Lần đầu tiên bắt được vật thể sinh ra từ lỗ đen quái vật

  •  
  • 588

Ở nơi chết chóc nhất của thiên hà chứa Trái đất Milky Way - cạnh lỗ đen trung tâm Sagittarius A* (Sgr A*) - các nhà khoa học đã kinh ngạc tìm thấy một vườn ươm sự sống.

Theo Science Alert, phát hiện đến từ một vật thể hiện ra một cách bí ẩn: Một ngôi sao mang tên X3a, mới vài chục ngàn năm tuổi, lảng vảng quanh lỗ đen y hệt một đứa con vừa được quái vật này sinh ra.

Phát hiện đã gây choáng cho các nhà thiên văn bởi lẽ ra đó là tử địa của các ngôi sao, không có gì có thể ra đời mà ngược lại ngôi sao nào lỡ đến gần đều bị sức mạnh khổng lồ của lỗ đen xé nát rồi nuốt trọn.

Lỗ đen quái vật Sgr A* dưới ánh sáng tia X
Lỗ đen quái vật Sgr A* dưới ánh sáng tia X - (Ảnh: NASA).

Vùng không gian quanh Sgr A* vốn được cho là không thể hình thành sao, bởi không đạt đủ độ tĩnh, cũng như đầy bức xạ cực tím và tia X khốc liệt, đủ ngăn khí kết tụ thành sao. Tuy nhiên X3a vẫn ở đó, đánh đổ mọi lý thuyết. Không những vậy, nó sáng và rực rỡ với bán kính gấp 10, khối lượng gấp 15 và độ sáng gấp 24.000 lần Mặt trời.

Nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi Đại học Cologne (Đức) đã lần theo ngôi sao "quái vật" này và tìm thấy quê hương bất ngờ của nó. Đó là một vùng cách Sgr A* chỉ vài năm ánh sáng, một vành đai khí bụi đủ lạnh và được bảo vệ khỏi bức xạ hủy diệt xung quanh.

Vườn ươm sao kỳ lạ này tồn tại như một vòng vật chất bao vây lấy lỗ đen trung tâm thiên hà, khởi nguồn với khối lượng khoảng 100 lần Mặt trời và may mắn tập hợp được thêm nhiều vật chất trong quá trình tiến hóa. Khi nó đủ dày đặc, quá trình sụp đổ hấp dẫn kích hoạt sự hình thành sao có thể bắt đầu.

Ngôi sao sơ sinh rực rỡ X3a có dấu hiệu bắt đầu di chuyển về phía Sgr A*, vẫn còn được bao vây bởi khí và bụi. Ngôi sao này mang lực hấp dẫn cực mạnh nên tiếp tục nuốt thêm nhiều vật chất trên đường đi, dần tăng trưởng

X3a đã mang thêm ánh sáng cho một phát hiện khác tưởng chừng như vô lý 20 năm trước, khi dấu hiệu của các ngôi sao rất trẻ xuất hiện ở vùng lân cận Sgr A*, xa hơn ngôi sao này. Trước đó người ta tin rằng khu vực này nếu có sao thì chỉ là sao già, bị lỗ đen kéo dần về phía nó. Phát hiện mới cho thấy các ngôi sao trẻ năm xưa rất có thể cũng được sinh ra từ thế giới của lỗ đen quái vật.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Astrophysical Journal Letters.

Cập nhật: 07/03/2023 NLĐ
  • 588