Chúng ta được chiêm ngưỡng một số hiện tượng cực quang đáng kinh ngạc trong năm nay (như siêu bão tháng 5 và hoạt động mạnh gần đây vào tháng 10) nhưng đây chỉ là sự khởi đầu của một số hoạt động cực quang phương bắc đáng kinh ngạc. Các nhà khoa học cho biết, năm 2026-2027 có thể là thời điểm mặt trời đạt cực đại và là năm của cực quang phương bắc.
Vào tháng 10 năm 2024, các nhà khoa học đã công bố rằng mặt trời đã đạt đến cực đại mặt trời, một giai đoạn hoạt động mặt trời tăng cao và tần suất vết đen mặt trời xảy ra trong chu kỳ mặt trời kéo dài khoảng 11 năm của mặt trời.
Hoạt động cực quang thay đổi theo chu kỳ mặt trời. (Ảnh: Juan Maria Coy Vergara).
Trong giai đoạn cực đại mặt trời, mặt trời phát ra nhiều hạt năng lượng hơn khi nó phun trào với các vụ phun trào khối lượng vành nhật hoa (CME) và các đợt bùng phát mặt trời, có thể gây ra các cơn bão địa từ và tăng cường các màn trình diễn cực quang. Tuy nhiên, các nhà khoa học tin rằng hoạt động cực quang tốt nhất trong chu kỳ mặt trời vẫn chưa đến.
Cực quang đạt đỉnh sau cực đại mặt trời
Space.com đã trao đổi với nhà vật lý mặt trời và chuyên gia về cực quang Pål Brekke và nhà nghiên cứu vật lý mặt trời và thiên văn Scott McIntosh để tìm hiểu thêm về thời điểm bạn có thể mong đợi hoạt động cực quang cao nhất trong chu kỳ mặt trời này và cách tận dụng tối đa nỗ lực săn cực quang của bạn.
Theo Brekke, hoạt động cực quang đạt đỉnh vài năm sau cực đại mặt trời. Điều này có nghĩa là thời điểm tốt nhất để ngắm cực quang phương bắc và cực quang phương nam sẽ là trong mùa cực quang 2026-2027.
Cực quang phương bắc (aurora borealis) và cực quang phương nam (aurora australis) được tạo ra khi các hạt năng lượng từ mặt trời chiếu vào bầu khí quyển của Trái đất và được từ trường của hành tinh chúng ta dẫn về phía các cực.
Khi các hạt được chuyển hướng về phía các cực, chúng tương tác với bầu khí quyển của chúng ta, bằng cách lắng đọng năng lượng, khiến bầu khí quyển phát huỳnh quang hoặc phát ra ánh sáng khả kiến.
"Như đã đề cập, hoạt động cực quang thay đổi theo chu kỳ mặt trời. Tuy nhiên, đỉnh điểm của hoạt động cực quang (nếu bạn vẽ chỉ số Ap hoặc Kp) xảy ra vài năm sau thời điểm cực đại của mặt trời. Do đó, chúng ta vẫn sẽ có một vài năm với hoạt động cực quang rất cao", Brekke giải thích.