Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm có gần 100.000 người thiệt mạng do các thảm họa thiên nhiên như động đất, núi lửa, bão - lũ, sóng thần, cháy rừng và hạn hán. Và hơn 150 triệu người khác chịu ảnh hưởng bởi những thảm họa này.
10 thảm họa thiên nhiên tàn khốc nhất lịch sử
Những thảm họa thiên nhiên khốc liệt đã trở thành một phần thực tế của con người từ thuở sơ khai. Ví dụ, hòn đảo Thera cổ đại ở Địa Trung Hải (nay là Santorini, Hy Lạp) đã từng trải qua một vụ phun trào núi lửa thảm khốc, xóa sổ toàn bộ nền văn minh Minoan vào khoảng năm 1600 trước Công nguyên. Tuy nhiên, con số thương vong và số người chết chính xác là điều mà chúng ta không bao giờ biết.
Nhờ các ghi chép ít ỏi còn lại, các nhà sử học có thể ước tính số người chết liên quan đến các thảm họa đã xảy ra trước đó. Dưới đây là 10 thảm họa tự nhiên cướp đi nhiều mạng người nhất cho đến nay.
Động đất Aleppo và động đất - sóng thần ở Ấn Độ Dương
Theo ước tính, có khoảng 230.000 người đã chết trong thảm họa động đất này.
Vào ngày 11/10/1138, mặt đất ở thành phố Aleppo, Syria, bắt đầu rung chuyển. Thành phố này nằm ở vị trí hợp lưu của các mảng kiến tạo giữa Ả Rập và châu Phi, điều này khiến cho Aleppo hứng chịu những cơn động đất mạnh mẽ nhất. Hầu hết các công trình xây dựng bị sụp đổ, xóa sổ hoàn toàn các ngôi nhà trên khắp Aleppo. Theo ước tính, có khoảng 230.000 người đã chết trong thảm họa động đất này.
Kế đến trận động đất ở Aleppo là thảm họa kép động đất và sóng thần ở Ấn Độ Dương vào năm 2004. Trận động đất thảm khốc với 9,1 độ richter xảy ra ở vùng biển ngoài khơi bờ biển phía tây Sumatra, Indonesia vào ngày 26/12/2004. Trận động đất đã tạo ra một cơn sóng thần lớn giết chết khoảng 230.000 người, gần 2 triệu người phải di tản. Với tốc độ di chuyển lên đến 500 dặm/giờ (804 km/h), sóng thần đã đổ bộ vào đất liền trong vòng 15-20 phút và cuốn phăng tất cả trước sự bất lực hoàn toàn của người dân và chính quyền địa phương.
Thiệt hại từ trận động đất và sóng thần ước tính vào khoảng 10 tỷ đô la. Sự kiện này được coi là trận động đất lớn thứ ba trên thế giới kể từ năm 1900 với số người chết nhiều người hơn bất kỳ trận sóng thần nào khác trong lịch sử.
Động đất ở Đường Sơn
Theo báo cáo của Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS), vào lúc 03:42 sáng ngày 28/7/1976, thành phố Đường Sơn, Trung Quốc, đã bị san bằng bởi một trận động đất mạnh 7,8 độ richter. Số người chết chính thức được ghi nhận vào thời điểm đó lên tới hơn 240.000 người. Tổng cộng số thương vong và thiệt hại về nhân mạng có thể lên tới gần 700.000 người. Các chuyên gia dự đoán phải mất nhiều năm nữa thì thành phố Đường Sơn mới có thể xây dựng lại như trước đây.
Động đất ở Antioch
Thời điểm đó có khoảng 250.000 người đã chết.
Cũng giống các thảm họa xảy ra từ những thiên niên kỷ trước, khó có thể tính toán được chính xác số người chết trong trận động đất ở Antioch. Nhà sử học đương đại John Malalas cho rằng, thời điểm đó có khoảng 250.000 người đã chết khi động đất tấn công vào đế chế Byzantine (nay là Thổ Nhĩ Kỳ và Syria) vào tháng 5 năm 526. Tuy nhiên, Tạp chí Lịch sử Trung cổ đăng vào năm 2007 tiết lộ rằng, số người chết thực tế còn cao hơn như vậy.
Động đất ở Haiyuan
Theo Deng Qidong, nhà địa chất đến từ Học viện Khoa học Trung Quốc cho biết trong một cuộc hội thảo năm 2010 rằng: Động đất ở Haiyuan được xem là trận động đất lớn nhất thế kỷ 20 được ghi nhận ở Trung Quốc.
Trận động đất xảy ra ở quận Haiyuan, phía bắc miền trung Trung Quốc vào ngày 16/12/1920, làm rung chuyển các tỉnh Cam Túc và Thiểm Tây lân cận. Trận động đất cao từ 7,8 - 8,5 độ Richter. USGS cho biết tổng số thương vong là 200.000 người. Nhưng theo một nghiên cứu năm 2010 của các nhà địa chấn học Trung Quốc, số người chết có thể lên tới 273.400 người.
Lốc xoáy Coringa và Bão Hải Phòng
Theo Bộ phận Nghiên cứu Bão thuộc viện Khí tượng và Hải dương học khu vực Đại Tây Dương, bão Coringa đã đổ bộ vào thành phố cảng Coringa trên Vịnh Bengal, Ấn Độ ngày 25/11/1839, đã tạo ra một cơn bão cao 40 feet (12 m) với tốc độ gió được xác định là chưa từng xuất hiện trước đây. Ước tính khoảng 20.000 tàu thuyền đã bị phá hủy cùng với số người chết lên đến 300.000 người.
Ngoài lốc xoáy Coringa gây chết người nhiều thứ 6, cơn bão đổ bộ vào thành phố cảng Hải Phòng năm 1881 ở Việt Nam cũng gây ra thảm họa khủng khiếp không kém. Vào ngày 8/10, cơn bão được cho là đã giết chết khoảng 300.000 người.
Động đất ở Haiti
Đây là một trong ba trận động đất gây nhiều thương vong nhất mọi thời đại.
Trận động đất thảm khốc 7,0 độ Richter xảy ra ngay phía tây bắc Port-au-Prince, Haiti vào ngày 12/1/2010 được xếp vào một trong ba trận động đất gây nhiều thương vong nhất mọi thời đại.
Haiti được xem là một trong những quốc gia nghèo nhất ở Tây Bán cầu, khiến nó cực kỳ dễ bị tổn thương và thiệt hại về nhân mạng. Có tới 3 triệu người ở đất nước này bị ảnh hưởng bởi trận động đất. Người chết ở khắp nơi! Ban đầu, chính quyền Haiti ước tính số người chết là 230.000 người, nhưng vào tháng 1/2011, các quan chức đã điều chỉnh con số đó thành 316.000 người.
Một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên tạp chí Medicine, Conflict and Survival, đưa ra con số khoảng 160.000 trường hợp tử vong, trong khi USGS cho biết chỉ có khoảng 100.000 người chết. Sự chênh lệch này phản ánh những khó khăn trong việc thống kê số người chết tại các khu vực có thương vong.
Lốc xoáy Bhola
Cơn bão nhiệt đới năm 1970 này đã tấn công khu vực Bangladesh (sau này là Đông Pakistan) vào ngày 12-13/11/1970. Theo Phòng Nghiên cứu Bão của NOAA, tốc độ gió mạnh nhất của cơn bão đo được là 130 dặm/giờ, tương đương với sức gió của một cơn bão cấp 4.
Trước khi đổ bộ vào đất liền, đã xảy ra một trận triều cường cao 10,6 m, cuốn trôi các đảo nhỏ giáp với Vịnh Bengal gây ra lũ lụt trên diện rộng. Triều cường lên nhanh và khả năng sơ tán chậm dẫn đến số người chết từ 300.000 đến 500.000 người và thiệt hại ước tính 86 tỷ USD.
Động đất Thiểm Tây
Trận động đất chết chóc nhất trong lịch sử được ghi nhận tại tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc vào ngày 23/1/1556. "Trận động đất lớn ở Gia Kinh" – tên gọi được đặt theo tên một vị hoàng đế đã trị vì tại Thiểm Tây, nơi đã trở thành một đống đổ nát sau khi trận động đất xảy ra. Ước tính khoảng 830.000 người đã chết cùng rất nhiều tài sản bị chôn vùi theo đó. Sau này người ta uớc tính, trận động đất mạnh khoảng 8 độ richter.
Lụt sông Hoàng Hà
Trận lụt cuối những năm 1880 đã khiến khoảng 900.000 đến 2 triệu người mất mạng.
Sông Hoàng Hà (Huang He) ở Trung Quốc vào cuối những năm 1880 đã gặp phải một trận mưa lớn kéo dài, gây ra ngập lụt khoảng 5,000 dặm (12,949 km vuông). Hậu quả, trận lụt đã khiến khoảng 900.000 đến 2 triệu người mất mạng.
Lũ sông Dương Tử
Vào tháng 7-8 hàng năm luôn là có những trận mưa lớn đổ xuống miền trung Trung Quốc. Năm 1931, mưa lớn đã làm nước Sông Dương Tử dâng cao đột ngột và tạo ra một trận lũ lụt lịch sử. Thảm họa thiên nhiên này đã giết chết nhiều người nhất trong lịch sử thế giới.
Theo những ghi chép của Bản chất của thảm họa ở Trung Quốc: Trận lụt sông Dương Tử năm 1931, cho biết sông Dương Tử lúc đó giống như một hồ nước hoặc đại dương khổng lồ. Số người chết được chính phủ đương thời cho biết khoảng 2 triệu người, nhưng một số báo cáo khác cho biết, thực tế có thể lên tới 3,7 triệu người.