Bấy giờ, giới y khoa Pháp kết luận rằng, những nạn nhân này ăn phải bánh mì nhiễm độc của một cơ sở sản xuất trong vùng. Tuy nhiên, gần 60 năm sau, kết luận này bị bác bỏ. Vậy sự thật chứng cuồng điên tập thể đó là gì?
Giải mã bí ẩn vụ "cuồng điên tập thể" tại Pháp
Sự kiện “bánh mì điên”
Ngày 16/8/1951, cả thế giới rung động khi nghe tin thị trấn Pont Saint Esprit của Pháp gặp phải một tai họa lạ lùng. Hơn 300 người dân hiền lành nơi đây bỗng dưng trở nên cuồng loạn với những ảo giác kinh hoàng. “Sau khi ngủ dậy, tôi cảm thấy đau đầu và nôn mửa không ngừng. Thật kinh khủng. Tôi có cảm giác như co rút người lại. Và lửa cháy cùng rắn cuộn quanh cánh tay tôi” - người đưa thư Leon Armunier, một nạn nhân tại thời điểm đó cho biết.
Các tài liệu ghi chép lại sự kiện này miêu tả: “Cả thị trấn hầu như phát điên. Một người đàn ông hét điên loạn và nói rằng có một con rắn đang gặm nhấm ruột gan của ông ta. Cuối cùng ông ta nhảy xuống sông để rồi chết chìm. Một cậu bé 11 tuổi đã dùng tay bóp cổ bà ngoại của mình vì cho rằng đó là quỷ dữ hiện hình. Một thanh niên trẻ trèo lên nóc nhà và hét lên rằng anh ta chính là máy bay và phi thân từ trên cao xuống đất. Những người khác thì cố nhảy qua cửa sổ. Họ gào thét, phá phách và trở nên hoang dại…”. Tạp chí Thời đại của Mỹ khi đó cũng viết: “Một sự kiện kỳ lạ chưa từng thấy. Dân chúng tự dưng phát điên. Rất nhiều người mặc dù đã bị trói tay chân đưa tới bệnh viện nhưng vẫn cố vùng vẫy để đập đầu vào tường… Đã có 5 người chết và rất nhiều người khác phải vào điều trị tích cực tại các trại tâm thần”.
Cảnh sát địa phương và các nhà khoa học sau đó đã bắt tay ngay vào việc điều tra nguyên nhân bùng phát và điên loạn tập thể này. Sau một thời gian tiến hành thu thập dữ liệu, họ đưa ra kết luận: Người dân trong vùng đã ăn phải bánh mì nhiễm độc từ một cơ sở sản xuất bánh mỳ có tên Roch Briand trong vùng. Bánh mì của cơ sở này trong quá trình sản xuất không may bị nhiễm một loại nấm độc mọc tự nhiên trên lúa mạch đen. Loại nấm độc này gây kích thích thần kinh khiến người ăn trở nên điên loạn. Vì thế, sự kiện này được gọi với cái tên: Sự kiện bánh mì điên.
Và sự thật kinh hoàng
Tai họa tại thị trấn Pont Saint Esprit có lẽ đã bị quên lãng bởi thời gian nếu như không có tiết lộ gây sốc của một nhà báo chuyên viết phóng sự điều tra người Mỹ - Hank Albareli. Theo đó, hiện Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đang lưu trữ một tập tài liệu mật có tựa đề “Hồ sơ Pont Saint Esprit và F.Olson”, trong đó, F. Olson là tên một nhà khoa học của CIA và là trưởng nhóm nghiên cứu loại dược chất có tên LSD và Pont Saint Esprit là nơi tiến hành thử nghiệm thực địa loại dược chất này.
Albareli cho biết, trong tập tài liệu này có họ tên của một số người Pháp - những người đã được CIA thuê thực hiện việc đưa “thuốc điên” LSD vào bánh mì của người dân thị trấn Pont Saint Esprit. Sở dĩ thị trấn này được “chọn mặt gửi vàng” bởi ở thời điểm đó, chỉ có công ty hóa chất Sandoz đóng tại Pont Saint Esprit là nơi duy nhất tiến hành sản xuất thử nghiệm LSD.
Albert Hofmann - cha đẻ của chất LSD hay còn gọi là thuốc điên.
LSD là một loại chất gây ảo giác do nhà khoa học lừng danh Albert Hofmann phát hiện vào năm 1943.
Những năm 60 của thế kỷ trước, chất này đã được nhiều thanh niên các nước Âu Mỹ gọi là “thần dược thăng hoa” và dùng nó như một dạng ma túy tổng hợp có tác dụng kích thích thần kinh mạnh mẽ. Một số người sau khi sử dụng LSD, thần kinh trở nên hưng phấn tột độ và đã nhảy lầu tự tử, thậm chí có những người không tự chủ được hành vi, cầm súng hoặc dao giết cả người thân.
Chính vì những hậu quả đau lòng này mà LSD được mệnh danh là “thuốc điên” và việc phát minh ra chất này cũng bị phỉ báng là “phát minh ác độc”. Tuy nhiên, trước khi trở thành “thần dược thăng hoa” và được sử dụng rộng rãi tại Âu Mỹ thì loại thuốc này vẫn luôn nằm trong “vòng bí mật” và âm thầm được người ta cho tiến hành thử nghiệm trên người.
Cùng với tiết lộ trên, nhà báo Albareli cũng đã thu thập được một số bằng chứng quan trọng khác chứng minh CIA là chủ mưu trong việc gây nên tai họa tại thị trấn Pont Saint Esprit ngày 16/8/1951. Đó là cuộn băng ghi âm ghi lại cuộc đối thoại giữa một điệp viên CIA với người đại diện của Công ty hóa chất Sandoz. Trong cuộc đối thoại, vị đại diện này đã thú nhận rằng: “Nguyên nhân chính không phải nằm ở bánh mì nhiễm độc, cũng không phải do nhiễm nấm hạt cựa mà do chất LSD”.
Các điều tra của Albareli còn cho thấy từ năm 1953 - 1965, CIA đã thực hiện kế hoạch “Thử nghiệm vũ khí tấn công mới bằng thuốc ảo giác LSD” tới những vùng ngoại ô ngoài nước. Không những thế, kế hoạch này còn áp dụng cho cả 5.700 lính Mỹ - những người thuộc đủ thành phần, màu da và tộc người khác nhau. Việc thị trấn Pont Saint Esprit “bỗng dưng phát điên” chỉ là một phần nằm trong kế hoạch thử nghiệm LSD “một cách rộng rãi” của Mỹ.
Đến thời điểm hiện tại, cả CIA và Chính phủ Mỹ vẫn chưa đưa ra một lời bình luận hay giải thích hợp tình hợp lý nào về các bằng chứng liên quan đến vụ việc gây sốc này. Chỉ có Chính phủ Pháp là lên tiếng rằng họ không tiếp tay cho kế hoạch “thử nghiệm thuốc ảo giác LSD trên người” của CIA.
Mặc dù vậy, cả thế giới đều đã biết rằng LSD là một chất độc hại với các tác dụng rất tiêu cực. Năm 1966, Bộ Y tế Mỹ đã phải ra lệnh cấm chế tạo cũng như sử dụng LSD. Các quốc gia khác trên thế giới sau đó cũng nghiêm cấm sử dụng loại thuốc này. Vì thế, vụ việc CIA “dùng” gần 300 người dân vô tội tại thị trấn Pont Saint Esprit làm “chuột bạch” càng khiến cho dư luận thêm bàng hoàng, phẫn nộ và đòi phải được đưa ra ánh sáng.