Vàng được hình thành như thế nào?

Các nhà khoa học thuộc ĐH Queensland (Australia) vừa công bố công trình nghiên cứu chứng tỏ vàng được tạo ra nhờ nước và động đất.

Kết quả nghiên cứu này vừa được đăng tải trên tạp chí Nature Geoscience. Dion Weatherley, một nhà địa vật lý tại Đại học Queensland, Australia và là tác giả chính của nghiên cứu tiết lộ: “Động đất gây ra hiện tượng đứt gãy địa chất, tạo nên vô số các khe hở. Nước nhanh chóng choán đầy những khe hở này. Điều đặc biệt xảy ra ở khoảng 10km dưới lòng đất, nơi có áp suất và nhiệt độ cực kỳ cao".

"Điều kiện môi trường như vậy, cộng với việc nước mang nồng độ cao các chất carbon điôxít, silíc điôxít cùng một số chất cần thiết khác sẽ giúp tạo ra vàng. Sau đó, dư chấn hoặc các trận động đất khác khiến những khe hở mở rộng hơn làm áp suất giảm đột ngột, nước nhanh chóng bay hơi và bất cứ hạt vàng nào tồn tại trong chất lỏng đều kết tủa gần như ngay lập tức”.

Vàng - nhu cầu không bao giờ cạn của con người.

Quá trình kiến tạo trong vỏ Trái đất khiến động đất lặp đi lặp lại giúp hình thành lớp vàng trầm tích (trầm tích cát vàng). Các nhà khoa học cho biết vàng trên thế giới có nguồn gốc từ các mạch trầm tích hình thành trong thời kỳ địa chất tạo núi diễn ra 3 tỷ năm trước đây.

Để trả lời câu hỏi về nguồn gốc của vàng, làm thế nào mà vàng có thể biến đổi từ trạng thái nóng chảy sang trạng thái rắn có thể khai thác được? Các nhà khoa học đã mô phỏng lại quá trình giảm áp tại các khe hở chứa đầy chất lỏng trong một trận động đất.

Với cách làm này, họ đã có đáp án. Vàng bị nóng chảy từ trong lòng đất đã được đẩy lên theo sự vận động của vỏ Trái đất. Vàng có dạng thỏi do các khoáng chất kèm theo bị ôxi hóa bởi thời tiết và việc rửa trôi bụi vào các con suối, dòng sông nơi vàng tích tụ hoặc do hoạt động của nước liên kết lại.

Nghiên cứu của các nhà địa chất Australia cũng cho biết, chấn động duy nhất sẽ không tạo ra vàng có giá trị kinh tế. Để tạo thành một mạch chứa 100 tấn vàng sẽ mất 100.000 năm.

Phát hiện ra cơ chế hình thành vàng sẽ giúp ích cho con người trong việc tìm kiếm, thăm dò những mỏ vàng mới trong tương lai. Người ta đã tính được trữ lượng vàng trên thế giới đạt 250 ngàn tấn. Đến nay, loài người đã khai thác khoảng 150 nghìn tấn vàng từ lòng đất. Sản lượng khai thác hàng năm trung bình là 2.300 tấn thì quặng vàng sẽ cạn kiệt vào năm 2050.

Ở Việt Nam, quặng vàng phân bố rải rác ở nhiều nơi với quy mô nhỏ, tổng tài nguyên tính được khoảng vài nghìn tấn và trữ lượng chỉ đạt vài trăm tấn. Đến nay đã phát hiện gần 500 điểm quặng và mỏ vàng gốc (quặng vàng thực thụ và các loại quặng khác có chứa vàng). Trong đó có gần 30 nơi đã được tìm kiếm thăm dò và đánh giá trữ lượng với số lượng khoảng 300 tấn vàng.

• Các mỏ vàng trên Trái Đất hình thành như thế nào?