Hóa thạch 90 triệu năm trước hé lộ ngoại hình loài giáp xác kỳ quái

Các nhà khoa học phát hiện loài cua mới sống cách đây khoảng 90 triệu năm sở hữu vẻ ngoài tuyệt đẹp, nhiều màu sắc rực rỡ như nhân vật trong phim hoạt hình của Pixar.

Trong thế giới động vật hiện đại, cua không được biết đến như một loài với tầm nhìn tốt hay khả năng bơi lội mạnh mẽ. Chúng thường di chuyển dưới đáy biển và ăn các loài động vật nhỏ hơn như rong, tảo, giáp xác hay xác chết.

Nhưng cách đây 90 triệu năm, vào Kỷ Phấn trắng, ở khu vực nay là vùng biển ngoài khơi Colombia, từng tồn tại một loài cua biển với khả năng săn mồi đáng nể. Mặc dù chỉ chỉ có kích thước tí hon (2,5cm), Callichimaera perplexa nhìn giống một con nhện hơn là cua biển, với các chi bẹt như mái chèo giúp chúng có khả năng bơi nhanh hơn trong môi trường nước. Trông chúng khác với những người anh em họ hiện đại của nó hiện nay rất nhiều.

Đặc biệt, đôi mắt của Callichimaera to bất thường so với kích thước cơ thể của chúng, điều khác biệt hoàn toàn so với các loài động vật giáp xác hiện đại.

Cua Callichimaera Perplexa có niên đại 90 triệu năm trước đẹp... ma mị.

Callichimaera Perplexa - cái tên của nó ám chỉ một sinh vật lai trong thần thoại Hy Lạp, bao gồm những bộ phận cơ thể từ nhiều loài động vật.

Con cua Callichimaera Perplexa có vẻ ngoài cùng màu sắc như những nhân vật trong phim hoạt hình. Cua Callichimaera Perplexa cũng có đôi chân dẹt như mái chèo và đôi mắt to rất thú vị.

Trong nghiên cứu được công bố vào tháng trước trên tạp chí iScience, một nhóm các nhà cổ sinh vật học đã nhận định rằng đôi mắt lớn này giúp Callichimaera có thị giác sắc sảo, và giúp chúng hoạt động như một loài động vật săn mồi.

Hóa thạch đầu tiên của loài này được phát hiện vào năm 2005 bởi Javier Luque, một nhà cổ sinh vật học từ Colombia và hiện làm công tác nghiên cứu tại Đại học Harvard. Khi đó còn đang là sinh viên, ông Luque tham gia khai quật tại vùng Boyaca của Colombia, nơi có rất nhiều hóa thạch của động vật cổ đại.

Tiến sĩ Javier Luque, một nhà cổ sinh vật học tại Đại học Yale và Đại học Alberta cho biết, loài giáp xác này rất "dễ thương", nhưng cũng rất "khác thường". Ông Luque nói: "Nó cung cấp cho chúng tôi thông tin về cách các dạng sinh vật mới lại có thể tiến hóa theo thời gian".

Luque cùng đồng nghiệp đã khám phá ra hóa thạch cua Callichimaera Perplexa vào năm 2005, tại vùng núi ở Pesca, Colombia.

Hóa thạch Callichimaera được tìm thấy vào năm 2005 ở Colombia. (Ảnh: New York Times).

Về niên đại, con cua Callichimaera Perplexa sống trong thời kỳ giữa kỷ phấn trắng, khi mà khủng long đang cai trị trái đất. Dựa vào nơi hóa thạch được tìm thấy, các nhà khoa học dự đoán nó sống ở những khu vực như Colombia, Bắc Phi và bang Utah (Mỹ).

Cua trải qua nhiều giai đoạn phát triển, bắt đầu vòng đời như một sinh vật thân mềm nhỏ bé giống tôm trước khi biến hình thành loài vật có áo giáp cứng. Trong giai đoạn ấu trùng cuối cùng, có tên khoa học là megalopa, cua non có đôi mắt tương đối to và bơi tự do để săn các con mồi nhỏ hơn.

Khi ông Luque và các đồng nghiệp mô tả hóa thạch của Callichimaera, họ cho ràng đây là có thể là một con cua ở giai đoạn megalopa, và khi trưởng thành nó sẽ lớn hơn nhiều.

"Nếu bạn có đôi mắt lớn như thế này, chắc chắn bạn phải sử dụng nó để làm gì đó, đặc biệt là khi không loài cua nào khác giống như vậy", bà Kelsey Jenkins, nhà cổ sinh vật học tại Đại học Yale và cũng đồng tác giả nghiên cứu, nhận định.

Hai nhà khoa học kết luận rằng Callichimaera sử dụng đôi mắt tương đương 16% kích thước cơ thể kết hợp với các chi giống mái chèo như là cách để quan sát và săn mồi một cách hiệu quả.

Như vậy, thay vì biến hình sang một trạng thái "hiền lành" hơn như các loài cua hiện đại, Callichimaera khi trưởng thành vẫn giữ hình dạng như khi chúng ở giai đoạn ấu trùng cuối cùng. Và chúng là loài săn mồi chủ động chứ không giống như những loài cua hiện nay.

Đáng chú ý, vẻ ngoài rực rỡ của cua Callichimaera Perplexa khiến các nhà khoa học kinh ngạc. Thậm chí, nhà nghiên cứu Luque cho biết, nếu đây là sinh vật thời hiện tại, chắc chắn nó sẽ trở thành "diễn viên" nổi tiếng khắp Hollywood.

• Phát hiện "Kunga" 4.500 tuổi, "quái vật" đầu tiên lai giữa 2 loài khác nhau
• Một con lửng đào được 200 đồng tiền cổ có từ thời La Mã nhưng bị các nhà khoa học "tịch thu" hết
• Lần đầu tiên phát hiện vết thương băng bó trong xác ướp Ai Cập