Tàu Messenger bay qua Sao Thủy hôm 14-1 và đã tìm được thêm bằng chứng về hoạt động của núi lửa trên diện rộng ở hành tinh gần Mặt Trời nhất này.
Các nhà khoa học tại NASA cho biết hơn 1.200 bức ảnh từ tàu Messenger cho thấy bề mặt Sao Thủy lồi lõm hệt như Mặt Trăng nhưng hai hành tinh này khác xa nhau về tính chất. Các rãnh sâu trên bề mặt Sao Thủy được phủ một lớp vật chất “mượt”, có thể là dung nham núi lửa.
“Chuyến thám hiểm này cho chúng ta thấy một phần chưa từng được các phi thuyền phát hiện trước đây của hành tinh này, và con tàu nhỏ bé của chúng tôi đã mang về cả một mỏ thông tin thú vị”, Giáo sư Sean Solomon, giám đốc kỹ thuật tàu Messenger nói.
“Chúng tôi đi từ ngạc nhiên này sang ngạc nhiên khác”, giáo sư Solomon nói trong cuộc họp báo của NASA. “Sao Thủy không phải là hành tinh mà chúng tôi chờ đợi. Nó không phải là một mặt trăng".
Nhưng nhà khoa học Louise Prockter, thuộc Viện Vật lý Ứng dụng (ĐH Johns Hopkins - bang Maryland) lại cho rằng vẫn còn nghi ngờ về hoạt động núi lửa diện rộng trên Sao Thủy.
Tàu Messenger còn phát hiện ra một cấu trúc được các nhà khoa học gọi (một cách không chính thức) là “Nhện” (The Spider), vốn chưa từng thấy trên Sao Thủy và khác hẳn với “Nhện” trên Mặt Trăng. Cấu trúc này nằm ngay giữa hố Caloris, hố rộng nhất trên Sao Thủy, gồm hơn 100 rãnh hẹp, đáy bằng phẳng lan ra khắp mọi hướng từ một hố trung tâm rộng khoảng 40km. Hiện vẫn chưa rõ chính các hố lõm tạo ra cấu trúc này hay xuất hiện sau đó vì một nguyên nhân khác.
Giáo sư Solomon khẳng định Sao Thủy vẫn là một thành tinh bất ổn và là chìa khoá để tìm hiểu cấu tạo Hệ Mặt Trời cùng các hành tinh của nó, trong đó có Trái Đất.
Trước đó, thông tin thu được từ tàu Mariner 10, được phóng từ những năm 1970, chỉ cho thấy bằng chứng về hoạt động núi lửa qui mô nhỏ. Trong những chuyến du hành vào năm 1974 và 1975, tàu này đã vẽ bản đồ khoảng 45% bề mặt Sao Thủy. Tàu Messenger mới đây đã vẽ thêm được 30% nữa và sẽ hoàn thành “chân dung” Sao Thủy trong chuyến thám hiểm tiếp theo vào tháng 10 tới.
Bề mặt Sao Thủy do tàu Messenger chụp (Ảnh: TTO) |
ĐÔNG QUANG (Tổng hợp)