Chiếc hố này có niên đại được ước tính là 1.000 năm. Tuy nhiên, nhà khoa học đang lo ngại rằng điều này có thể đánh sập kim tự tháp linh thiêng.
Theo các chuyên gia, khu vực này có ý nghĩa rất quan trọng đối với người Maya khi phía dưới hố có một con sông ngầm chạy qua.
Tiến sĩ Andrés Tejero-Andrade - một trong những nhà khảo cổ thuộc Đại học tư thục quốc gia Mexico cho biết, ngôi đền Kukulkan được xây dựng trong khoảng 900 - 1.100 năm trước, phía trên một hang động ngầm dựa trên tín ngưỡng của họ.
Đền thờ Kukulkan thuộc khu di tích Chichen Itza
Tiến sĩ Tejero-Andrade cho rằng, kim tự tháp được xây dựng để tượng trưng cho thế giới ngầm, sự sáng tạo và nước:“Chiếc hố bên trong El Castilo là nơi giao tiếp với vị thần Kukulkan, vị thần mang hình rắn, có thể di chuyển dưới nước”.
Theo truyền thuyết của người Maya, Kukulkan là vị thần rắn, sinh ra và lớn lên trong một hang động ngầm, mang hình hài rắn khổng lồ có lông vũ. Thần Kukulkan khi xuất hiện sẽ tạo nên động đất.
Tượng thần rắn Kulkukan
Hố thiêng bên trong đền có đường kính khoảng 25 - 35m, sâu 20m, với con sông ngầm chạy bên dưới theo hướng từ Bắc xuống Nam.
Bằng việc sử dụng một số phương pháp nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy một lớp đá vôi dày khoảng 5m phía trần hang động, nơi đỡ toàn bộ trọng lượng của kim tự tháp.
Theo Tiến sĩ Rene Chavez Segura thuộc Đại học tư thục Quốc gia Mexico, độ ẩm cao trong hang động, cùng cấu trúc đá vôi như thế này có thể làm sụp đổ cả kim tự tháp.
Bản vẽ 3D về cấu trúc tòa tháp và kết cấu dòng sông ngầm
Ông cho biết: “Cấu trúc như thế này có thể thay đổi theo thời gian. Dòng nước chảy ngầm phía dưới có thể bào mòn tường, khiến diện tích hang động tăng lên. Đến thời điểm độ dày của tường trở nên quá mỏng, toàn bộ kim tự tháp sẽ sụp đổ. Tuy nhiên, quá trình này không xảy ra trong tương lai gần, mà cần ít nhất … vài trăm năm nữa".
Bên cạnh đó, các khoa học gia cho biết hang động bên dưới kim tự tháp được nối với một số hang ngầm khác tại cả 3 hướng Bắc, Đông và Tây của kim tự tháp, tạo thành mạng lưới các hang động ngầm.
Theo tiến sĩ Chavez thì điều này hoàn toàn bình thường với các cấu trúc hang động tại Yucatan. Thậm chí những hang động này có thể là biểu tượng của người Maya, tượng trưng cho 4 hướng trên la bàn.