Loài khỉ biết "nói" như người

Các nhà nghiên cứu phát hiện, những con khỉ Geladas, họ hàng gần gũi của loài khỉ đầu chó chỉ sinh trưởng ở các vùng núi xa xôi của Ethiopia, có khả năng tạo ra âm thanh dễ bị nhầm với giọng nói của người.

Loài khỉ Geladas chỉ sinh trưởng ở các vùng núi xa xôi của Ethiopia. (Ảnh: BBC)

Khi phân tích băng ghi âm và ghi hình, các nhà khoa học nhận thấy loài khỉ Geladas đã tạo ra các cấu trúc âm thanh nhịp nhàng, rất giống với tiếng nói của con người. Họ tin rằng, bằng chứng này ám chỉ việc bập môi tạo tiếng động - một cử chỉ thân thiện của nhiều loài linh trưởng - là một bước tiến hóa hướng tới khả năng nói.

Người đứng đầu nghiên cứu - giáo sư Thore Bergman đến từ Đại học Michigan (Mỹ) tuyên bố: "Khám phá của chúng tôi cho thấy các động vật linh trưởng phi con người có thể phát âm trong khi bập môi tạo âm thanh giống tiếng nói". Giáo sư Bergman tiết lộ, ông bắt đầu quan tâm tới âm thanh do các con geladas tạo ra trong khi quan sát loài khỉ này năm 2006.

Khỉ geladas có họ hàng gần gũi với khỉ đầu chó. (Ảnh: BBC)

Geladas là một loài rất thích giao du với khả năng phát âm đáng nể, thể hiện nhờ những cử động phức tạp trên khuôn mặt. Theo nghiên cứu mới được đăng tải trên tạp chí Current Biology, nhịp do bập môi của khỉ geladas tạo ra gần tương tự các quãng ngắt giữa những nguyên âm trong nhiều ngôn ngữ của con người. Ở cả khỉ geladas và con người, nhịp phát âm tương đương nhau ở phần mở và khép miệng.

Việc bập môi ở các loài linh trưởng khác không có cùng đặc tính giống phát âm như vậy. Tiếng kêu của các loài khỉ hoặc vượn khác thường chỉ gồm 1 - 2 nguyên âm và thiếu sự lên xuống uyển chuyển và nhanh chóng về cường độ và âm lượng như khỉ geladas.

Khỉ geladas là loài thích giao du và sống thành bầy đàn lớn. (Ảnh: BBC)

Việc bập môi ở khỉ geladas được cho là nhằm cùng mục đích tạo "cuộc trò chuyện thân mật" giữa những người bạn thông qua gắn kết các cá nhân lại với nhau. Theo nhà nghiên cứu Bergman, bập môi tạo âm thanh có thể đóng vai trò như tiền thân của khả năng ngôn ngữ.

"Ngôn ngữ không chỉ là một công cụ tuyệt vời để trao đổi thông tin. Nó còn có một chức năng xã hội (chuyện phiếm) và nhiều sự trao đổi bằng miệng dường như có chức năng tương tự như bập môi", ông Bergman nói.

Nhà nghiên cứu này cho biết thêm rằng, khi khỉ geladas "nói", sản phẩm không phải là những từ tiếng Anh dễ nhận biết được. Nhưng qua nhiều năm nghiên cứu, ông nhận thấy, nếu ở gần những con khỉ này, chúng ta thỉnh thoảng có ấn tượng rằng mọi người đang trò chuyện xung quanh mình.