Từ lâu các bác sĩ đã biết rằng ăn quá nhiều thức ăn giàu carbohydrate như bánh mì trắng và bánh ngô có thể gây hại cho sức khỏe tim mạch. Trong một nghiên cứu mang tính đột phá, các nhà khoa học thuộc đại học Tel Aviv đã giải thích được một cách chính xác tại sao những thức ăn này làm tăng nguy cơ các bệnh tim mạch.
Qua nghiên cứu động mạch của các sinh viên ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, tiến sĩ Michael Shechter thuộc trường Dược đại học Aviv và Viện nghiên cứu tim của Trung tâm Y khoa Sheba, với sự cộng tác của Viện nghiên cứu Nội tiết – đã miêu tả được chính xác điều gì xảy ra bên trong cơ thể khi một người ăn các thức ăn có hại cho hệ tim mạch. Ông phát hiện ra rằng các thức ăn với chỉ số đường huyết (GI) làm sưng phồng các động mạch cánh tay trong vài giờ liền.
Độ co dãn của các động mạch ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể có thể là một chỉ số về sức khỏe tim mạch. Nhưng khi bị làm căng theo thời gian, thành động mạch mở rộng đột ngột có thể gây ra một số tác động tiêu cực tới sức khỏe, trong đó có hiệu tượng giảm độ co dãn động mạch, dẫn tới bệnh về tim mạch và đột tử.
Với việc sử dụng các kỹ thuật nghiên cứu tiên phong của phòng thí nghiệm ở Israel, tiến sĩ Shechter có thể miêu tả được điều gì xảy ra trong động mạch của chúng ta trước, trong, và sau khi ăn các thức ăn giàu cacborhydrat. Đây là một sự kiện trong lịch sử y học. Các kết quả đã được công bố trên tờ Journal of the American College of Cardiology.
Đã đến lúc tránh xa bánh ngọt?
“Rất khó để dự báo được bệnh tim,” tiến sĩ Shechter nói. “Nhưng các bác sĩ biết rằng các thức ăn giàu đường có thể làm tăng lượng đường trong máu một cách nhanh chóng. Những người nghiện loại thức ăn này có nguy cơ bị đột tử vì đau tim cao hơn hẳn so với thông thường. Nghiên cứu của chúng tôi đã liên kết các dữ kiện và chỉ ra mối liên hệ giữa chế độ ăn và những gì xảy ra với động mạch ngay khi đó.”
Từ lâu các bác sĩ đã biết rằng những thức ăn như bánh mì trắng và bánh ngô không có lợi cho sức khỏe tim mạch. (Ảnh: :iStockphoto/Suzannah Skelton)
Tương tự như các cảnh báo về việc hút thuốc, nghiên cứu mới này có thể dẫn tới một cách thuyết phục mới về tác hại của chế độ ăn không tốt đối với cơ thể.
Với 56 tình nguyện viên khỏe mạnh, các nhà nghiên cứu đã chia họ thành 4 nhóm. Một nhóm ăn bánh bột ngô và sữa, nhóm thứ hơn chỉ ăn toàn đường, nhóm thứ ba ăn bột vỏ gạo, trong khi nhóm thứ 4 chỉ uống nước trắng. Sau 4 tuần, tiến sĩ Shechter áp dụng phương pháp “kiểm tra phản ứng trên cánh tay” đối với mỗi nhóm. Cuộc kiểm tra sử dụng một dụng cụ dán chặt vào cánh tay tương tự như dụng cụ đo huyết áp, từ đó biết được hoạt động của động mạch trong thời điểm đang tiến hành phép đo.
Các kết quả rất bất ngờ. Trước khi các bệnh nhân ăn, hoạt động động mạch của họ về cơ bản là giống nhau. Nhưng sau khi dùng đồ ăn, trừ nhóm thứ 4 ra, động mạch ở tất cả các nhóm đều giảm hoạt động.
Màng trong động mạch
Những chỉ số lớn về áp lực động mạch được thấy ở các nhóm có chỉ số đường huyết cao: nhóm ăn bánh ngô và nhóm dùng đường. “Chúng tôi đã biết rằng các thức ăn giàu đường có tác động xấu cho tim. Giờ đây chúng tôi đã có một cơ chế để giải thích điều này diễn ra như thế nào,” tiến sĩ Shechter nói. “Các thức ăn như bánh ngô, bánh mì trắng, thịt rán kiểu Pháp, và nước giải khát có đường đều gây ra áp lực quá mức cho động mạch. Lần đầu tiên chúng tôi đã giải thích được đường huyết cao có ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển các bệnh tim mạch”. Với các thức ăn giàu lượng đường, dường như có một sự suy giảm chức năng đột ngột và tạm thời trong các thành màng trong của động mạch.
Trạng thái của màng trong liên quan tới hầu hết những rối loạn và bệnh tật của cơ thể. Đó là “yếu tố rủi ro nhất trong những yếu tố rủi ro,” tiến sĩ Shechter nói. Ông từng thực hành tại bệnh viện Tel Hashomer Hospital, trung tâm Y khoa Sheba với việc tiến hành chữa trị có thể cho các bệnh nhân ngay lập tức được biết liệu họ có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch hay không. Một số bệnh nhân từ Mỹ đôi khi cũng ghé tới đây để tiến hành kiểm tra tim mạch.
Vậy lời khuyên sau tất cả những phát hiện này là gì? Tiến sĩ Shechter nói bạn nên gần gũi các thức ăn có chỉ số đường huyết thấp như bột yến mạch, rau và hoa quả, đậu và quả hạch. Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày cũng là một cách chăm sóc tim mạch khôn ngoan, ông nói.