Hòn đảo 3 lần nổi lên từ mặt biển gây tranh cãi chủ quyền

Một hòn đảo phù du nằm ngoài khơi Sicily, nó được tạo ra bởi ngọn núi lửa dưới nước Empedocles, đảo Ferdinandea (Đảo Graham hoặc Đảo Julia tùy theo tên gọi các quốc gia) đã 3 lần nổi lên mặt biển.

Trong quá khứ, hòn đảo này đã nổi lên mặt biển 3 lần, đầu tiên vào năm 1701, lần thứ hai vào năm 1831 và lần cuối cùng vào năm 1863. Ngày nay nó nằm ở độ sâu 8 mét dưới mực nước biển.

Khi xuất hiện lần thứ hai vào năm 1831, hòn đảo nằm giữa Ý và Tunisia có chu vi 5km và cao khoảng 65 mét. Hòn đảo nổi này được hình thành từ một đảo núi lửa ngầm dưới biển, nó liên tục đẩy dung nham ra khỏi miệng núi lửa.

Hòn đảo núi lửa ngoài khơi Sicily đã 3 lần nổi lên mặt biển. (Ảnh: Science post).

Khi dung nham ngừng phun ra, nước biển thấm vào đảo và tạo thành hai khối nước mặn, sau đó nhiệt độ giúp giải phóng hơi nước.

Hơi nước này được tích điện bằng hydro sunfua và sắt sunfat, khiến nước có màu đỏ. Đảo Ferdinandea nhanh chóng bị xói mòn dưới tác động của sóng biển, chu vi và độ cao của nó ngày càng thu hẹp theo thời gian cho đến khi biến mất hoàn toàn.

Trong lần xuất hiện lần thứ hai, người Neapolitan đã đổi tên nó thành Ferdinandea để tỏ lòng kính trọng với Ferdinand II, vua của Vương quốc Hai Sicilies. Trước đó, hòn đảo này lấy tên là Prosperine rồi đến Sciacca để chỉ cảng cùng tên.

Cùng năm đó, thuyền trưởng người Anh, Humphrey Fleming Senhouse đã đổi tên đảo này thành Đảo Graham để tỏ lòng kính trọng với James Robert George Graham, Ủy viên Bộ Hải quân đầu tiên, Cơ quan Kiểm soát của Hải quân Hoàng gia Anh.

Các đội thám hiểm người Pháp do nhà địa chất Constant Prévost dẫn đầu sau đó đổi tên thành Đảo Julia, liên quan đến Chế độ quân chủ tháng Bảy và tháng xuất hiện của nó.

Chủ quyền bị tranh chấp lâu dài

Mặc dù Ferdinandea hiện được coi là một hòn đảo của Ý nhưng chủ quyền của nó đã bị tranh chấp đặc biệt khi nó nổi lên vào năm 1831. Vương quốc Hai Sicilia, Pháp, Anh và Tây Ban Nha, có quá nhiều quốc gia tuyên bố chủ quyền trên mảnh đất núi lửa nhỏ bé này, dẫn đến một cuộc khủng hoảng ngoại giao.

Cần lưu ý rằng vào thời điểm đó, người Anh chiếm đóng quần đảo Malta, người Pháp định cư ở Algeria và người Tây Ban Nha từ lâu đã sinh sống ở khu vực phía tây Địa Trung Hải.

Vào tháng 8/1831, thủy thủ đoàn do Đô đốc Humphrey Fleming Senhouse chỉ huy tuyên bố hòn đảo này là tài sản của Anh.

Đáp lại tuyên bố này, Quốc vương Naples Ferdinand II đã ra lệnh thay thế lá cờ Anh bằng lá cờ của Vương quốc Hai Sicilia. Một tháng sau, Pháp lần lượt tuyên bố chủ quyền với hòn đảo này bằng cách cắm lá cờ quốc gia ở đó.

Các yêu sách về lãnh thổ không chấm dứt cho đến tháng 1/1832, hòn đảo sau đó bị xói mòn nhanh chóng cho đến khi nó bị nuốt chửng hoàn toàn sau 6 tháng tồn tại.

Những tuyên bố chủ quyền liên tục xuất hiện

Sáu mươi năm sau sự xuất hiện lần đầu tiên của Fernandinea, các yêu sách lãnh thổ tiếp tục được nhiều quốc gia tuyên bố vào năm 1863, quyền chiếm hữu từ các nước nhanh chóng dừng lại do sự xói mòn đã phá hủy hoàn toàn đảo.

Một trăm năm sau, câu hỏi về chủ quyền của hòn đảo lại nổi lên vào những năm 2000, sau một hoạt động địa chấn nhẹ được quan sát thấy ở vùng núi lửa. Ý sau đó là quốc gia đầu tiên cắm cờ của mình ở đó.

Năm 2001, Sicily đã đặt một tấm bảng bằng đá cẩm thạch để chứng minh chủ quyền của mình, tấm bảng được phát hiện đã bị vỡ sáu tháng sau đó với dòng chữ: "Mảnh đất này, trước đây là Ferdinandea, đã thuộc về và sẽ luôn thuộc về người Sicily".

Cập nhật: 18/12/2023 Dân Trí