Vì sao một số rạn san hô đổi nhiều màu khi bị “căng thẳng”?

  •  
  • 661

Thay vì bị tẩy trắng, một số san hô lại có xu hướng đổi nhiều màu khi biến động nhiệt độ đại dương. Đây là một bí ẩn mới đây các nhà khoa học cho rằng đã tìm ra nguyên do.

Thông thường nguyên nhân khiến san hô bị tẩy trắng là bởi san hô khỏe mạnh bị căng thẳng và trục xuất tảo sống bên trong các mô của chúng ra ngoài.

Đôi khi, san hô sẽ bị tẩy trắng sang màu trắng nhạt, trong khi cũng có những trường hợp khác san hô mang màu sáng neon. Các nhà nghiên cứu tin rằng điều này là do một cơ chế bảo vệ tự nhiên trong san hô. Con người được cho là nguyên nhân khiến nhiệt độ đại dương ấm lên có liên quan trực tiếp đến sự nóng lên toàn cầu.

Một số san hô có cách tự bảo vệ bằng cách chuyển sang các màu sắc sặc sỡ giúp tăng tốc độ phục hồi của chúng.
Một số san hô có cách tự bảo vệ bằng cách chuyển sang các màu sắc sặc sỡ giúp tăng tốc độ phục hồi của chúng.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu tình trạng san hô bị tẩy trắng trong nhiều năm qua, theo dõi mức độ thiệt hại đối với các hệ thống rạn san hô lớn, nhỏ và quá trình phục hồi của chúng, họ đã nhận thấy một điều kỳ lạ. Đôi khi, một hệ thống rạn san hô bị tẩy trắng không biến thành màu trắng như bình thường, có vẻ như nó còn được bao phủ trong các màu sắc khác nữa.

Theo các nhà nghiên cứu Jörg Wiedenmann và Cecilia DỉAngelo, dường như một số san hô có cách tự bảo vệ bằng cách chuyển sang các màu sắc sặc sỡ giúp tăng tốc độ phục hồi của chúng khi nước biển trở lại nhiệt độ bình thường.

Nghiên cứu bắt đầu bằng cách cố gắng xác định tại sao chỉ một số rạn san hô trở nên sặc sỡ trong một giai đoạn tẩy trắng trong khi những rạn san hô khác trở nên nhợt nhạt. Các thử nghiệm được tiến hành để xem liệu có thể tái tạo hiện tượng này trong một môi trường có kiểm soát hay không. Cho đến khi các nhà khoa học xem xét những gì đang xảy ra bên trong san hô căng thẳng, họ đã tìm ra câu trả lời.

Các nhà nghiên cứu cho biết các loại san hô khỏe mạnh, phần lớn ánh sáng mặt trời bị hấp thụ bởi quá trình quang hợp của tảo. Khi san hô mất tảo do căng thẳng, ánh sáng dư thừa truyền qua lại bên trong mô san hô, được phản chiếu bởi bộ xương trắng.

Tảo bên trong san hô có thể phục hồi sau khi tẩy trắng, một khi điều kiện trở lại bình thường. Nhưng khi phần bên trong san hô gặp vấn đề, nó có thể rất căng thẳng đối với tảo, có khả năng trì hoãn hoặc thậm chí ngăn chặn sự quay trở lại của chúng.

Đó là tin không hay vì khi tẩy trắng vĩnh viễn dẫn đến sự xuống cấp của san hô và có thể phá hủy các rạn san hô bảo vệ bờ biển của các lục địa trên toàn thế giới. Ước tính chi phí thiệt hại cho các khu vực ven biển nếu chúng ta để các rạn san hô chết đi sẽ còn lớn hơn số tiền chúng ta sẽ phải bỏ ra để đảm bảo sự sống còn của chúng.

Tuy nhiên, nếu san hô chỉ bị tẩy trắng nhẹ, một số thay đổi màu sắc trong nỗ lực khuyến khích tảo quay trở lại sớm hơn. Nó dường như là một cái gì đó của một cơ chế bảo vệ tự nhiên đối với nhiệt độ đại dương hoặc điều kiện nước kém, và các nhà khoa học nhận thấy nó xảy ra thường xuyên hơn bao giờ hết.

Nếu các tế bào san hô vẫn có thể thực hiện ít nhất một số chức năng bình thường của chúng trong quá trình tẩy, thì mức độ ánh sáng bên trong tăng lên sẽ thúc đẩy sản xuất các sắc tố đầy màu sắc bảo vệ san hô khỏi sự phá hủy ánh sáng, tạo thành một lớp “kem chống nắng” cho phép tảo quay trở lại. Khi tảo phục hồi bắt đầu hấp thụ ánh sáng để quang hợp trở lại, mức độ ánh sáng bên trong rạn san hô giảm xuống, do đó san hô ngừng sản xuất nhiều sắc tố đầy màu sắc này.

Cập nhật: 28/05/2020 Theo Dân Trí
  • 661