Kỹ thuật hiện đại cho phép các nhà nghiên cứu dựng lại những đường nét gương mặt của cặp đôi hoàng tộc chết cách đây 2.600 năm.
Vị vua Siberia cổ đại và người thiếp chôn cùng. (Ảnh: Siberia Times).
Các nhà khoa học sử dụng hộp sọ của cặp đôi để dựng mô hình 3D bằng phương pháp quét laser và quang trắc, nhưng dự án kéo dài nhiều tháng do một nửa hộp sọ của vị vua bị thất lạc. Quá trình tái tạo hé lộ cặp đôi mặc trang phục hoàng tộc trang trí mặt dây chuyền vàng và lông động vật, tất cả đều được đặt xung quanh hài cốt của họ. Trước đây, các nhà nghiên cứu gọi người phụ nữ là "nữ hoàng" nhưng một số sử gia nghi ngờ đây là thị thiếp được nhà vua sủng ái. Sau khi nhà vua qua đời, vị thiếp này có thể bị chôn theo để hộ tống người chết sang thế giới bên kia.
Theo nhà nhân chủng học Elizaveta Veselovskaya và Ravil Galeev, tác giả nghiên cứu, công việc ngốn nhiều thời gian nhất là xử lý hộp sọ của vị vua do chỉ có một nửa hộp sọ còn nguyên vẹn, khiến nhiệm vụ trở nên phức tạp hơn. Việc phục dựng não không quá khó khăn bởi nửa còn lại có thể là mẫu cho phần bị phá hủy.
Các nhà nghiên cứu gặp khó khăn lớn trong việc phục dựng phần mặt. Mỗi bộ phận bị thiếu được dựng lại dựa vào cấu trúc bao quanh. Phần hàm dưới còn sót lại đóng vai trò quan trọng giúp nhóm nghiên cứu khôi phục hàm trên bị mất. Sau khi nhóm nghiên cứu hoàn thành gương mặt của cả nhà vua và vị thiếp, họ tạo ra nửa thân trên bằng đất sét và bọt polyurethane cứng.
Ngôi mộ của cặp đôi có tên Arzhan-2, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1997 ở Tuva phía nam Siberia. Xác của cặp đôi nằm trong gian gỗ ở trung tâm gò đất rộng 80m nhằm tránh sự nhòm ngó của những kẻ trộm mộ. Quần áo của nhà vua gắn hàng nghìn hình con báo nhỏ bằng vàng trong khi người phụ nữ nằm cạnh những hạt ngọc lam, châm, vạc nhỏ và vòng tay làm từ vàng. Tổng cộng 9.300 đồ vật trang trí bằng vàng nặng tổng cộng 20kg được chôn cùng hài cốt của cặp đôi.