Mệt mỏi mạn tính - tín hiệu báo nguy từ não

Ở người bị mệt mỏi mạn tính, các bộ phận não bị co lại. Sự mỏi mệt lâu ngày này là biểu hiện những đổi thay ở hệ thống miễn dịch và sự phát sinh dị thường trong não. Đây là tín hiệu báo nguy hiểm.

Bận rộn quá mức, sau đó có nhiều người cảm thấy mệt mỏi, dẫn tới hiệu suất làm việc thấp, những sai sót cũng tăng, khiến cảm thấy rất khổ não. Hiện số người bị mệt mỏi mạn tính không ngừng tăng, không chỉ ở người trưởng thành mà cả ở thanh, thiếu nhi. Trong sinh hoạt hằng ngày, khi cảm thấy mệt mỏi mà không thể nghỉ ngơi thì việc tiêu trừ mệt mỏi là rất khó khăn.

(Ảnh: SK & ĐS)

Có loại mệt mỏi chữa trị được bằng cách nghỉ ngơi (mệt mỏi khỏe mạnh), có loại dù nghỉ ngơi cũng không chữa trị nổi (mệt mỏi không khỏe mạnh).

Các nghiên cứu cho thấy, chất tạo thành tự mệt mỏi chính là yếu tố hỗ trợ miễn dịch có tên là TGF-b (gene chuyển hóa sinh trưởng). Ở người bình thường, khi lao động thì TGF-b tăng và khi ngừng lao động thì sự tạo ra TGF-b sẽ giảm đi, mệt mỏi cũng bị tiêu trừ. Nhưng ở người mệt mỏi mạn tính thì ngay cả khi an tĩnh, lượng TGF-b cũng không giảm.

TGF-b là chất truyền tin “có ngoại vật xâm nhập” tế bào miễn dịch. Khi chúng ta bị áp lực tâm lý gây phiền não hoặc nhiễm virus cảm, tác dụng của tế bào miễn dịch sẽ giảm, TGF-b cứ liên tiếp phóng dịch ra quá nhiều khiến việc hợp thành GABA - chất truyền thông tin giữa các tế bào thần kinh - trở nên khó khăn. Não không thể truyền tin tốt, gây giảm sức chú ý, mệt mỏi. Ở người bị mệt mỏi mạn tính, các bộ phận não bị co lại. Nói tóm lại, mệt mỏi mạn tính là có sự biến hóa ở hệ thống miễn dịch, có phát sinh dị thường trong não, là tín hiệu báo nguy hiểm.

Gần đây, để trị chứng mệt mỏi mạn tính, các bác sĩ sử dụng thuốc SSRI (có tác dụng làm tăng số lượng huyết thanh tố). SSRI có hiệu quả với 40% người bệnh bị chứng mệt mỏi mạn tính tổng hợp. Một phương pháp khác là dùng Đông dược đề cao khả năng miễn dịch.

Việc tiêu trừ mệt mỏi cũng còn đang được nghiên cứu. Các loại “nước uống dinh dưỡng” được quảng cáo là chữa trị mệt mỏi trên thị trường là không đáng tin vì cơ chế gây mệt mỏi vẫn đang trong giai đoạn tìm tòi. Tuy vậy, theo các nghiên cứu ở Nhật Bản, các chất chống ôxy hóa như vitamin C hoặc acid limonic, một số acid amin cũng có hiệu quả tiêu trừ mệt mỏi. Cách đi tản bộ ngắm cảnh đẹp cho thư thái cũng là một cách tiêu trừ mệt mỏi đơn giản mà rất tốt.