tuy nhiên, quốc gia này không theo thể chế thần quyền hoặc chọn Công giáo làm quốc giáo. Hiến pháp nhìn nhận sự đóng góp của Giáo hội Công giáo đối với quyền tự quyết của người dân và duy trì nguyên tắc tự do tôn giáo.
Quốc kì của Timor Leste.
5. Đáp án C. Với chiều cao 27m, Cristo Rei de Dili ở phía đông thủ đô Dili của Đông Timor là một trong những bức tượng chúa Jesus cao nhất thế giới. Người thiết kế bức tượng là Mochamad Syailillah, một tín đồ Hồi giáo. Ông đã phải đọc sách nghiên cứu để hình tượng nên Chúa trời. Bức tượng là món quà của chính phủ Indonesia dành cho người dân Đông Timor vào năm 1996. Để tới chân tượng chúa, người dân và du khách phải leo bộ hơn 500 bậc thang. Đứng xung quanh bức tượng, du khách có thể thỏa sức ngắm nhìn toàn cảnh thủ đô Dili và những đường bờ biển dài với vẻ đẹp hoang sơ của Đông Timor. Ngày nay, du khách và người dân địa phương vẫn thường tập trung vào sáng sớm hoặc chiều muộn ở khu vực này để tập thể dục hay tổ chức dã ngoại. Ngoài tượng Cristo Rei de Dili, để hiểu hơn về Dili, du khách có thể đến thăm chợ truyền thống Tais của người Đông Timor hay nghĩa trang Santa Cruz, nơi xảy ra cuộc thảm sát do quân đội Indonesia gây ra vào năm 1991.
6. Đáp án B. Một trong những sự kiện thường niên được tổ chức ở Đông Timor là cuộc đua xe đạp “Tour de Timor” diễn ra vào tháng 9 hằng năm. Chương trình đua xe đạp trải qua chặng đường dài 400 - 500km và được thay đổi liên tục từ năm này sang năm khác.
7. Đáp án B. Tuy nghèo, nhưng sinh hoạt phí tại Timor Leste rất đắt đỏ. Giá khách sạn, sinh hoạt tại Timor Leste cao gấp khoảng 3 lần so với Hà Nội hoặc Jakarta. Timor Leste không có đồng tiền riêng mà sử dụng đồng USD làm đồng tiền chính thức. Timor Leste chỉ đúc tiền xu và cũng có mệnh giá như quarter, dime, cent như xu Mỹ. Tất nhiên, đây không phải xu Mỹ và chỉ tiêu được ở Timor Leste.
8. Đáp án A. Chính phủ non trẻ Timor Leste cung cấp miễn phí giáo dục phổ thông và y tế cho người dân. Người từ 60 tuổi trở lên được trợ cấp 60 USD/tháng, còn trợ cấp thất nghiệp là 90 USD/tháng. Học sinh Timor Leste khi học hết phổ thông phải sử dụng được cùng lúc 4 ngôn ngữ cơ bản là tiếng bản địa Tetu, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Anh và tiếng Bahasa Indonesia. 2 ngôn ngữ chính thức trong các văn bản nhà nước là tiếng Anh và tiếng Bồ Đào Nha. Điều này giúp thế hệ tương lai của Timor Leste hội nhập nhanh với thế giới.
9. Đáp án A. Hộ chiếu của Timor Leste là một trong những hộ chiếu "có giá" nhất ở Đông Nam Á. Là thuộc địa cũ của Bồ Đào Nha, đồng thời tiếp tục gắn kết với Bồ Đào Nha và các quốc gia nói tiếng Bồ, người Timor Leste có thể đi đến tất cả các nước trong khối Shenghen bằng hộ chiếu của mình trong vòng 3 tháng mà không cần xin visa. Hiệp ước Schengen là hiệp ước về đi lại tự do do một số nước Châu Âu ký kết. Hiệp ước quy định quyền tự do đi lại của công dân các nước thành viên. Tính đến 19/12/2011, tổng số quốc gia công nhận hoàn toàn hiệp ước này là 26 nước, được gọi là các quốc gia Schengen: Ba Lan, Cộng hòa Séc, Hungary, Slovakia, Slovenia, Estonia, Latvia, Litva, Malta, Iceland, Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan, Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, Luxembourg, Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Đức, Áo, Ý, Hy Lạp, Thụy Sĩ, Liechtenstein (trong đó có 22 nước thuộc khối liên minh châu Âu).