Xung quanh ngôi sao lùn đỏ gần Hệ Mặt trời nhất có tên là Barnard, chỉ cách chúng ta 5,96 năm ánh sáng, các nhà thiên văn học đã tìm thấy bằng chứng về một ngoại hành tinh.
Nhóm nghiên cứu do Ignasi Ribas ở Viện khoa học vũ trụ tại Tây Ban Nha đứng đầu phát hiện hành tinh Barnard's star b có khối lượng gấp 3,2 lần Trái đất và hoàn thành một vòng quỹ đạo sau 233 ngày. Kết quả nghiên cứu về ngoại hành tinh gần thứ hai tính từ Hệ Mặt trời được công bố trên tạp chí Nature, theo IFL Science.
Barnard's star b ở rất gần Trái đất. (Ảnh: Astronomynow).
Barnard's star b thu hút nhiều sự chú ý bởi hành tinh này ở rất gần. Bản thân Barnard là ngôi sao đơn độc ở gần Mặt trời nhất. Xét về khoảng cách, chỉ có hệ Alpha Centauri gồm ba ngôi sao ở gần hơn, trong đó có Proxima Centauri, sao lùn đỏ chỉ cách chúng ta 4,2 năm ánh sáng.
Nhóm của Ribas tìm thấy Barnard's star b bằng phương pháp tính vận tốc xuyên tâm với độ chính xác 99,2%. Họ sử dụng hơn 700 quan sát về sao Barnard từ dữ liệu thu thập trong suốt 20 năm.
Sao Barnard hay GJ 699 có khối lượng rất thấp, chỉ bằng 1/7 Mặt trời và phát ra năng lượng bằng 2% Mặt trời. Cơ hội tìm thấy nước lỏng trên hành tinh Barnard's star b rất mong manh do nó ở xa gấp 5 lần vùng có thể sinh sống quanh ngôi sao chủ. Nếu đây là một hành tinh đá, nhiều khả năng nó bị đóng băng với nhiệt độ trung bình khoảng -170°C, theo Ribas.
Điều này có nghĩa Barnard b không thể sở hữu một bầu khí quyển dày như chúng ta mong đợi, mà là một "địa ngục băng" trần trụi.
Tin vui duy nhất là điều này có thể không kéo dài mãi. Bầu khí quyển của hành tinh đáng thương có thể tái tạo khi ngôi sao mẹ già đi và ít hoạt động hơn. Vì vậy có thể nói phát hiện mới làm giảm cơ hội có sự sống của Barnard B chứ chưa tước bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên loài người sẽ phải đợi một thời gian rất lâu – đó là nếu chúng ta chưa tuyệt chủng trước khi siêu Trái đất Barnard b trở nên sống được.
Cảnh quan nơi siêu Trái đất Barnard b - (Ảnh đồ họa từ ESO).
Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy những ngôi sao lớn hơn nhưng hiền lành hơn, giống Mặt trời, mới là mục tiêu các thiết bị săn tìm sự sống ngoài hành tinh nên hướng tới.
Theo các nhà nghiên cứu, hành tinh này không đi qua phía trước ngôi sao chủ từ điểm chúng ta quan sát. Họ dự định xem xét hành tinh kỹ hơn với kính viễn vọng không gian Hubble và James Webb trong tương lai.
Ngoài Barnard b, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy dấu hiệu của 3 ngoại hành tinh khác có thể đang quay quanh Barnard, nhưng cần thêm dữ liệu để xác nhận phát hiện này.
Theo ông Alejandro Suarez Mascareno - thành viên nhóm nghiên cứu trên, việc phát hiện Barnard b, cùng với hai ngoại hành tinh khác được tìm thấy quay quanh ngôi sao gần đó là Proxima Centauri, cho thấy rằng "vùng vũ trụ gần nhà chúng ta (Trái Đất) chứa đầy những hành tinh có khối lượng nhỏ".
Kể từ những năm 1990, hơn 5.700 hành tinh ngoài Hệ Mặt trời đã được phát hiện. Tuy nhiên, rất ít trong số đó nằm trong vùng có thể sinh sống. Dẫu vậy, việc khám phá Barnard b là bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về các hành tinh nhỏ và những điều kiện tồn tại của chúng trong vũ trụ bao la.