"Bà con" của HIV gây đại dịch ở khỉ châu Phi

Một loại virus có quan hệ họ hàng với HIV đang lây nhiễm trên diện rộng ở loài khỉ đột châu Phi. Thủ phạm truyền bệnh cho chúng có thể là loài tinh tinh, các nhà khoa học Pháp thông báo.

Một chú khỉ đã bị nhiễm HIV (Ảnh: lostbrain)

HIV có 3 chủng: M, N và O. Trong đó, M là chủng phổ biến nhất và đã xuất hiện trên phạm vi toàn cầu. Người ta mới chỉ phát hiện được vài trường hợp nhiễm chủng N ở Cameroon. Số người nhiễm chủng O chiếm khoảng 1% bệnh nhân HIV/AIDS ở Cameroon và các nước xung quanh.

Martine Peeters, nhà virus học tại Đại học Montpellier (Pháp) cùng cộng sự đã kiểm tra mẫu máu vài trăm con khỉ đột và tinh tinh trong những khu rừng rậm ở Cameroon. Tại những nơi này, con người vẫn săn khỉ đột để làm thuốc và thức ăn. Việc phân tích các mẫu máu cho thấy, những con vật này đã bị nhiễm SIV - "người bà con" của HIV.

Chủng SIV tìm thấy trong những con khỉ đột kể trên có cấu trúc gần giống với chủng O của HIV. Những con nhiễm virus sống trong khu vực có bán kính 400 km nên các nhà khoa học tin rằng SIV đã lây nhiễm trên diện rộng và trở thành đại dịch.

Đây là khảo sát đầu tiên ở loài khỉ đột để xem chúng có nhiễm SIV hay không. "Chúng tôi phát hiện SIV ở khỉ đột nhưng nguồn gốc của bệnh vẫn là tinh tinh. Nhưng chúng tôi không biết trong khỉ đột và tinh tinh thì loài nào đã truyền virus sang người", Peeters nói.

Khoảng 40 triệu người trên toàn thế giới đang sống cùng HIV/AIDS. Các nhà khoa học khẳng định rằng hai trong số ba chủng virus gây bệnh AIDS ở người có nguồn gốc từ virus suy giảm miễn dịch simian (SIV), nhưng nguồn gốc của chủng thứ ba vẫn chưa được tìm ra.

Giới khoa học cho rằng loài người nhiễm HIV khi giết những con tinh tinh nhiễm SIV làm thức ăn. Khoảng 25 triệu người đã chết vì HIV/AIDS kể từ khi loài virus này được phát hiện cách đây gần 25 năm.

Nguyên nhân khiến cho khỉ đột và tinh tinh nhiễm SIV vẫn là một ẩn số vì khỉ đột là động vật ăn cỏ và chuyện khỉ đột giao phối với tinh tinh được cho là hiếm khi xảy ra.

Việt Linh