Chuyên gia cho rằng tình trạng "nợ miễn dịch" trong thời gian giãn cách khiến hệ đề kháng của trẻ không được tập luyện, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn khi xã hội mở cửa trở lại.
Ngày 17/11, PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy, Chủ nhiệm Bộ môn Nhi, Đại học Y Hà Nội, cho biết "nợ miễn dịch" là hiện tượng xảy ra do con người không tiếp xúc với vi khuẩn và virus thường xuyên.
Cụ thể, ở trẻ em, miễn dịch tự nhiên hình thành sau khi tiếp xúc với virus, vi khuẩn, song khả năng này đã bị hạn chế, thậm chí dừng lại khi đại dịch bùng phát. Điều này khiến trẻ gặp phải tình trạng nợ miễn dịch hoặc thiếu kích thích miễn dịch do tiếp xúc giảm sút.
Bên cạnh đó, một số chuyên gia phân tích trẻ em nhiễm bệnh nhiều nhất vào năm hai tuổi. Đây là thời điểm hệ miễn dịch được huấn luyện, tiếp xúc với nhiều virus để trở nên mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, sau hai năm giãn cách xã hội, có rất nhiều trẻ chưa từng nhiễm bệnh.
Mặt khác, các biện pháp hạn chế thời kỳ Covid-19 cũng vô tình làm giảm đáng kể sự lây lan của các bệnh đường hô hấp, khiến hệ miễn dịch yếu hơn. Ngoài ra, trẻ mắc Covid-19 (có triệu chứng hoặc không) thì đáp ứng miễn dịch của các em cũng bị ảnh hưởng, khiến tình trạng của trẻ nghiêm trọng hơn khi mắc bệnh.
Ngoài yếu tố khiếm khuyết miễn dịch, thời tiết thay đổi, không khí ẩm, nóng lạnh thất thường tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn lây lan, khiến nhiều trẻ liên tục ốm.
Ở các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là Hà Nội, nhiều dịch bệnh đang bùng phát đồng thời, khiến các cơ sở y tế tuyến cuối quá tải. Như Bệnh viện Nhi Trung ương ghi nhận hơn 3.000 ca mắc Adenovirus từ đầu năm đến nay, trong đó 9 trẻ tử vong, gồm cả trường hợp không tiền sử bệnh nền. Số ca mắc và tử vong đều tăng gấp 2-3 lần so với cùng kỳ 2021.
Tương tự, hồi tháng 10, các bác sĩ Bệnh viện Thanh Nhàn phải túc trực 24/24h, có đêm cấp cứu tới 20 trẻ. Bệnh viện đa khoa Đức Giang tiếp nhận hơn 1.500 trẻ đến khám và điều trị, trước đây chỉ khoảng 1.000 em một ngày.
Còn miền Nam ghi nhận bệnh hô hấp gia tăng do đang ở cuối mùa mưa. Ví dụ, Bệnh viện Nhi đồng TP Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 1.500 đến 2.000 trẻ mắc các bệnh hô hấp đến thăm khám mỗi ngày, từ đầu tháng 9 đến nay.
Gần đây, số trẻ mắc bệnh truyền nhiễm tăng nhanh, các bệnh viện luôn quá tải và kín giường. (Ảnh: Thùy An).
Dù số ca tăng nhanh, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP HCM, nói mọi người không nên quá lo lắng do hầu hết bệnh hô hấp sẽ tự khỏi. Còn PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế cộng đồng, Đại học Y Dược TP HCM khuyến nghị người bệnh chỉ cần hạ sốt, giảm đau bằng thuốc, uống đủ nước (nước lọc, nước trái cây, nước có chất điện giải) và không cần truyền dịch.
"Bệnh có nguy cơ chuyển biến nặng ở nhóm người già, người suy giảm miễn dịch, mắc bệnh nền, trẻ nhỏ... nên tuyệt đối không chủ quan nhưng cũng không nên quá hoang mang", phó giáo sư nói.
Một chuyên gia y tế cho rằng nếu có nhiều người nhiễm bệnh hơn trong những tháng tới, mùa cúm bùng phát lớn, các khoản "nợ miễn dịch" sẽ được trả hết.
Để tăng miễn dịch, chuyên gia khuyến cáo phụ huynh tăng cường bổ sung dinh dưỡng, đặc biệt là sắt và kẽm vào khẩu phần ăn của trẻ. Tăng cường thực phẩm giàu đạm từ thịt, cá, trứng; ngũ cốc nguyên hạt; sản phẩm từ sữa ít béo; rau xanh và trái cây tươi giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C. Nếu trẻ mệt, biếng ăn, nên chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 lần trong ngày giúp dễ ăn và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Thường xuyên vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi; rửa tay với xà phòng bằng nước sạch; vệ sinh mũi, họng hằng ngày bằng nước muối. Ăn uống đủ chất để nâng cao thể trạng. Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.
Trường hợp trẻ bị sốt trên 38,5 độ C, có thể sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol, liều lượng tính theo cân nặng. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, truyền dịch... tại nhà.
Trẻ không ăn uống được hoặc không bú sữa, khó thở, thở gấp, thở rút lõm lồng ngực, sốt cao từ hai đến 5 ngày, uống thuốc hạ sốt không đỡ, cần đưa ngay đến viện.