Giãn tĩnh mạch là bệnh gì? Triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị giãn tĩnh mạch

Giãn tĩnh mạnh là bệnh thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là những người làm các nghề nghiệp đặc thù phải đứng lâu như giáo viên, nhân viên phục vụ, bác sĩ phẫu thuật… Giãn tĩnh mạch không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây nên những triệu chứng khó chịu như tê, phù chân. Nếu các trường hợp giãn tĩnh mạch không được điều trị sớm, tĩnh mạch có thể dẫn đến biến chứng lở loét da hoặc viêm tắc tĩnh mạch do huyết khối.

Định nghĩa bệnh giãn tĩnh mạch

Giãn tĩnh mạch (suy giãn tĩnh mạch chi dưới mãn tính) là bệnh gì?

Giãn tĩnh mạch (hay còn gọi là bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới mãn tính) là các tĩnh mạch phình ra nổi lên gần bề mặt da. Tĩnh mạch mang máu từ các mô và tế bào trở lại tim và phổi, nơi mà máu có thể trao đổi oxy.

Những ai thường mắc phải giãn tĩnh mạch (suy giãn tĩnh mạch chi dưới mãn tính)?

Giãn tĩnh mạch là bệnh phổ biến, có đến 30% người lớn mắc bệnh. Người lớn tuổi, phụ nữ, người bị thừa cân và những người phải đứng một trong thời gian dài có tỷ lệ giãn tĩnh mạch cao hơn.

Giãn tĩnh mạch thường gặp ở nữ nhiều hơn nam.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh giãn tĩnh mạch

Việc xác định giai đoạn bệnh được chia theo nhiều yếu tố. Sau đây là 7 giai đoạn bệnh được phân loại theo các dấu hiệu lâm sàng, phụ nữ cần lưu ý:

• Giai đoạn 0: Bệnh đã có nhưng không có những dấu hiệu có thể nhìn thấy bằng mắt hay sờ cảm nhận được.
• Giai đoạn 1: Các tĩnh mạch giãn nhỏ (khoảng hơn 1mm) ở dưới mắt cá trong, vùng đùi, bắp chân…
• Giai đoạn 2: Các tĩnh mạch giãn trên 3mm. Ngay từ giai đoạn này những dấu hiệu lâm sàng cùa bệnh suy giãn tĩnh mạch đã rõ ràng
• Giai đoạn 3: Bàn chân có hiện tượng sưng to, phù bàn chân khi đứng nhiều hoặc vào buổi chiều; chỉ sưng phù bàn chân, không có các bộ phận khác.
• Giai đoạn 4: Da vùng cẳng chân sậm màu kèm theo phù chân, xơ bì, sừng hóa. Khi ấn ngón tay vào bàn chân sẽ tạo ra vết lõm.
• Giai đoạn 5: Xuất hiện các vết loét.
• Giai đọan 6: Các vết loét to xen kẽ những vết loét nhỏ. Vết loét sâu và bẩn. Da sạm màu và phù.

Đối với nhiều người, bệnh giãn tĩnh mạch chủ yếu là một vấn đề thẩm mỹ. Nhưng đối với người khác, bệnh gây ra các triệu chứng và các vấn đề nghiêm trọng. Nếu bạn lo lắng về tình trạng bệnh của mình hoặc tự chữa trị tại nhà không hiệu quả, bạn nên đi khám bác sĩ hoặc đến bệnh viện kiểm tra.

Nguyên nhân gây bệnh giãn tĩnh mạch

Nguyên nhân của bệnh giãn tĩnh mạch là do các van tĩnh mạch bị yếu đi và không thể hỗ trợ đưa máu trở ngược về tim, làm máu bị ứ đọng. Bệnh không lây nhiễm nhưng có thể di truyền trong gia đình.

Nguy cơ mắc bệnh giãn tĩnh mạch

Những yếu tố làm tăng nguy cơ bị suy giãn tĩnh mạch chi dưới mãn tính bao gồm:

• Tuổi tác: nguy cơ bị giãn tĩnh mạch tăng dần theo tuổi của bạn do các mạch máu và van điều tiết máu trong mạch dần dần bị thoái hóa
• Giới tính: phụ nữ trải qua sự thay đổi hormone do mang thai, điều trị bằng liệu pháp thay hormone và dùng thuốc tránh thai. Phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt hoặc khi mãn kinh
• Tiền sử gia đình: trong gia đình bạn từng có người bị giãn tĩnh mạch
• Béo phì: huyết áp cao và xơ vữa mạch máu do bị thừa cân sẽ khiến bạn không chỉ bị giãn tĩnh mạch mà còn tăng nguy cơ nhiều bệnh tim mạch khác
• Đứng hoặc ngồi nhiều trong thời gian dài.

Không có các yếu tố nguy cơ bệnh không có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh. Những yếu tố trên chỉ là số chung và chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.

Điều trị bệnh giãn tĩnh mạch

Bạn có thể phòng ngừa suy giãn tĩnh mạch chi dưới bằng cách cải thiện các hoạt động hàng ngày.

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Điều trị giãn tĩnh mạch có ba phương pháp chủ yếu là:

• Mang vớ y khoa dành cho bệnh giãn tĩnh mạch
• Liệu pháp xơ hóa: bác sĩ tiêm thuốc làm cứng tĩnh mạch bị giãn, thuốc khiến cho tĩnh mạch bị mất chức năng và điều chỉnh lưu thông máu sang các tĩnh mạch khác khỏe hơn
• Phẫu thuật: phẫu thuật thường là tiểu phẫu. Các mạch máu sẽ được lấy ra hoặc thắt lại để ngưng hoạt động. Có nhiều cách thực hiện phẫu thuật như phẫu thuật laser, cắt đốt trị liệu, phẫu thuật nội soi và các thủ thuật khác.

Bác sĩ chẩn đoán từ kết quả khám chân và các triệu chứng đã xuất hiện. Nếu chẩn đoán chưa rõ, bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm để có hình ảnh của tĩnh mạch và loại trừ các bệnh khác.

Phong cách sống và thói quen sinh hoạt khi mắc bệnh giãn tĩnh mạch

Những việc bạn nên làm để có thể hạn chế diễn tiến của suy giãn tĩnh mạch chi dưới mãn tính bao gồm:

• Tập thể dục (đi bộ) đều đặn và giảm cân..
• Nâng chân lên cao khi ngồi và tránh đứng một chỗ trong thời gian dài.
• Mang vớ y tế mỗi ngày.
• Gọi cho bác sĩ nếu giãn tĩnh mạch gây đau đớn, da lở loét hoặc bị chảy máu từ tĩnh mạch bị giãn.
• Đi khám bác sĩ nếu gần tĩnh mạch bị giãn có chỗ sưng nóng và đau khi chạm, đó có thể là một huyết khối nguy hiểm (viêm tĩnh mạch).

Giãn tĩnh mạch thường gặp ở nữ nhiều hơn nam. Yếu tố nguy cơ mắc bệnh là những tình huống phải đứng yên một chỗ hoặc ngồi thõng chân lâu. Bạn có thể phòng ngừa suy giãn tĩnh mạch chi dưới bằng cách cải thiện các hoạt động hàng ngày. Bạn nên đi lại thường xuyên nếu có thể. Ngoài ra, tập thể dục như chạy bộ hoặc đi bộ nhanh cũng có thể góp phần hỗ trợ hồi lưu tĩnh mạch. Khi bệnh mới xảy ra, bạn có thể ngăn bệnh tiến triển nặng hơn bằng cách mang vớ y khoa thường xuyên. Khi bệnh tiến triển nặng, tĩnh mạch phồng to lan đến bắp chân hoặc gối, bạn nên trao đổi thêm với bác sĩ để được tư vấn các biện pháp can thiệp thích hợp.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.