Không ít người trong chúng ta thường xuyên gặp khó khăn trong việc dậy sớm, kéo theo tình trạng uể oải trong cả một ngày dài. Vậy hạn chế điều đó như thế nào?
Thức giấc - điều đầu tiên chúng ta làm vào mỗi buổi sáng - là một việc vô cùng quan trọng, bởi lẽ tỉnh dậy ra sao có thể dễ dàng tác động tới tinh thần, cũng như nhịp hoạt động của cơ thể trong cả một ngày dài. Nhưng đối với rất, rất nhiều người, dậy sớm tỏ ra là một thách thức vô cùng khó khăn. Theo như một nghiên cứu được thực hiện bởi Tổ chức giấc ngủ Mỹ trong năm qua, có tới 39% số người được hỏi gặp phải tình trạng mệt mỏi trong ngày, và hầu hết đều mong muốn được ngủ nhiều hơn trong những ngày làm việc.
Đặt biết bao nhiêu cái đồng hồ báo thức cho đủ?
Chính vì lẽ đó, rất nhiều nhà khoa học đã bỏ không ít công sức nghiên cứu để tìm hiểu xem tại sao rất nhiều người trong chúng ta gặp phải vấn đề trong việc "ngủ ngon, dậy sớm". Và dưới đây, là một số lời khuyên được khoa học chứng minh có thể giúp bạn dậy sớm hơn và có một ngày làm việc thoải mái.
Để phòng ngủ tối om giống như một con dao hai lưỡi vậy: bóng tối có thể giúp bạn ngủ ngon hơn, nhưng đồng thời nó cũng khiến việc thức dậy vào buổi sáng của bạn khó hơn rất nhiều. Nguyên nhân là bởi ánh sáng có tác dụng ức chế hormone hình thành giấc ngủ melatonin. Nếu như phòng ngủ của bạn luôn "đóng cửa buông rèm", thì dậy sớm là điều rất đỗi khó khăn.
Để ánh sáng mặt trời chiếu vào phòng ngủ sẽ giúp chúng ta dễ tỉnh giấc hơn.
Một giải pháp cho chuyện này là đầu tư vào một hệ thống rèm cửa thông minh có khả năng tự động mở ra vào thời điểm bạn muốn thức dậy.
Nếu như yêu cầu công việc khiến bạn cần phải thức giấc từ lúc trời vẫn còn chưa sáng, thì việc nhờ cậy tới ánh sáng nhân tạo từ những chiếc đèn cũng là một giải pháp không tồi. Ánh sáng xanh dương đem lại hiệu quả đánh thức tốt nhất, bởi hiệu quả ức chế melatonin cao hơn rất nhiều so với ánh đèn màu cam hoặc đỏ - theo như kết quả nghiên cứu của giáo sư Randy Nelson, trưởng khoa khoa học thần kinh tại trường Đại học Ohio.
Ai trong chúng ta cũng đều biết rằng, uống một tách cà phê vào buổi sáng có thể giúp tăng sự tỉnh táo và tập trung - những yếu tố quan trọng cho một ngày làm việc hiệu quả. Nhưng, một nghiên cứu khoa học mới đây cho thấy cà phê còn có nhiều tác dụng hơn thế - trong số đó, bao gồm cả tăng cường trí nhớ.
"Caffeine có thể giúp chon người ghi nhớ mọi thứ lâu hơn và tốt hơn rất nhiều" - ông Michael Yassa, hiện đang nghiên cứu tại Đại học California, cho biết.
Uống cà phê buổi sáng cho một ngày làm việc tỉnh táo hơn.
Trên thực tế, việc uống cà phê ra sao vào buổi sáng đối với mỗi người hoàn toàn không giống nhau, do tình trạng thể chất từng người lại yêu cầu một lượng caffeine nhất định để đạt hiệu quả tối đa. Thời gian lý tưởng nhất để uống cà phê vào buổi sáng là khoảng 1 tiếng sau khi tỉnh giấc. Hơn nữa, một nghiên cứu khoa học từ năm 2000 cho biết, sử dụng cà phê trước khi ra khỏi nhà có thể giúp bạn hạn chế nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông trên đường từ nhà tới cơ quan.
Việc thức dậy sớm vào buổi sáng luôn là cả một quá trình "đấu tranh tư tưởng" kéo dài, giữa việc tỉnh giấc hay "chỉ 5 phút nữa thôi". Tuy nhiên, cơ thể chúng ta hoàn toàn có khả năng tự mình bật dậy vào buổi sáng, thông qua sự hỗ trợ của hormone cortisol đến từ vỏ tuyến thượng thận. Khi vừa mới mở mắt, hormone cortisol sẽ tăng cao tới hơn 50%, giúp cơ thể con người có khả năng "đánh bại giấc ngủ".
Tỉnh dậy, hay tắt báo thức và ngủ tiếp?
Tuy nhiên, phản xạ tỉnh giấc nhờ hormone cortisol có thể bị yếu đi bởi rất nhiều yếu tố khác, bao gồm sử dụng thuốc ngủ thường xuyên, ngủ trong điều kiện xung quanh có nhiều tiếng ồn tần số thấp, hay tỉnh giấc khi phòng vẫn còn tối om (đây cũng là một lý do nữa khiến chúng ta nên cho ánh sáng lọt vào phòng vào buổi sớm).
Nhiều người vẫn luôn tin rằng sáng sớm là thời điểm lý tưởng cho các hoạt động thể dục thể thao. Nhưng theo như ông Costas Karageorghis, đến từ Đại học Brunel, London, chúng ta nên tránh việc vận động quá mạnh vào buổi sáng, như nâng tạ, hay chạy đường dài, hoặc những hoạt động cần nhiều sự tập trung của não bộ như lưu thông trên những con đường đông người qua lại.
Nên bắt đầu ngày mới bằng những bài tập nhẹ nhàng.
"Chúng ta rất dễ gặp phải nguy cơ chấn thương vào buổi sáng sớm do các khớp, cơ, cũng như khung xương trong cơ thể trở nên yếu hơn rất nhiều sau một đêm gần như bất động. Do đó mọi người nên bắt đầu buổi sáng bằng những bài tập nhẹ nhàng, và để việc tập luyện cường độ cao vào thời điểm khác trong ngày" - ông Karageorghis cho hay.
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng: Việc tiếp xúc với nước lạnh vào buổi sáng sớm - tắm, hay uống một ly nước đá - có thể kích thích hệ thống thần kinh giao cảm, và tăng lượng adrenaline tiết ra giúp bạn tràn đầy năng lượng. Hơn nữa, theo một số nhà nghiên cứu, tắm nước lạnh vào buổi sáng còn là một liệu pháp tốt để hạn chế tình trạng trầm cảm của con người.