Các nhà khoa học đã sử dụng máy quét với độ phân giải cao để nghiên cứu về hộp sọ của những loài động vật có vú đầu tiên được biết đến. Kết quả cho thấy phần não nhận biết mùi phát triển hơn rất nhiều so với các phần còn lại.
Máy quét thể hiện bộ não của loài Hadrocodium (động vật có vú đầu tiên) –
phần có màu hồng.
Động vật có vú nói chung và con người nói riêng được coi là những động vật có bộ não lớn nhất so với kích thước cơ thể trong thế giới động vật. Xuất phát từ điều đó, các nhà khoa học muốn tìm ra nguyên nhân tại sao bộ não động vật có vú lại tiến hóa vượt bậc và ngày càng trở nên phức tạp.
Các nghiên cứu bắt đầu được tiến hành từ những hình ảnh 3D của bộ não động vật thời tiền sử. Chúng được dựng lại bằng cách ghép các mảnh cắt lớp với nhau. Họ đã làm một phép so sánh giữa bộ não và kích thước não của nhiều loài động vật nguyên sinh, động vật “tiền có vú” với bộ não của động vật có vú đầu tiên. Kết quả cho thấy vùng não đầu tiên phát triển và có xu hướng phát triển tăng dần là vùng nhận biết mùi. Điều này phù hợp với thực tế là các động vật có vú đầu tiên bắt đầu đi săn vào ban đêm vang.
Giả thiết được đặt ra là cách đây 200 triệu năm về trước, các động vật có vú bắt đầu có đầy đủ các giác quan và chúng tập trung chủ yếu về khứu giác để đi kiếm ăn vào ban đêm, tránh cạnh tranh nguồn thức ăn với loài khủng long. Điều này không những có ý nghĩa là chúng biết cách chia sẻ môi trường sống một cách hợp lý mà còn cho phép chúng tận dụng triệt để các nguồn thức ăn, đặc biệt là thức ăn vào ban đêm như một số các loài côn trùng và động vật chân đốt khác.
Giáo sư Rowe - Đại học California, San Diego cho rằng: “ Rõ ràng, trong quá trình chọn lọc tự nhiên, sự tiến hóa đã chọn động vật có vú vì chúng ưu việt hơn trong khả năng nhận biết mùi”.
Tiến sĩ Zhexi Luo từ Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Carnegie ở Pittsburgh - người cũng tham gia vào nghiên cứu này cho biết: “Tổ tiên của chúng ta có bộ não phát triển dần lớn hơn nhưng không phải dùng để suy nghĩ mà để nhận biết nhận biết mùi. Điều đó đã vô tình thúc đẩy quá trình tiến quá theo chiều hướng tốt hơn, thiên về bộ não".