Dù Trái đất đã chạm đến điểm cực hạn, dù lượng khí phát thải đang đến ngưỡng kỷ lục, nhưng mọi thứ vẫn chưa chấm dứt.
Trái đất những năm gần đây đang liên tục phải chứng kiến những điều không mấy vui vẻ. Theo bản báo cáo mới đây của Liên Hợp Quốc, lượng phát thải trên toàn cầu đã đạt đến ngưỡng kỷ lục, với 55,3 tỉ tấn khí nhà kính thải ra chỉ riêng trong năm 2018. Còn trong một báo cáo gần nhất, Trái đất đã chạm đến điểm cực hạn (tipping point) - thứ mà Greta Thunberg đã cảnh báo trong bài phát biểu giữa cuộc họp của Liên Hợp Quốc, dựa trên bản báo cáo từ IPCC (Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu).
Nhưng không phải loài người đang bình chân như vại, chỉ là chúng ta đang cố gắng chưa đủ. Mọi hy vọng vẫn chưa chấm dứt, và bức thư gửi từ tương lai dưới đây sẽ phần nào tiếp lửa cho chúng ta làm nên sự khác biệt.
Bức thư được đăng tải trên Science Alert, nằm trong chiến dịch ủng hộ tuần hành khí hậu toàn cầu #ClimateStrike.
Gửi các chiến binh năm 2019,
Tôi biết, các bạn đang có những năm cực kỳ khó khăn. Các cơn sốc nhiệt đến, đi rồi lại đến, trong khi thế giới dường như chưa có hành động đủ kịp thời để ứng phó với những thảm họa đến từ biến đổi khí hậu.
Dù hoàn toàn nhận thức được biến đổi khí hậu đang xảy ra và tác động của khí thải nhà kính ra sao. Nhưng cả trăm năm trôi qua, thành thực mà nói chỉ có cách làm sao để giảm được lượng carbon thải ra là hiệu quả nhất mà thôi.
Các bạn đang tiến đến một ranh giới hết sức mong manh. Chỉ vài năm tiếp theo, khi các ngành công nghiệp vẫn hoạt động như thường lệ, các bạn sẽ phải thấy nhiều mất mát: thiên nhiên hoang dã mất dần, những mái ấm bị phá hủy, và thậm chí sinh mạng con người cũng không ngoại lệ.
Nhưng Trái đất này, chúng ta đoàn kết hơn những gì bạn nghĩ. Cả thế giới đã và đang nhận thức được tình trạng biến đổi khí hậu là như thế nào, và rất nhiều người đang lo sợ nó sẽ gây ảnh hưởng đến thế hệ mai sau. Vậy nên, hy vọng vẫn chưa tắt đâu.
Những gì bạn đang cảm nhận ngay lúc này thực chất được tích tụ trong nhiều năm, và bạn đang ở thời điểm có thể thay đổi mọi thứ. Sau báo cáo cho thấy tính nghiêm trọng từ IPCC (Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu), các cuộc tuần hành đã diễn ra trên phạm vi toàn thế giới. Và rốt cục thì các nguyên thủ quốc gia đã phải thừa nhận rằng chúng ta không thể lạm dụng nhiên liệu hóa thạch như cái cách tất cả vẫn đang làm nữa.
Thay đổi bắt đầu xảy ra tại châu Âu và lan rộng đến thế giới. Nhiên liệu tái tạo đang dần được chấp nhận và cho thấy tính hiệu quả cao. Toàn bộ sự sống trên hành tinh xanh này đang phụ thuộc vào điều đó.
Ở thời điểm của các bạn, công nghệ vẫn chưa được hoàn thiện, nhưng các khoản đầu tư nghiên cứu đang dần lớn mạnh hơn. Sớm thôi, bạn sẽ thấy xã hội được vận hành bằng năng lượng sạch như gió, Mặt trời, nước, và một số nước là năng lượng nguyên tử.
Với những thay đổi như vậy, con người đang cố gắng giữ nhiệt độ tăng lên của Trái đất ở dưới mức 2 độ C. Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu (2015) - thứ mà nhiều người vẫn xem là vô nghĩa - sẽ dần chứng minh được giá trị của nó.
Nhà máy nhiệt điện than cuối cùng sẽ ngưng hoạt động vào năm 2068. Ở thời của tôi, nó giống như một di tích lịch sử vậy, được trân trọng giống như động cơ hơi nước và bốt điện thoại của các bạn xưa kia.
Những chiếc ô tô sẽ vận hành bằng năng lượng từ khí hydro, và cả thế giới sẽ được hít chung một bầu không khí sạch nhất kể từ thời Cách mạng công nghiệp cuối thế kỷ 18.
Dẫu vậy, ngay cả khi khống chế được nhiệt độ gia tăng ở mức 2 độ C, vẫn còn rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Các bạn sẽ mất đi nhiều hòn đảo vì nước biển dâng lên, và chứng kiến làn sóng di cư ồ ạt do tác động của biến đổi khí hậu. Các sinh vật cũng dần diệt vong, và phần lớn dải san hô vĩ đại Great Barrier của Úc cũng sẽ biến mất.
Nhưng nếu không thay đổi nhanh chóng vào năm 2020, mọi chuyện thậm chí sẽ còn tệ hơn. Con cháu của các bạn, tất cả đang phụ thuộc vào điều đó.
Ở thời của tôi - năm 2089, vẫn còn rất nhiều vấn đề cần được giải quyết. Người tương lai cũng chẳng thể hoàn hảo được. Nhưng chúng tôi sẽ nhìn về cách các bạn đã làm để tham khảo, và có những cách giải quyết tốt hơn.
Các bạn có thể làm được. Chúng tôi trông chờ vào điều đó.
Từ năm 2089,