Các nhà nghiên cứu ghi nhận ở ngoài khơi đảo Vancouver một cơn sóng độc, hay còn gọi là sóng sát thủ, cao 17,6m - gấp 3 lần những cơn sóng xung quanh.
Con sóng xuất hiện vào tháng 11/2020, nhưng nghiên cứu xác nhận về độ cao của nó mới được công bố hôm 2/2. Theo Johannes Gemmrich, một trong những chuyên gia hàng đầu về sóng độc ở Đại học Victoria, chỉ có vài cơn sóng độc được quan sát trực tiếp và chưa có cơn sóng nào lớn như vậy. Khả năng xuất hiện một cơn sóng tương tự là một trong 1.300 năm.
Phao nổi của MarineLabs ở ngoài khơi Ucluelet, British Columbia, ghi nhận cơn sóng độc kỷ lục. (Ảnh: MarineLabs).
Sóng độc là một loại sóng đáng sợ xuất hiện bất ngờ. "Chúng trông giống một tòa nhà 4 tầng sừng sững nhô lên từ mặt nước với phần đỉnh lớn và rãnh to ở phía trước", Scott Beatty, giám đốc điều hành MarineLabs - công ty vận hành phao nổi đo sóng, mô tả. Sóng độc thường lớn hơn gấp đôi những cơn sóng ở xung quanh và rất khó dự đoán. Chúng có thể đến bất ngờ từ các hướng khác với hướng gió và sóng thường thấy, theo Cục quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ (NOAA).
Cơn sóng độc đầu tiên được ghi nhận có tên Draupner, năm 1995 ở ngoài khơi Na Uy. Nó có chiều cao 25,6m trong khi những cơn sóng xung quanh chỉ cao 12m. Cơn sóng ghi nhận vào tháng 11/2020 cao 17,6m, gấp 3 lần các cơn sóng xung quanh (6m). Kết quả đo được tính toán thông qua phao nổi của MarineLabs, cách bờ biển Ucluelet, British Columbia, khoảng 7 km.
Những cơn sóng như vậy có thể trở thành mối đe dọa lớn đối với hoạt động trên biển cũng như người dân do sức mạnh và tính khó dự đoán của chúng. Do sóng độc xuất hiện bất ngờ, đơn vị vận hành tàu thủy hầu như không được cảnh báo trước và không có thời gian để thay đổi lộ trình hoặc phản ứng kịp thời, theo Gemmrich.
Gemmrich nhấn mạnh, một nhầm lẫn phổ biến là sóng độc thường bị nhầm với sóng thần. Dù cả hai đều là sóng lớn, cách chúng xuất hiện hoàn toàn khác nhau. Sóng độc được tạo ra bởi gió và rất hiếm gặp. Trong khi đó, sóng thần thường sinh ra từ động đất dưới nước hoặc núi lửa phun trào.
Các cộng đồng ven biển rất dễ bị đe dọa bởi sóng độc. Theo Gemmrich, bất cứ nơi nào gần biển đều có thể gặp sóng độc, dù những nơi có dòng hải lưu mạnh chảy qua có khả năng cao hơn. Đối với đảo Vancouver, chưa có báo cáo nào về thiệt hại do sóng độc bởi cơn sóng xảy ra quá xa bờ. Tuy nhiên, sóng độc có thể gây nguy hiểm nếu bắt nguồn gần bờ hơn. Để đảm bảo an toàn trong tương lai, cộng đồng khoa học đang tích cực nghiên cứu và dự đoán nhằm ngăn chặn thiệt hại đối với hoạt động trên biển và dân cư. MarineLabs có hệ thống 26 phao nổi đặt ở vùng biển xung quanh Bắc Mỹ và hy vọng có thể tăng gấp đôi số lượng vào cuối năm nay.
Những cơn sóng sát thủ có chiều cao từ 20-30m và xuất hiện một cách bất ngờ.
Một con sóng sát thủ mới đây đã tấn công một du thuyền đang đi từ Nam Cực đến Argentina, khiến một hành khách qua đời, và bốn hành khách khác bị thương.
Theo hãng thông tấn AFP, vào đêm ngày 29/11 vừa qua, một cơn sóng lớn bất thường đã ập vào tàu du lịch Viking Polaris khi nó đang đi qua eo biển Drake ở Nam Đại Dương của Nam Cực để tới Ushuaia - một cảng biển nằm ở Argentina, nơi tổ chức nhiều chuyến du ngoạn ở Nam Cực.
Được biết, lực đập siêu mạnh của bức tường nước khổng lồ đã hất tung hành khách và đập vỡ một số cửa sổ bên ngoài, làm ngập một số phòng và gây thêm hư hỏng cấu trúc bên trong. Một phụ nữ người Mỹ 62 tuổi, Sheri Zhu, đã thiệt mạng bởi vết thương do kính vỡ gây ra, trong khi 4 hành khách khác bị thương nhưng không nguy hiểm đến tính mạng, theo trang tin ABC News của Úc.
"Làn sóng này ập đến và tràn qua các cửa sổ theo đúng nghĩa đen và tràn vào những căn phòng này. Nó không chỉ tràn vào các phòng mà còn phá vỡ các bức tường", Tom Trusdale, một hành khách trên tàu Viking Polaris khi sự cố xảy ra, nói với ABC News.
Viking, công ty du lịch sở hữu di thuyền Viking Polaris, đã thông báo sự kiện bi thảm này được gây ra bởi một "con sóng sát thủ". Các chuyến du ngoạn sắp tới của Viking Polaris đã bị hủy bỏ cho đến khi con tàu có thể được sửa chữa hoàn toàn và một cuộc điều tra thích hợp về những gì đã xảy ra đã được tiến hành.
Sóng sát thủ là gì? Sóng độc hay còn gọi là sóng sát thủ là một loại sóng xuất hiện bất ngờ trên biển với kích thước khổng lồ so với chiều cao trung bình của một cơn sóng tại một khu vực và thời điểm nhất định, theo định nghĩa của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ. Với chiều cao có thể lên tới 20-30m, sóng sát thủ trở thành mối hiểm họa không thể lường trước ngay cả với những tàu biển có trọng tải lớn, khi những bức tường nước khổng lồ dường như đến từ hư không và không có cảnh báo. |