Cỗ máy dự đoán tương lai

Bộ Quốc phòng Mỹ đang tài trợ dự án chế tạo hệ thống giám sát trí thông minh nhân tạo, với tham vọng dự đoán được tương lai.

Theo một dự án giống như trong loạt phim truyền hình đang ăn khách của đài CBS là Person of Interest (tên tiếng Việt: Kẻ tình nghi), trang Phys.org đưa tin về công trình nghiên cứu với tiềm năng đột phá của các chuyên gia Đại học Carnegie Mellon (Mỹ). Trong cuộc nghiên cứu được Lầu Năm Góc tài trợ, đội ngũ khoa học gia đã giới thiệu một hệ thống trí thông minh nhân tạo có khả năng theo dõi và dự đoán được hành động trong tương lai của một người. Cũng giống như trong phim Minority Report do tài tử Tom Cruise thủ vai chính, phần mềm làm bộ não của hệ thống này được thiết kế đặc biệt để phân tích dữ liệu trực tiếp từ nhiều nguồn camera. Từ đó ngay lập tức xác định và báo cho giới chức liên quan những hành vi liệt vào dạng đáng nghi ngờ, như vụ các camera ở phi trường hoặc trạm xe buýt soi được một cái túi "nhạy cảm".

Mỹ đang nghiên cứu hệ thống trí thông minh nhân tạo để ngăn
chặn tội ác, như trong phim Minority Report - (Ảnh: DreamWorks)

Nhóm chuyên gia Carnegie Mellon đưa ra một cấu trúc hạ tầng phức tạp về trí thông minh nhân tạo hình ảnh cấp độ cao, gọi là Cỗ máy Nhận thức. Cụ thể, báo cáo mô tả các dạng hành động cơ bản và diễn dịch mục đích của hành động đó. Chẳng hạn, trong trường hợp cái túi bị bỏ lại ở trạm xe buýt hoặc phi trường, liệu chủ nhân của nó cố tình để đấy hay chỉ đơn giản bỏ quên. Mục tiêu của cuộc nghiên cứu là tạo ra hệ thống trí thông minh nhân tạo tương tự như trí thông minh hình ảnh ở người, cho phép máy tính đưa ra những phát hiện hiệu quả và nhất quán.

Các chuyên gia lưu ý rằng con người tiến hóa nhờ vào khả năng học cách thích nghi và phản ứng thích đáng với môi trường xung quanh. Theo thời gian, nhân loại trang bị được kỹ năng xuất sắc về lọc và tổng hợp dữ liệu thu thập từ các giác quan, từ đó đưa ra quyết định và phản ứng dựa trên các thông tin cơ bản cũng như kiến thức nền. Do vậy, những thuật toán hình ảnh máy tính này cần phải được bổ sung thêm các công cụ cấp cao hơn, phục vụ cho việc phân tích có liên quan đến lập luận và trình bày kiến thức trong điều kiện mập mờ.

Cỗ máy Nhận thức là cấu trúc lõi của hệ thống Lập luận Hoạt động mở rộng (EAR) do Đại học Carnegie Mellon triển khai. Đây là chương trình xây dựng trí thông minh nhân tạo có khả năng lọc hình ảnh theo dõi để hỗ trợ những nhà điều hành là con người. Nó tự động cảnh báo trong trường hợp phát hiện những hành động hoặc vật thể gây nghi ngờ, như trường hợp một kẻ thả chiếc túi lớn ở nhà giữ xe và bỏ chạy. Ứng dụng của hệ thống mới không chỉ phù hợp với mục đích quân sự mà còn thỏa mãn các yêu cầu dân sự, theo tạp chí SC Magazine UK dẫn đánh giá của nhóm chuyên gia Carnegie Mellon.

Hiện nguyên bản của hệ thống trên vẫn trong quá trình xây dựng tại Mỹ. Còn tại châu Âu, giới chuyên gia đang triển khai cuộc nghiên cứu tương tự với nỗ lực phân tích và dự đoán hình ảnh. Dự án Indect do EU tài trợ đang phát triển thuật toán để dùng cho các hệ thống quan sát hiện có. Indect cũng đồng thời nghiên cứu các công nghệ cảnh báo đe dọa, chẳng hạn như phát hiện những trường hợp tranh ảnh khiêu dâm trẻ em trên internet.