Thành tựu của robot NASA sau một năm thám hiểm sao Hỏa

Robot Perseverance gặt hái nhiều thành tựu như lần đầu tiên khoan lấy mẫu đá trên hành tinh khác hay chiết xuất oxy từ không khí sao Hỏa.

Robot sao Hỏa Perseverance cùng trực thăng nhỏ Ingenuity đã đạt những kỷ lục và cột mốc mới trong một năm thám hiểm hành tinh đỏ. Bộ đôi này hạ cánh xuống hố trũng Jezero ngày 18/2/2021, khởi đầu cho một năm đầy thành tựu như lần đầu tiên khoan lấy mẫu đá trên hành tinh khác, lần đầu tiên chiết xuất oxy từ không khí sao Hỏa và thực hiện chuyến bay có kiểm soát đầu tiên ở một hành tinh khác.

Robot sao Hỏa Perseverance cùng trực thăng Ingenuity. (Ảnh: NASA)

Điều ngạc nhiên lớn nhất của nhiệm vụ là Ingenuity đã bay 19 lần và hoạt động lâu hơn dự kiến gần 9 tháng, theo Rick Welch, phó quản lý dự án Mars 2020. Tháng 9 năm ngoái, NASA đã quyết định mở rộng nhiệm vụ của trực thăng này vô thời hạn với vai trò là máy bay trinh sát cho robot.

Những điểm nhấn khác bao gồm ảnh chụp toàn cảnh độ phân giải cao đầu tiên của vùng xung quanh hố trũng vào tháng 2/2021 và hoạt động chứng minh hệ thống điều hướng tự động mới của Perseverance hiệu quả vào tháng 7/2021.

Lần đầu tiên thu thập mẫu đá thành công hồi tháng 9 cũng là một cột mốc đáng chú ý. Perseverance đang trong quá trình tìm kiếm các dấu vết của sự sống cổ đại trong hố trũng Jezero, nơi được cho từng là hồ nước thời xa xưa. NASA dự định đưa những mẫu đá này về Trái đất trong các nhiệm vụ tương lai.

Perseverance khoan hai mẫu vật đầu tiên từ một tảng đá sao Hỏa có tên Rochette ngày 6 và 8/9/2021. (Ảnh: NASA)

Dù chuyến hạ cánh tháng 2/2021 rất thuận lợi, robot vẫn tiếp đất xa đồng bằng sông cổ đại của hố trũng Jezero hơn một chút so với dự kiến, theo chuyên gia Ken Farley tại NASA. Tuy nhiên, NASA đã tận dụng khoảng cách này khi nghiên cứu những tảng đá ở khu vực xa hố trũng hơn. Điều này dẫn đến một trong những phát hiện khoa học đáng chú ý nhất của nhiệm vụ.

"Tôi đã đoán chắc là sẽ tìm thấy trầm tích hồ. Nhưng thay vào đó, chúng tôi lại tìm được những tảng đá núi lửa. Những tảng đá này rất thích hợp cho nhiệm vụ mang mẫu vật trở về vì chúng cho biết niên đại địa chất trong vùng", Farley nói.

Farley và các nhà khoa học khác chưa chắc chắn nhưng họ cho rằng gió sao Hỏa đã cuốn đi nhiều hòn đá trầm tích hồ qua hàng tỷ năm, để lộ ra những tảng đá núi lửa bên dưới. Họ tin rằng Perseverance sẽ tìm được thêm những hòn đá trầm tích gần đồng bằng cổ đại.

Farley lưu ý, việc thu thập mẫu vật của Perseverance đã vượt qua hai thách thức. Đầu tiên, tháng 8/2021, hòn đá đầu tiên mà robot khoan vỡ vụn nên không lấy được mẫu. Sau đó, robot tiếp tục công việc với những hòn đá cứng hơn. Đến tháng 12, các mẩu đá mắc kẹt trong khoang thu thập. Các kỹ sư mất vài tuần để tìm cách đổ chúng ra ngoài. "Chúng tôi đã vượt qua một số trở ngại và học hỏi được rất nhiều", Farley chia sẻ.

Cập nhật: 16/02/2022 Theo VnExpress