Sốt giúp chống nhiễm trùng, thân nhiệt đàn ông và phụ nữ khác nhau, nói dối làm nhiệt độ ở mũi và vùng quanh trán tăng lên...
Những sự thật bất ngờ về thân nhiệt
- 1. Nhiệt độ cơ thể thế nào là bình thường?
- 2. Sốt là gì?
- 3. Sốt giúp bạn chống lại nhiễm trùng
- 4. Người già có thân nhiệt thấp hơn
- 5. Đàn ông và phụ nữ có nhiệt độ cơ thể khác nhau
- 6. Một chiếc mũ có thể không đủ để giúp bạn giữ nhiệt cơ thể
- 7. Nói dối có thể khiến nhiệt độ của bạn thay đổi
- 8. Ớt đỏ làm tăng nhiệt độ cơ thể
- 9. Một cơ thể lạnh có thể bảo vệ bộ não của bạn
- 10. Thân nhiệt có thể giúp xác định thời điểm tử vong
1. Nhiệt độ cơ thể thế nào là bình thường?
Nhiệt độ trung bình của người bình thường được cho là 37 độ C, theo MedlinePlus. Tuy nhiên, thân nhiệt bình thường có thể dao động từ 36 độ đến 37,2 độ C.
Theo nghiên cứu, cơ thể luôn điều chỉnh nhiệt độ để đáp ứng với các điều kiện môi trường. Ví dụ, nhiệt độ cơ thể của bạn tăng lên khi bạn tập thể dục. Và nếu kiểm tra nhiệt độ của mình bằng nhiệt kế, bạn sẽ thấy nhiệt độ vào cuối buổi chiều và buổi tối cao hơn so với lúc đầu buổi sáng, theo Mayo Clinic.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nhiệt độ cơ thể cao hơn so với trẻ lớn hơn và người lớn, do diện tích bề mặt cơ thể chúng lớn hơn so với trọng lượng và quá trình trao đổi chất của trẻ hoạt động tích cực hơn. Trẻ sơ sinh thường có nhiệt độ cơ thể trung bình là 37,5 độ C.
2. Sốt là gì?
Sốt là sự gia tăng nhiệt độ cơ thể tạm thời và thường do bệnh tật gây ra. Theo Mayo Clinic, nhiệt độ trực tràng, tai hoặc trán từ 38 độ trở lên thường cho thấy bạn bị sốt. Sốt thường giảm dần trong vài ngày. Nếu bị sốt, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng như ớn lạnh và rùng mình, đổ mồ hôi, đau đầu, đau cơ, ăn không ngon, cáu gắt, mất nước...
Theo Mayo Clinic, đối với người lớn, nhiệt độ cơ thể từ 39,5 độ C trở lên có thể đáng lo ngại và cần gọi cho bác sĩ. Ngoài ra, hãy đến gặp bác sĩ nếu cùng với sốt, bạn bị đau đầu dữ dội, phát ban da bất thường, nhạy cảm bất thường với ánh sáng, cứng cổ và đau khi cúi đầu về phía trước, rối loạn tâm thần, nôn mửa dai dẳng, khó thở hoặc đau ngực, đau bụng, đau khi đi tiểu hay co giật, động kinh.
Nhiệt độ cơ thể luôn thích nghi với môi trường nhiệt độ "bình thường" đối với bạn có thể không bình thường đối với người khác. (Ảnh: iStock).
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, nhiệt độ chỉ cao hơn bình thường một chút có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng. Cần gọi bác sĩ nếu con bạn từ ba tháng tuổi trở xuống và có nhiệt độ trực tràng từ 38 độ C trở lên; từ ba đến 6 tháng tuổi và có nhiệt độ trực tràng lên tới gần 39 độ C kèm biểu hiện cáu kỉnh, thờ ơ hoặc khó chịu; hoặc từ 6 đến 24 tháng tuổi và có nhiệt độ trực tràng cao hơn 39 độ C kéo dài hơn một ngày.
Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi có thể bị co giật do sốt với nhiệt độ cơ thể cao, thường bao gồm mất ý thức và run tay chân ở cả hai bên cơ thể. Gọi cấp cứu nếu cơn co giật kéo dài hơn năm phút hoặc nếu cơn co giật kèm theo nôn mửa, cứng cổ, buồn ngủ quá mức hoặc khó thở. Luôn đưa con bạn đến bác sĩ càng sớm càng tốt sau cơn co giật đầu tiên để tìm ra nguyên nhân.
3. Sốt giúp bạn chống lại nhiễm trùng
Hầu hết mọi người lo lắng về cơn sốt, nhưng nó thực sự có thể hữu ích. Theo Mayo Clinic, nhiều loại thuốc không kê đơn có thể hạ sốt, chẳng hạn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil), nhưng đôi khi tốt hơn là không nên điều trị. Điều này do sốt dường như đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh nếu họ nghi ngờ bạn bị nhiễm vi khuẩn, chẳng hạn như viêm phổi hoặc viêm họng liên cầu khuẩn.
4. Người già có thân nhiệt thấp hơn
Nếu bạn luôn cảm thấy lạnh, ngay cả trong những ngày hè nóng nực, nguyên nhân có thể do tuổi tác. Nghiên cứu đã chỉ ra khi chúng ta già đi, nhiệt độ cơ thể trung bình giảm nhẹ.
Một nghiên cứu đã đo nhiệt độ cơ thể của 133 cư dân viện dưỡng lão cho thấy nhiệt độ cơ thể dưới mức trung bình ở những người từ 65 đến 74 tuổi, thậm chí thấp hơn ở những người từ 75 đến 84 tuổi và thấp nhất ở những người từ 85 tuổi trở lên, một số người thân nhiệt chỉ khoảng 34 độ C trong điều kiện thông thường. Điều này khá quan trọng, do người cao tuổi có thể bị sốt ở nhiệt độ thấp hơn so với người trẻ tuổi.
5. Đàn ông và phụ nữ có nhiệt độ cơ thể khác nhau
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nhiệt độ cơ thể cốt lõi của phụ nữ cao hơn trung bình 0,2 độ so với nam giới (36,5 độ C so với 36,3 độ C). Nhưng bàn tay của phụ nữ lại thường lạnh hơn nam giới (30,6 độ C so với 32,2 độ C).
6. Một chiếc mũ có thể không đủ để giúp bạn giữ nhiệt cơ thể
Có thể bạn từng được mẹ nhắc đội mũ khi trời lạnh vì phần lớn nhiệt độ cơ thể bị mất qua đầu. Tuy nhiên, lời khuyên này có thể không hoàn toàn chính xác. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể bạn, không chỉ đầu, đều mất nhiệt nếu không được che phủ và sẽ làm giảm nhiệt độ cơ thể cốt lõi một cách tương ứng.
7. Nói dối có thể khiến nhiệt độ của bạn thay đổi
Nói dối sẽ không làm cho mũi bạn dài ra, nhưng sẽ làm cho nó thay đổi nhiệt độ. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng hình ảnh nhiệt để chứng minh sự lo lắng do nói dối gây ra khiến nhiệt độ ở mũi và các vùng xung quanh trán tăng lên.
8. Ớt đỏ làm tăng nhiệt độ cơ thể
Một nghiên cứu yêu cầu những người tham gia thêm khoảng một gam (g) ớt đỏ vào thức ăn của họ. Kết quả cho thấy nhiệt độ cơ thể cốt lõi của họ tăng lên, nhưng nhiệt độ da của họ thấp hơn. Các tác giả của nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết rằng việc tăng sinh nhiệt này cùng với việc giảm cảm giác thèm ăn đã chứng minh lợi ích tiềm năng của việc tiêu thụ ớt đỏ đối với những người đang cố gắng kiểm soát cân nặng, đặc biệt đối với những người không thường ăn đồ cay.
9. Một cơ thể lạnh có thể bảo vệ bộ não của bạn
Theo Johns Hopkins Medicine, hạ thân nhiệt trị liệu là một loại điều trị đôi khi được sử dụng cho những người bị ngừng tim (khi tim đột ngột ngừng đập). Sau khi tim bắt đầu đập trở lại, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sử dụng các thiết bị làm mát để hạ nhiệt độ của bệnh nhân xuống khoảng 31,6-33,8 độ C. Hạ nhiệt độ cơ thể ngay sau khi ngừng tim có thể làm giảm tổn thương não và tăng cơ hội hồi phục cho người đó.
10. Thân nhiệt có thể giúp xác định thời điểm tử vong
Theo nghiên cứu, cơ thể con người sau khi chết không còn sinh nhiệt nữa và dần nguội đi. Quá trình này được gọi là algor mortis (tiếng Latinh có nghĩa là "sự lạnh giá của cái chết"). Algor mortis đã được sử dụng như một công cụ trong điều tra pháp y để ước tính thời gian một người đã chết sau khi thi thể của họ được phát hiện. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến nhiệt độ cơ thể. Do đó, đây không phải là một kỹ thuật hoàn toàn đáng tin cậy hoặc chính xác.