Loại thuốc ngăn ngừa ý định tự tử ngay lập tức

Các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra thuốc ketamine, tác động lên các thụ thể glutamate của não có thể cải thiện tâm trạng trong vài giờ và ngăn chặn suy nghĩ tự tử.

Theo báo cáo vào tháng 4 của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (Mỹ), tỷ lệ tử vong do tự tử đang gia tăng tại nước này. Từ năm 1999-2014, số người tự tử tăng 24%, tỷ lệ 10,5-13 trên 100.000 người.

Theo The Wall Street Journal, khi điều trị bệnh nhân có ý định tự tử, các bác sĩ thường giải quyết các rối loạn tâm thần như lo âu hay trầm cảm, nhưng điều đó là chưa đủ. Phương pháp điều trị như thuốc chống trầm cảm có thể mất vài tuần mới làm giảm triệu chứng. Bệnh nhân thường phải thử một số loại thuốc để xem có phù hợp hay không. Ngoài ra không phải ai có ý định tự tử cũng là người bệnh tâm thần.

Các nhà khoa học đã tìm ra loại thuốc có tên ketamine. Ketamine có thể nâng tâm trạng lên sau một vài giờ, được sử dụng với liều lượng cao hơn như một chất gây mê trong nhiều thập kỷ. Trong những năm gần đây, nó được nghiên cứu giúp bệnh trầm cảm, đặc biệt đối với những người có bệnh không đáp ứng được với các loại thuốc khác.

Ketamine có thể nâng tâm trạng lên sau một vài giờ, được sử dụng với liều lượng cao hơn như một chất gây mê trong nhiều thập kỷ. (Ảnh: Istock).

Một nghiên cứu được công bố vào tháng 5 trên tạp chí Journal of Clinical Psychiatry thực hiện trên 14 bệnh nhân trầm cảm có suy nghĩ tự tử trong ít nhất ba tháng. Sau 6 lần truyền tĩnh mạch với ketamine, 7 trong số các bệnh nhân thấy cải thiện tâm trạng và suy nghĩ tự sát đã biến mất, 2 người sau 3 tháng điều trị mới đạt hiệu quả, số còn lại vẫn còn tái phát.

Dawn F. Ionescu, trợ lý giáo sư tại trường Y Harvard và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết: "Hy vọng ketamine có thể được sử dụng như một phương thức điều trị ngăn chặn mọi người có ý định và hành động tự sát. Nó cũng góp phần điều trị cho bất kỳ bệnh tâm thần tiềm ẩn".

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một nghiên cứu lớn để tìm kiếm cái gọi là chỉ dấu sinh học, giống như mô hình hoạt động trong não hoặc mức độ của kích thích tố căng thẳng trong máu, có thể giúp xác định những người có nguy cơ tự tử. Janssen, người tham gia nghiên cứu đã trình bày kết quả tại Hội nghị khoa học Biological Psychiatry vào tháng 5 cho thấy một phiên bản của ketamine, gọi là esketamine làm giảm các triệu chứng trầm cảm và ý nghĩ tự tử ở bệnh nhân trầm cảm.

Sarah Kramer 37 tuổi ở Medford đã phải vật lộn với trầm cảm nghiêm trọng và suy nghĩ tự tử kể từ khi là một đứa trẻ. "Tôi từng không muốn mình tồn tại", Kramer nói. Qua nhiều năm, cô đã sử dụng nhiều thuốc chống trầm cảm khác nhau, bao gồm Prozac và Wellbutrin nhưng chỉ tạm thời.

Mùa hè năm 2014, cô tham gia thử nghiệm lâm sàng đối với thuốc ketamine và được truyền tĩnh mạch. Trong thời gian điều trị, cô cảm thấy tầm nhìn của mình bị mờ đi, có cảm giác đôi chân cứ bước thẳng đến một nơi xa xăm và gần như ngay lập tức, các ý nghĩ tự tử biến mất. Sau khi điều trị kết thúc, tâm trạng của cô rất tốt trong khoảng một tháng song dừng thuốc thì ý định tự tử quay trở lại. "Thực sự là khó để không lạm dụng nó", cô nói.

Mô hình phân tử của ketamine. (Ảnh: PASIEKA).

Các nhà nghiên cứu cho biết, loại thuốc này có một vài tác dụng phụ ngắn hạn bao gồm ảo giác và cảm giác tách rời, đôi khi gây phụ thuộc vào thuốc. "Bạn có thể thấy một con đường mòn, âm thanh, ánh sáng lộn xộn và cảm thấy bị ngắt kết nối từ các giác quan của bạn", Carlos A. Zarate Jr., giám đốc bộ phận sinh học thần kinh và điều trị rối loạn tâm trạng tại các chương trình nghiên cứu tại Viện Quốc gia về Sức khỏe Tâm thần nói.

Các bệnh nhân được nghiên cứu có xu hướng phụ thuộc vào ketamine là sự thật. Tiến sĩ Zarate và đồng nghiệp gần đây đã phát hiện ra một chất chuyển hóa của ketamine mà họ tin rằng có thể an toàn hơn, không gây tác dụng phụ hay mắc nghiện.

Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng lithium, một loại thuốc thường được chỉ định cho rối loạn lưỡng cực cũng có thể làm giảm hành vi tự tử. Clozapine, một thuốc chống loạn thần thường được sử dụng trong tâm thần phân liệt cũng làm giảm hành vi tự tử ở những bệnh nhân này. Cả hai loại thuốc có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng. Ketamine là lựa chọn an toàn để chống lại ý định tự sát.