Vào thời điểm nghe tin mình bị nhiễm virus Lassa, anh Victory Ovuoreoyen nghĩ rằng đó là dấu chấm hết cuộc đời của anh.
Victory Ovuoreoyen, một tiểu thương, gần như không thể đi lại và lo sợ cho tính mạng của mình khi được đưa vào Trung tâm Y tế Liên bang ở thành phố Owo, Tây Nam Nigeria. Anh ta bị sốt, nôn mửa và tiêu chảy nặng.
Giúp đồng nghiệp chỉnh lại trang bị bảo hộ ở Nigeria. (Ảnh: Aljazeera)
Tuy nhiên, sau bốn ngày nằm trong khu cách ly, bệnh nhân gầy gò này hiện đã có thể ngồi thẳng lưng trên giường bệnh viện. Anh Ovuoreoyen, một trong số ít bệnh nhân trong bệnh xá đủ khỏe để nói. "Trước khi lâm bệnh, tôi không đủ sức để có thể đếm được xương của mình như thế này. Tôi đã giảm cân rất nhiều", anh nói, chỉ tay vào xương đòn lộ rõ dưới chiếc áo sơ mi rộng màu mù tạt.
Các bác sĩ đã đảm bảo với người đàn ông 48 tuổi rằng anh sẽ khỏi bệnh sốt Lassa, một căn bệnh xuất huyết cấp tính tương tự như Ebola. Anh là người may mắn. Mặc dù 80% những người bị nhiễm virus Lassa không bị bệnh nặng và hầu hết các trường hợp không được chẩn đoán, nhưng tỷ lệ tử vong ở những bệnh nhân cuối cùng phải nhập viện là 15%, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Với thời gian ủ bệnh từ 2 đến 21 ngày, các triệu chứng nghiêm trọng có thể bắt đầu xuất hiện sau một tuần kể từ khi phát bệnh. Đến lúc đó có thể là đã quá muộn.
Sốt lassa làm giảm số lượng tiểu cầu trong máu và giảm khả năng đông máu, gây chảy máu trong. Tình trạng suy cơ quan dẫn đến tử vong có thể xảy ra sau vài ngày.
Các triệu chứng ban đầu bao gồm đau nhức đầu và cơ, đau họng, buồn nôn và sốt. Ban đầu, họ không thể phân biệt được sốt Lassa với các triệu chứng của bệnh sốt rét, một căn bệnh phổ biến trong vùng. Phòng thí nghiệm của bệnh viện ở Owo là phòng thí nghiệm duy nhất ở bang này thực hiện xét nghiệm máu chẩn đoán Lassa và kết quả chỉ có sau hai ngày. Sự kết hợp của các yếu tố này thường dẫn đến việc sốt Lassa được phát hiện ở giai đoạn muộn, khó điều trị hơn.
Lối vào một khu điều trị bệnh nhân sốt Lassa ở Nigeria. (Ảnh: Aljazeera).
Owo, một trung tâm chợ nông sản cách thủ đô Abuja của Nigeria 300km (186 dặm), là tâm chấn của đợt bùng phát dịch sốt Lassa bắt đầu vào đầu năm nay, khiến hơn 160 người tử vong. Vào thời điểm cao điểm trong tháng 3, 38 giường trong khu cách ly không đủ và thêm 10 giường được bổ sung cho các trường hợp nghi ngờ nhiễm bệnh. Ở vùng này của Nigeria, người ta sợ virus Lassa hơn nhiều so với virus SARS-CoV-2. Bang Ondo, nơi Owo tọa lạc, kể từ năm 2020 đã ghi nhận 171 trường hợp tử vong do virus Lassa, so với 85 trường hợp qua đời do Covid-19, theo Trung tâm Nghiên cứu và Kiểm soát Nhiễm trùng tại bệnh viện Nigeria.
Bất chấp sự hiện diện rộng rãi của nó ở Tây Phi, căn bệnh này vẫn còn ít được biết đến ở hầu hết thế giới. Virus này được phát hiện vào năm 1969 tại thị trấn Lassa, miền Bắc Nigeria, cách Owo khoảng 1.000km (621 dặm). Kể từ đó, nó đã trở thành loài đặc hữu ở ít nhất 5 quốc gia Tây Phi. Nigeria, quốc gia đông dân nhất châu Phi, ghi nhận số ca mắc bệnh cao nhất, lên đến 1.000 ca mỗi năm. Năm nay, chỉ tính riêng trong tháng 1, Nigeria đã ghi nhận 211 trường hợp được xác nhận, trong đó 40 bệnh nhân tử vong.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi, bệnh sốt Lassa lây nhiễm cho khoảng 100.000 đến 300.000 người ở châu Phi mỗi năm, trong đó hàng nghìn người tử vong.
Người bị nhiễm bệnh có thể lây nhiễm cho người khác qua dịch cơ thể. Sốt Lassa thường gây sảy thai, có thể truyền từ mẹ sang con và tồn tại trong sữa mẹ đến 6 tháng. Giống như các loại virus gây sốt xuất huyết khác không có thuốc chữa và rất dễ sinh sôi, các nhà khoa học đã cảnh báo rằng virus Lassa có thể được sử dụng như một vũ khí sinh học.