Béo phì ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và ghi nhớ

Các nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học Thần kinh Princeton thuộc Đại học Princeton tìm hiểu cách bệnh béo phì ảnh hưởng đến não bộ. Được công bố trên Tạp chí Thần kinh học (The Journal of Neuroscience) vào thứ Hai vừa qua, nghiên cứu này phát hiện ra rằng những con chuột bị béo phì không thể hoàn thành các bài vượt chướng ngại vật như những con chuột không bị béo phì vì các tế bào miễn dịch độc hại.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn chặn Thảm họa, ở Mỹ có khoảng 39,8% người trưởng thành bị béo phì. Tỷ lệ đó tương đương với 93,9 triệu người, chỉ riêng ở nước Mỹ. Tính trên toàn cầu, con số đó là khoảng 600 triệu người bị béo phì. Từ lâu, béo phì được biết đến là có liên quan đến các chứng như đột quỵ, tiểu đường loại 2, các bệnh về tim và một số bệnh ung thư.

Béo phì góp phần gây bệnh Alzheimer.

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học khảo sát trên hai nhóm chuột đực: một nhóm được cho ăn với chế độ nhiều chất béo và chúng có cân nặng nhiều hơn 40% so với nhóm chuột ăn các thức ăn tiêu chuẩn và có cân nặng bình thường. Những con chuột béo phí đã không thể thoát khỏi mê cung như các con chuột không bị béo phì, và khả năng nhớ vị trí của một vật thể cũng kém hơn.

Các khối tròn được gọi là các đuôi gai (dendritic spine) nằm trên các tế bào thần kinh, có chức năng nhận tín hiệu. Những con chuột bị béo phì thường có ít đuôi gai hơn trong phần não được gọi là vùng hải mã (vùng hippocampus), vốn rất quan trọng cho khả năng ghi nhớ và học hỏi. Việc mất mát các đuôi gai này xuất hiện rất rõ ràng trong nhiều phần khác nhau của vùng hải mã.

Các đuôi gai này bị phá hủy bởi vì số lượng các microglia.

Các đuôi gai này bị phá hủy bởi vì số lượng các microglia (các vi tế bào thần kinh đệm), vốn là các tế bào miễn dịch, xuất hiện ngày càng nhiều xung quanh các kết nối tế bào thần kinh trong con chuột bị béo phì. Các nhà nghiên cứu đã can thiệp vào những microglia này trong các con chuột béo phì và nhận ra rằng, các đuôi gai trong não sẽ được bảo vệ và những con chuột bắt đầu có cải thiện trong các bài kiểm tra.

Trước đây, các nhà khoa học nhận ra rằng, bệnh béo phì góp phần gây bệnh Alzheimer. Một nghiên cứu vào tháng Hai chỉ ra rằng, bệnh béo phì có thể là nguyên nhân gây bệnh Alzheimer và khuyến cáo rằng, việc phòng ngừa và điều trị bệnh béo phì có thể là cách tránh mắc bệnh.

Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra mối liên hệ giữa các microglia với bệnh Alzheimer, bao gồm một nghiên cứu công bố vào tháng Mười Hai năm 2017. Các nhà khoa học nhận ra rằng việc rối loạn chức năng vi tế bào thần kinh đệm (microglial dysfunction) là một yếu tố góp phần vào việc gây bệnh.

Nghiên cứu này mang lại lợi ích rất lớn bởi vì các nhà khoa học có khả năng tìm ra cách ngăn microglia làm hư hại các đuôi gai, giúp bảo vệ con người khỏi các vấn đề về não có liên quan đến bệnh béo phì, ví dụ như Alzheimer. Nếu họ có thể chặn các microglia hoạt động quá mức này trong con người như đã làm với chuột, họ có thể đưa ra một số cách điều trị khác nhau.

Ngay cả khi các vấn đề về nhận thức không liên quan đến bệnh béo phì, nghiên cứu này vẫn giúp các nhà khoa học phát triển các giải pháp chữa trị mới đầy tiềm năng.

• Đường có quan hệ gì với béo phì?
• Hơn một tỉ người béo phì trên thế giới