Các loài vi sinh vật đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình tiến hóa của động vật và biến đổi thế giới con người.
Theo cuốn sách "I Contain Multitudes" xuất bản đầu năm 2016, tác giả Ed Yong đề cập tới kịch bản tất cả các vi sinh vật trên hành tinh này đột nhiên biến mất. Mặt tích cực của kịch bản trên là mọi bệnh truyền nhiễm không còn tồn tại và nhiều sâu bọ gây hại sẽ biến mất. Tuy nhiên, những lợi ích này quá nhỏ bé so với hậu quả mà thế giới phải gánh chịu.
Các loài động vật có vú ăn cỏ như bò, cừu, linh dương và hươu sẽ chết đói vì hệ tiêu hóa của chúng hoàn toàn phụ thuộc vào vi khuẩn đường ruột để hóa giải chất xơ có trong thực vật. Do hệ tiêu hóa của loài mối cũng phụ thuộc vào những vi sinh vật tương tự, chúng sẽ biến mất, kéo theo động vật ăn mối hoặc sống dựa vào tổ mối tuyệt chủng.
Đĩa petri chứa vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) tại Viện An toàn Thực phẩm, Thú y và Môi trường Mỹ. (Ảnh: Reuters/Ints Kalnins).
Rệp vừng, ve sầu, và các loài bọ hút nhựa cây khác lâm vào tuyệt chủng vì không có các loại vi khuẩn giúp bổ sung dưỡng chất bị thiếu cho chúng. Dưới đại dương, nhiều loài sâu, động vật có vỏ và các động vật khác cũng ăn vi khuẩn để sản sinh năng lượng. Nếu không có vi khuẩn, chúng sẽ chết, dẫn đến toàn bộ mạng lưới thức ăn ở tầng biển sâu sụp đổ theo.
San hô, sống phụ thuộc vào vi tảo và nhiều loại vi khuẩn khác, sẽ yếu đi và trở nên dễ tổn thương hơn. Những rặng san hô rộng lớn sẽ bị mất hết màu sắc và lụi tàn dần. Cuối cùng, tất cả hệ sinh thái sống dựa vào chúng cũng chết theo.
Ảnh hưởng từ việc vi sinh vật biến mất đến con người không dễ nhận thấy như với các loài động vật khác. Con người vẫn có thể sống sót qua nhiều tuần, nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Tuy nhiên, loài người sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề cấp bách về sức khỏe.
Đầu tiên, các chất thải do con người tạo ra sẽ nhanh chóng chồng chất do không có vi khuẩn phân hủy. Cũng như mọi động vật có vú ăn cỏ khác, gia cầm do con người chăn nuôi không thể sống sót. Các loại cây trồng cũng dần biến mất do không có vi khuẩn cung cấp ni-tơ và Trái Đất sẽ trải qua thời kỳ thiếu cây xanh trầm trọng.
"Chúng tôi dự đoán sự sụp đổ hoàn toàn của xã hội sẽ xảy ra chỉ trong vòng một năm do chuỗi cung ứng thực phẩm bị phá vỡ hoàn toàn", Business Insider dẫn lời hai nhà vi sinh Jack Gilbert và Josh Neufeld. "Hầu hết các loài trên Trái Đất sẽ bị tuyệt chủng và dân số các loài sống sót sẽ sụt giảm mạnh".