Phát hiện màu sắc ẩn giấu và hoa văn phức tạp trên đá cẩm thạch Parthenon 2.500 năm tuổi

Các bức tượng Hy Lạp cổ đại được cho là có màu trắng không tì vết, nhưng một nghiên cứu mới tiết lộ rằng các tác phẩm điêu khắc Parthenon từng đa sắc màu.

Các tác phẩm điêu khắc Parthenon, còn được gọi là Đá cẩm thạch Elgin, được người Hy Lạp cổ đại chế tác cách đây 2.500 năm để trang trí bên ngoài ngôi đền Parthenon ở Athens. Hiện chúng được đặt tại Bảo tàng Anh ở London. Chúng, giống như nhiều tác phẩm điêu khắc cổ, là sự pha trộn nhẹ nhàng giữa màu trắng, xám và be.

Phần từ Đá cẩm thạch Parthenon hiện có màu trắng, nhưng nó được sơn khi chế tác lần đầu tiên vào thế kỷ thứ năm trước Công nguyên. (Ảnh: markrhiggins qua Getty Images).

Hoa văn phức tạp, màu sắc sặc sỡ

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới tiết lộ rằng, màu sắc của các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng không phải lúc nào cũng buồn tẻ - trên thực tế, chúng từng được vẽ bằng những hoa văn phức tạp và có màu sắc rực rỡ.

Màu xanh lam, trắng và tím tươi sáng của Ai Cập từng bao phủ các bức tượng mô tả các vị thần và sinh vật thần thoại bảo vệ thế kỷ thứ năm trước Công nguyên.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, màu sắc được sử dụng để thể hiện nước mà một số nhân vật sống từ đó, da của một con rắn biển bí ẩn, không gian trống rỗng và không khí ở hậu cảnh phía sau các bức tượng cũng như các họa tiết tượng hình trên áo choàng của các vị thần.

Tác giả chính của nghiên cứu Giovanni Verri, nhà khoa học bảo tồn tại Viện Nghệ thuật Chicago, cho biết: “Các tác phẩm điêu khắc Parthenon tại Bảo tàng Anh được coi là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật cổ đại và đã được nhiều học giả nghiên cứu trong nhiều thế kỷ nay. Mặc dù vậy, không có dấu vết màu sắc nào được tìm thấy và rất ít thông tin về cách chúng được chạm khắc".

Vì sơn thường không tồn tại lâu trên đá cẩm thạch và bề mặt của các tác phẩm điêu khắc không được chuẩn bị để có thể bám dính từ các chất như sơn, các nhà khảo cổ học từ lâu đã cho rằng các nghệ sĩ Hy Lạp cổ đại cố tình để các bức tượng màu trắng.

Để điều tra quá khứ của các bức tượng, các nhà khảo cổ đã sử dụng hình ảnh phát quang, một kỹ thuật khiến các nguyên tố hóa học vi lượng từ lớp sơn ẩn trên bề mặt tác phẩm điêu khắc phát sáng. Nhóm nghiên cứu nhanh chóng phát hiện ra những họa tiết ẩn hiện trên bề mặt của các bức tượng, để lộ những thiết kế hoa văn và hình ảnh tượng trưng bị nhòe.

Các nhà nghiên cứu kết luận chúng có khả năng được sơn trước rồi mới đặt trên ngôi đền.

Cập nhật: 23/10/2023 Tiền Phong